Abstract
The aim of the article is to describe the situation of sisters leaving the religious order and the crises they experience as a result. The first part presents the theoretical background of the research subject: information about the scale of the phenomenon, the issue of discernment a vocation and the main causes of withdrawals, and also the concept of the crisis and its types. The empirical part presents the results of research conducted among former nuns. It lists various difficulties they face and describes the various dimensions of the crises experienced by them: economical, housing, existential and emotional, as well as interpersonal and religious.
References
Badura-Madej, W. (1999). Podstawowe pojęcia teorii kryzysu i interwencji kryzysowej. W: W. Badura-Madej (red.), Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Poradnik dla pracowników socjalnych (s. 15–32). Wydawnictwo Śląsk.
Baniak, J. (1997). Dynamika powołań kapłańskich i zakonnych w Kościele rzymskokatolickim w Polsce w latach 1900–1994: studium socjograficzne. Zakład Wydawniczy NOMOS.
Baniak, J. (2000). Dynamika niekapłańskich powołań zakonnych w Polsce w latach 1900–1994. Studium socjograficzne. Przegląd Religioznawczy, 2, 63–88.
Baniak, J. (2001). Rezygnacja z kapłaństwa i wybór życia małżeńsko-rodzinnego przez księży rzymskokatolickich w Polsce. Studium socjologiczne. Zakład Wydawniczy NOMOS.
Baniak, J. (2009). Powołania kapłańskie i zakonne w Kościele katolickim w Polsce. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria: Pedagogika, 18, 143–157.
Baniak, J. (2012). Powołanie do kapłaństwa i do życia zakonnego w Polsce w latach 1900–2010. Studium socjologiczne. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Baniak, J. (2018). Kryzys powołanych czy kryzys powołań? Zakonne powołania sióstr i braci w Polsce w latach 1900–2017. Przegląd Religioznawczy, 1(267), 27–62.
Baniak, J. (2019). Losy powołań kapłańskich i zakonnych w Kościele rzymskokatolickim w Polsce w latach 1900–2018. Zakład Wydawniczy NOMOS.
Bartoszewski, G. (1984). Oddzielenie zakonnika od instytutu zakonnego. Życie Zakonne. https://www.zyciezakonne.pl/dokumenty/referaty-konferencje-artykuly/zagadnienia-prawne/bartoszewski-gabriel-ofmcap-oddzielenie-zakonnika-od-instytutu-zakonnego-105932/
Beisert, M. (2000). Rozwód. Proces radzenia sobie z kryzysem. Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Bielawski, M. (2007). Odejścia. Homini.
Campbell, V.M. (1985). Responses on three personality inventories by womens religious and former religious as a function of different situational contexts.Hofstra UniversityProQuest Dissertations Publishing.
Cucci, G. (2020). Nadużycia władzy w Kościele. Problemy i wyzwania życia konsekrowanego kobiet (A. Pruś, tłum). Życie Zakonne. https://www.zyciezakonne.pl/wiadomosci/swiat/kto-uslyszy-krzyk-krzywdzonych-siostr-dramatyczne-historie-mlodych-zakonnic-97943/
Dar wierności, radość wytrwałości. (2020). Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Wydawnictwo i Drukarnia Ojców Franciszkanów.
Dębowska, K. (2002). Życie konsekrowane, jego istota i aktualna sytuacja w Polsce. W: B. Łoziński(red.), Leksykon zakonów w Polsce. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego (s. 13–19). KAI.
Dyrek, K. (1991). Rozeznawanie powołania jako sztuka towarzyszenia i dialogu w poszukiwaniu woli Bożej. Homo Dei, 1–2, 70–79.
Dyrek, K. (2022). Miłość jako wierność oblubieńczemu przymierzu. Manresa – Dom Formacji Stałej. https://manresa.jezuici.pl/2022/01/28/milosc-jako-wiernosc-oblubienczemu-przymierzu-o-dr-krzysztof-dyrek-sj/
Dyrek, K., Kożuch, M., & Trojan, K. (1993). Powołanie. Rozeznanie i rozwój. Aspekt psychologiczny, Wydawnictwo M.
Ebaugh, H.R. (1977). Out of the cloister: A study of organizational dilemmas. University of Texas Press. https://doi.org/10.7560/760073 DOI: https://doi.org/10.7560/760073
Ebaugh, H.R. (1988). Becoming an ex: The process of role exit. University of Chicago Press. https://doi.org/10.7208/chicago/9780226160535.001.0001 DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226160535.001.0001
Ebaugh, H.R., & Ritterband, P. (1978). Education and the exodus from convents. Sociology of Religion, 39(3), 257-264. https://doi.org/10.2307/3710446 DOI: https://doi.org/10.2307/3710446
Ferrauto, R. (2020, 17 lutego). Bisogna cambiare. Vocazioni e abbandoni, autorità, beni, rapporto uomo-donna, abusi… Intervista a tutto campo con il prefetto João Braz de Aviz. Donne Chiesa Mondo, 85.
Goya, B. (2004). Psychologia i życie konsekrowane. (Z. Ziółkowski, tłum.). Wydawnictwo Księży Marianów.
Halstead, M.M., & Halstead, L.S. (1978). A sexual intimacy survey of former nuns and priests. Journal of Sex and Marital Therapy, 4(2), 83-90. https://doi.org/10.1080/00926237808403009 DOI: https://doi.org/10.1080/00926237808403009
Hollingsworth, G. (1985), Ex-nuns: women who have left the convent. McFarland & Co. Hart, G., Ames, K.A., & Sawyer, R.N. (1974). Philosophical positions of nuns and former nuns: a discriminant analysis. Psychological Reports, 34, 675-678. https://doi.org/10.2466/pr0.1974.35.1.675 DOI: https://doi.org/10.2466/pr0.1974.35.1.675
Jacyniak, A., & Płużek, Z. (1997). Świat ludzkich kryzysów. Wydawnictwo WAM.
James, R.K., & Gilliland, B.E. (2005). Strategie interwencji kryzysowej. Pomoc psychologiczna poprzedzająca terapię (A. Bidziński, tłum.). Wydawnictwo Edukacyjne PARPA.
Jan Paweł II. (1996). Adhortacja apostolska Vita Consecrata. Pallottinum.
Kałowski, J. (1989). Skutki prawne opuszczenia instytutu zakonnego. Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny, 32(3–4), 21–59. https://doi.org/10.21697/pk.1989.32.3-4.02 DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1989.32.3-4.02
Kodeks Prawa Kanonicznego. (2008). Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu. Pallotinum.
Konferencja Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych. (2022). Statystyka odejść ze Zgromadzeń od roku 2000 do 2020 roku. https://zakony-zenskie.pl/statystyka
Kołodziej-Zaleska, A. (2019). Życie po rozwodzie. Zróżnicowany proces adaptacji. Difin.
Kołodziejczyk, M., & Kalisztan, M. (2019) Aktualne wyzwania w przyjmowaniu kandydatek i formacji początkowej w zakonach kontemplacyjnych. Manresa – Dom Formacji Stałej. https://manresa.jezuici.pl/2020/08/26/aktualne-wyzwania-w-przyjmowaniu-kandydatek-iformacjipoczatkowej-w-klasztorach-kontemplacyjnych-miriam-kolodziejczyk-osccap-malgorzata-kalisztan-osccap/
Kubacka-Jasiecka, D. (2010). Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
de Lassus, D. (2022). Zagrożenia i wypaczenia życia zakonnego (A. Kuryś, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Makowski, J. (2011). Trudności adaptacyjne osób rezygnujących z życia we wspólnotach zakonnych. Prace Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego, 17, 203–237.
Maloney, M.J. (1985). Statistical finding on ex-nuns. For the Active Practitioner, Women & Therapy, 4(2), 29–41. https://doi.org/10.1300/J015V04N02_06 DOI: https://doi.org/10.1300/J015V04N02_06
Manenti, A. (1995). Powołanie. Psychologia i łaska (J. Kochanowicz, tłum.). Wydawnictwo M.Młode wino, nowe bukłaki. Życie konsekrowane od Soboru Watykańskiego II i wyzwania nadal otwarte. Ukierunkowania. (2017). Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Olech, J. (2002). Wierność i wytrwanie. Urszulanki. https://urszulanki.pl/biblioteka/artykuly-matki-jolanty-olech/2002-wiernosc-i-wytrwanie
Ożóg, E. (1974). Psychologiczna koncepcja powołania religijnego. Collectanea Theologica, 44(2),45–60.
Petrowa-Wasilewicz, A. (2016, 11 lutego). Jak odchodzą zakonnice. Wywiad z Jolantą Olech USJK. eKAI. https://www.ekai.pl/jak-odchodza-zakonnice/
Piątek, J. (1999). Symptomatologia i analiza kryzysu. W: W. Badura-Madej (red.), Wybrane zagadnienia interwencji kryzysowej. Poradnik dla pracowników socjalnych (s. 33–54). Wydawnictwo Śląsk.
Płużek, Z. (1994). Psychologia pastoralna. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy.
Powell, S. & Crooks, M. (2009). The paradox of service: the welfare of former nuns. Victorian Women’s Trust.
Rulla, L.M., Ridick, J., & Imoda, F. (1976). Entering and leaving vocation: intrapsychic dynamic. Gregorian University Press.
Ryan, S.A. (2006). Under the veil: What is the experience of leaving my mother’s house at midlife?
The voices and choices of former nuns. Union Institute and UniversityProQuest Dissertations Publishing.
San Giovanni, L. (1978). Ex-nuns: A study of emergent role passage. Ablex Publishing Corporation.
Sęk, H. (2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Szlagura, W. (b.r.). Rzeczywistość kryzysu – pojęcie, definicje, teorie, dynamika. Interwencja Kryzysowa. http://www.interwencjakryzysowa.pl/rzeczywistosc-kryzysu-pojecie-definicje-teorie-dynamika
Walesa, C. (1994). Doświadczenie religijne młodzieży. W: T. Ożóg (red.), Nauki społeczne o młodzieży (s. 107–138). Norbertinum.
Zarzycka, B. (2005). Osobowość i formacja. Psychospołeczne uwarunkowania poczucia zmian w obrazie siebie w trakcie formacji zakonnej. Towarzystwo Naukowe KUL.
License
Copyright (c) 2022 Ewa Pieczyńska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.