Ključne besede
syn-narrator
figura ofiary
świadectwo
kultura pamięci
komunizm
subwersja
odpowiedzialność
Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii
Kako citirati
Povzetek
Powieść Davida Albahariego Danas je sreda (Dzisiaj jest środa) należy do tych powieści (post)jugosłowiańskiej produkcji literackiej, które od 2010 roku poddają krytycznemu oglądowi polityki ojcostwa w kontekście mechanizmów pamiętania i zapominania. W pracy zanalizowano modele narracyjne oraz strategie dezintegrujące dookreślone pozycje tożsamościowe relacji ojciec – syn w procesie zaświadczania o przeszłości (mowa tu o takich wydarzeniach, jak np. rezolucja Biura Informacyjnego, tworzenie obozu na Nagiej Wyspie czy rozpad Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii). Figura ojca stawia czytelnika w obliczu procesów neoliberalnej globalizacji i repatriarchalizacji z jednej strony, z drugiej zaś – konieczności zweryfikowania przeszłości i tworzenia kultury pamięci na obszarze postjugosłowiańskim. Gruntowna demistyfikacja figury ofiary zarówno historycznej, jak i politycznej prowadzi do subwersji dyskursu odpowiedzialności, który w odniesieniu do krajów byłej Jugosławii w tytułowej powieści Albahariego konstytuuje się jako utopijny projekt kultury.
Literatura
Albahari, David. Danas je sreda. Beograd: Čarobna knjiga, 2017.
Brooks, Peter. „Freud’s Master-plot”. Reading for the Plot: Design and Intention in Narrative. New York: Knopf, 1984. S. 90-112.
Đoković, Nikola. „Brat Davida Albaharija – ispovest o (brato)ubistvu“. Sarajevske sveske 39-40 (2012). S. 134-154.
Freud, Sigmund. Objaśnianie marzeń sennych. Przeł. Robert Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1996.
Freud, Sigmund. Totem i tabu. Przeł. Jerzy Prokopiuk, Marcin Poręba. Oprac. R. Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1993.
Laub, Dori. „An Event Without a Witness: Truth, Testimony and Survival“. Testimony, Crises of Witnessing in Literature, Psychoanalysis and History. Ed. S. Felman, D. Laub. New York and London: Routledge, 1992.
Miller, David Lee. Dreams of the Burning Child: Sacrificial Sons and the Father’s Wittnes. Cornell University Press, 2003.
Pančić, Teofil. „Zločin, kazna i lutrija postojanja“. Vreme (1386) 2017. Web. 15.11.2018. <https://www.vreme.com/cms/view.php?id=1518702>
Prodanović, Mileta. Ultramarin. Beograd: Stubovi kulture, 2010.
Rosić, Tatjana. (Anti)utopije tela: predstavljanje maskuliniteta u savremenoj srpskoj prozi. Beograd: Institut za književnost i umetnost, 2014.
Weineck, Silke-Maria. The Tragedy of Fatherhood. New York, London, New Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2014.
Licenca
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license