Keywords
Lea Deutsch
concentration camp
the memory of the Holocaust
(in)expressibility of Shoah
topos of the Wandering Jew
How to Cite
Abstract
This article is an attempt to provide an insight into the fate of the Jewish diaspora in Zagreb, a city marked by the spectre of the Second World War. The events in the diegetic world are based on the fictionalised, tragic life of a young Jewish actress Lea Deutsch (1927-1943), who was acclaimed a prodigy of the Zagreb theatre scene and was killed in Auschwitz. Miljenko Jergović undertook the difficult task of addressing Croatian antisemitism, the circumstances surrounding the creation of the Independent State of Croatia (1941-1945), of which the darkest outcome was the Jasenovac concentration camp. The analysis of the work is part of a wide-ranging discussion on the acceptable ways to depict the Holocaust (language and form). The Croatian writer's novel highlights the topos of the eternally wandering Jew; he also dispels the myth about small promised lands in the history of Jews, who were scattered across Europe and had to face local exclusion, antisemitism and ghettoisation.
References
Arendt, H. (2010). Eichmann wJerozolimie. Trans. A. Szostkiewicz. Kraków: Znak.
Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródła cierpień. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bauman, Z. (2012). Etyka ponowoczesna. Trans. J. Bauman, J. Tokarska-Bakir. Warszawa: Aletheia.
Buryła, S. (2011). (Nie) banalnie o Zagładzie. In: Mody wkulturze i literaturze popularnej. Eds. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska. Kraków: Universitas.
Buryła, S. (2013). Tematy (nie)opisane. Kraków: Universitas.
Buryła, S. (2016). Wokół Zagłady. Szkice o literaturze Holokaustu. Kraków: Universitas.
Czerwiński, M. (2005). Żyd tułacz a komunikacja publiczna wXIX-wiecznej Chorwacji. “Pamiętnik Słowiański,” vol. LV, no. 2, pp. 3–24.
Franczak, K. (2013). Kalający własne gniazdo. Artyści i obrachunek z przeszłością. Kraków: Universitas. Jambrešić
Kirin, R. (2017). Ima li holokausta bez filmske glazbe? Tragom jednog hrvatskog i jednog srpskog filma o holokaustu? „Poznańskie Studia Slawistyczne,” no 12, pp. 181–195.
Jergović, M. (2008). Ruta Tannenbaum. Trans. M. Petryńska. Wołowiec: Czarne.
Kwieciński, B. (2012). Obrazy i klisze. Między biegunami wizualnej pamięci Zagłady. Kraków: Universitas.
Krupa, B. (2013). Opowiedzieć Zagładę. Polska proza i historiografia wobec Holokaustu (1987–2003). Kraków: Universitas.
Łysak, T. (2014). Humor a Zagłada – drugopokoleniowe komedie stand-up na tle popularnych reprezentacji Holokaustu. In: Tropy kultury i literatury popularnej. Eds. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska. Warszawa: IBL, pp. 65–84.
Milewska, M. (2012). Bogowie u władzy. Gdańsk: słowo/obraz terytoria. Ndiaye, I.A. (2014). Polityka i popkultura. Władimir Putin w rosyjskiej i zachodniej popkulturze. In: Tropy kultury i literatury popularnej. Eds. S. Buryła, L. Gąsowska, D. Ossowska. Warszawa: IBL, pp. 235–254.
Stamać, A. (1992). Čudni ljudi Augusta Šenoe. In: A. Šenoa. Zlatni grad. Ed. A. Stamać. Zagreb: Mladinska knjiga Zagreb, pp. 7–17.
Sulowski, S. (2015). Wstęp. In: N. Sznaider. Pamięć żydowska i kosmopolityczny ład. Hannah Arendt i kondycja żydowska. Warszawa: Elipsa.
Sznaider, N. (2015). Pamięć żydowska i kosmopolityczny ład. Hannah Arendt i kondycja żydowska. Warszawa: Elipsa.
Szperlik, E. (2019). Chorwacka (nie)pamięć o Jugosławii. Przemilczenia, pominięcia i odpamiętanie w prozie chorwackiej po roku 1991. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Švob, M., Brčić, C., Podgorelec, S. (1994). Židovi u Hrvatskoj s posebnim osvrtom na grad Zagreb, “Migracijske teme,” no. 10, pp. 55–84.
Švob, M. (1995). Migracije i promjene u židovskoj populaciji. “Migracijske i etničke teme”, no 11, pp. 231–289.
Ziębińska-Witek, A. (2009). Problemy reprezentacji Holokaustu. In: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania. Eds. P. Czapliński, E. Domańska. Poznań: Wydawnictwo “Poznańskie Studia Polonistyczne,” pp. 141–154.
License
Copyright (c) 2023 Ewa Szperlik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors
The authors of the articles accepted for publication in the journal Poznańskie Studia Slawistyczne are obliged to fill up the contract for providing the journal free licence (along with sub-licence CC) to works. The contract should be also signed by the authors and sent back to the editorial board of the journal.
Under the terms of the contract, the authors of the texts published in the journal “Poznańskie Studia Slawistyczne” provide the University of Adam Mickiewicz in Poznań with a non-exclusive free licence and allow the aforementioned institution to use the sub-licence Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
The authors hold the copyright for their texts.
Users
The Internet users are eligible for using the works published in “Poznańskie Studia Slawistyczne” from 2015 under the following conditions:
- recognition of the authorship: the popularized work must contain information about the author, title, source (references to the original work, DOI) and licence.
- no derivative works may be created: the work must be preserved in its original form, the work’s translations or elaborations cannot be distributed without the author’s permission.
The copyright to the texts published before 2015 is reserved.
Other
The University of Adam Mickiewicz in Poznań holds the right for the entire journal (its segmentation, graphical form, title, cover design, logo, etc.).