Słowa kluczowe
nauczanie dwujęzyczne
wczesne nauczanie jezyków obcych
wyniki współpracy
Jak cytować
Abstrakt
The main aim of this paper is to highlight the significant scientific, research, teaching, and practical potential that arises from collaboration between research institutions and educational establishments. The unusually low number of studies conducted on schoolchildren in Poland, is highlighted and attributed to insufficient collaboration between educational institutions and research entities. The cooperation between the Polish-German Bilingual Kindergarten „Ene due Rabe” and the Institute of Applied Linguistics at Adam Mickiewicz University is introduced. The results of this collaboration are presented in detail, including numerous published academic articles, scientific monographs, conference papers, student internships, as well as workshops for teachers and parents. The final section explains how these forms of cooperation have contributed to the professional development of all parties involved.
Bibliografia
Badstübner-Kizik C., Bielicka M. (2023a), Die Fremdsprache Deutsch als Unterrichtssprache im DaF-Unterricht – das Fallbeispiel Polen. „Neofilolog“, nr 60/2, s. 285–300. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2023.60.2.2
Badstübner-Kizik C., Bielicka (2023b), Wyrażenia i zwroty w nauczaniu języka niemieckiego. Język niemiecki jako język komunikacji w kontekście przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym. Poznań: Wydawnictwo Rys.
Bielicka M. (2017), Efektywność nauczania języka niemieckiego na poziomie przedszkolnym i wczesnoszkolnym w dwujęzycznych placówkach edukacyjnych w Polsce. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Bielicka M. (2019), Posener Beobachtungs- und Einschätzbogen zur Erfassung des L2-Sprachstandes von Kindern in bilingualen Einrichtungen des Bereicherungsmodells, (w:) Wowro I., Jakosz M., Gładysz J. (red.), Geöffnetes Zeitfenster nutzen! Frühes Fremdsprachenlrnen – zwischen Theorie und Praxis. Göttingen: V&R unipress, s. 169–195. DOI: https://doi.org/10.14220/9783737010108.169
Bielicka M., Olpińska-Szkiełko M. (2022), Nauczanie języka sąsiada od przedszkola do zakończenia edukacji – kluczem do komunikacji w Euroregionie Pomerania. Założenia teoretyczne, cele i wstępne wyniki projektu. „Neofilolog“, nr 58/1, s.119–132. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2022.58.1.8
Dakowska M., Olpińska-Szkiełko M. (red.) (2014), Edukacja dwujęzyczna w przedszkolu i w szkole. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej. Online: https://portal.uw.edu.pl/documents/7732735/0/SN+22+Maria+Dakowska+Magdalena+Olpińska+Edukacja+dwujęzyczna.pdf [DW 28.10.2024].
Długosz K. (2021), Der Altersfaktor beim fortgeschrittenen Zweitspracherwerb: Die Wortstellung bei polnisch-deutsch bilingualen Kindern. Tübingen: Narr Francke Attempto Verlag.
Filipiak E. (2015), Budowanie rusztowania dla myślenia i uczenia się dzieci w perspektywie społeczno-kulturowej teorii Lwa S. Wygotskiego (w:) Filipiak E. (red.), Nauczanie rozwijające we wczesnej edukacji według Lwa S. Wygotskiego. Bydgoszcz: Agencja Reklamowo-Wydawnicza ArtStudio, s. 15–36. Online: https://www.ukw.edu.pl/download/44436/MONOGRAFIA_ACK.pdf [DW 16.10.2024].
Gładysz J. (2015), Erzählen von Geschichten. Bajki i opowiadania do nauki języka niemieckiego dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Żory: Wydawnictwo EPROFESS.
Gordon T. (2000), Wychowanie bez porażek w szkole. Warszawa: PAX.
Iluk J. (red.) (2015a), Nauczanie języków obcych w przedszkolu i na etapie wczesnoszkolnym na przykładzie języka niemieckiego. Podstawa programowa – założenia teoretyczne – zasady nauczania – efekty – kompetencje nauczycieli – opinie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Iluk J. (2015b), Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym w kontekście nowego rozporządzenia Ministra edukacji Narodowej, (w:) Iluk J. (red.), Nauczanie języków obcych w przedszkolu i na etapie wczesnoszkolnym na przykładzie języka niemieckiego. Podstawa programowa – założenia teoretyczne – zasady nauczania – efekty – kompetencje nauczycieli – opinie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 15–36.
Kansteiner K., Stamann Ch., Rist M. (2020), Merkmale Professioneller Lerngemeinschaften – Analyse ihrer konzeptuellen Herkunft und Möglichkeiten ihrer Systematisierung (w:) Kansteiner K., Stamann Ch., Buhren K. G., Theurl P. (red.), Professionelle Lerngemeinschaften als Entwicklungsinstrument im Bildungswesen. Weinheim: Beltz Juventa, s. 16–36.
Komisja Europejska/EACEA/Eurydice (2016), Key Data on Teaching Languages at School in Europe – 2017 Edition. (Kluczowe dane o nauczaniu języków w szkołach w Europie – 2017) Raport Eurydice. Luksemburg: Urząd Unii Europejskiej.
Muszyński M., Campfield D., Szpotowicz M. (2015), Język angielski w szkole podstawowej – proces i efekty nauczania. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Olpińska-Szkiełko M. (2013), Wychowanie dwujęzyczne (Bilingual Children Education in Kindergarten). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej. Online: http://sn.iksi.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/306/2018/09/SN-9-Magdalena-Olpi%C5%84ska-Szkie%C5%82ko-Wychowanie-dwuj%C4%99zyczne-w-przedszkolu.pdf [DW 16. 10.2024]
Olpińska-Szkiełko M., Bertelle L. (2014), Zweisprachigkeit und Bilingualer Unterricht. Frankfurt am Main: Peter Lang. DOI: https://doi.org/10.3726/978-3-653-04395-2
Rokita-Jaśkow J. (2013), Foreign language learning at pre-primary level. Parental aspirations and educational practice. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Smuk M. (2023), Badania jakościowe w glottodydaktyce. Analiza ilościowa badań prezentowanychna łamach „Neofilologa” (2012–2021). „Neofilolog“ nr 61/1, 9–30. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2023.61.1.2
Sopata A. (2022), Alter und Input als Hauptfaktoren beim bilingualen Spracherwerb. Artikel und Nullargumente im Deutschen bei zweisprachigen Kindern. Göttingen: V&R unipress. DOI: https://doi.org/10.14220/9783737014786
Sopata A., Długosz K. (2022), The effects of language input on word order in German as a heritage and majority language. „Language Acquisition: A Journal of Developmental Linguistics”, vol. 29, nr 2, 198–228. DOI: https://doi.org/10.1080/10489223.2021.1992409
Sopata A., Długosz K., Brehmer B., Gielge R. (2021), Cross-linguistic influence in simultaneous and early sequential acquisition: Null subjects and null objects in Polish-German bilingualism. „International Journal of Bilingualism”, vol. 25, nr 3, 687–707. DOI: https://doi.org/10.1177/1367006920988911
Sowa-Bacia K. (2021), Nauczanie języków obcych w przedszkolu metodą narracyjną. Teoria i praktyka. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Szpotowicz M., Szulc-Kurpaska M. (2012), Teaching English: to young learners. Warszawa: PWN.
Szulc-Kurpaska M. (2013). Język nauczyciela na lekcjach języka angielskiego, (w:) Pawlak M. (red.), Rola dyskursu edukacyjnego w uczeniu się i nauczaniu języka obcego. Poznań-Kalisz: Wydział Pedagogiczno-Artystyczny UAM w Kaliszu, s. 361–387.
Wilczyńska W., Michońska-Stadnik A. (2010), Metodologia badań w glottodydaktyce. Wprowadzenie. Kraków: AVALON.
Wowro I., Jakosz M., Gładysz J. (red.) (2019), Geöffnetes Zeitfenster nutzen! Frühes Fremdsprachenlernen – Zwischen Theorie und Praxis. Göttingen: V&R unipress. DOI: https://doi.org/10.14220/9783737010108
Zabrocki L. (1970), Kommunikative Gemeinschaften und Sprachgemeinschaften. „Folia Linguistica” Vol. 4, nr 1–2, s. 2–23. DOI: https://doi.org/10.1515/flin.1970.4.1-2.2
Edukacja w Roku szkolnym 2023/2024, GUS, 2024. Online: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/edukacja-w-roku-szkolnym-20232024-wyniki-wstepne,21,2.html [DW 14.10.2024].
Krawczak, A. (2022), Sytuacja dzieci ukraińskich w Polsce (w:) M. Sajkowska, M., Szredzińska R. (red.), Dzieci się liczą 2022. Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce. (s. 354–375). Online: https://fdds.pl/_Resources/Persistent/5/e/8/9/5e8940d252b5fdcadd95e8a2d5a2daea07b11e29/Dzieci%20się%20liczą%202022%20-%20Ukraina.pdf [DW 19.09.2024].
Nauczanie języków na poziomie przedszkolnym. Języki Obce w Szkole, 2015. Online: https://www.frse.org.pl/brepo/panel_repo_files/2021/07/21/yvfldp/jows-01-2015-0.pdf [DW 16.10.2024].
Olpińska, M. bez daty, Ramowy program wychowania dwujęzycznego w przedszkolu. Online: http://loks.pl/bilingual/program.html [DW 16.02.2024].
Standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela obwieszczony w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. Online: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU2024000453/O/D20240453.pdf [DW 29.10.2024].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Małgorzata Bielicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przedstawiany utwór (artykuł) upubliczniany jest na podstawie umowy z autorem i na licencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Użytkownicy mają obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych,
- utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).