Słowa kluczowe
dzieje ukraińskiego ruchu wydawniczego
Galicja Wschodnia
popularna literatura „dla ludu”
rusofilstwo w Galicji Wschodniej
Towarzystwo im. Mychajła Kaczkowskiego
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 424
Liczba pobrań: 247
Abstrakt
W niniejszym tekście charakteryzuję skrótowo działalność wydawniczą oraz publikacje (książki niewielkich rozmiarów i objętości, publikowane z comiesięczną częstotliwością) ukraińskiego Towarzystwa im. Michajła Kaczkowskiego w okresie pierwszych 10 lat jego funkcjonowania. Było to stowarzyszenie rusofilskie, działało w Galicji Wschodniej i realizowało zadania oświatowe na rzecz miejscowych Ukraińców (Rusinów), zarówno ze środowisk miejskich, jak i wiejskich. Główną formę wykonawczą stanowiło wydawanie i rozpowszechnianie broszur o nastawieniu popularyzatorskim. Autorami byli przeważnie amatorzy, ale tematyka była rozległa. Wkraczała w różne obszary wiedzy – w ujęciu popularnym i z zachętą do czytania.
W początkach lat 80. XIX wieku zaostrzyła się na tych obszarach walka polityczna. Władze regionalne zaczęły silniej przeciwdziałać przedsięwzięciom rusofilskim, co miało wpływ również na stosowne wyprofilowanie edytorskiej działalności Towarzystwa. Znaczenie miał także wzrost środowiskowej aktywności społecznej oraz istotne powiększenie się publiczności czytającej. Nie bez wpływu pozostawała też oferta konkurencyjna ze strony innych organizacji oświatowych – ukraińskich oraz polskich.
Bibliografia
Д[ѣдицкій] Б.А., Осмотръ просвѣтительной дѣятельности Общества им. Михаила Качковского за первыхъ 12 лѣтъ его существованья, І. Львовская Ставропигія и 300-лѣтній праздникъ еи существованья. Оповѣданье Богдана А. Дѣдицкого, члена Ставропигійского Института. ІІ. Счастный Потоцкій и Христина Коморовска. Историчне оповѣданье Василія Чернецкого, [Львôвъ 1886], (Изданія Общества имени М. Качковского. Декабрь 1885 и Январь 1886. Ч. 121 и 122), с. 70–84.
Лукашів В., Видавнича діяльність „Товариства ім. М. Качковського” (друга половина ХІХ – початок ХХ ст.), Матеріали Міжнародної науково-практичної конференції „Тернопіль і Тернопілля в історії та культурі України і світу (від найдавніших часів до сьогодення)”, [редактор проф. І.С. Зуляк], Тернопіль 2012, ч. ІІ, с. 172–177.
Лукашів В.Я., Діяльність „Товариства ім. М. Качковського” в Східній Галичині (друга половина ХІХ – початок ХХ ст.): автореферат дис. [...] канд. іст. наук: 07.00.01 „Історія України”, Тернопіль 2014, 16 с.
Галицко-русская библіографія ХІХ-го столѣтія дополненная русскими изданіями, вішедшими въ Венгріи и Буковинѣ (1801–1886), составилъ Иванъ Ем. Левицкій, Львовъ 1895, т. ІІ: Хронологическій списокъ публикаціямъ (1861–1886), 736 с.
Генеральное собраніе членовъ Общества им. Михаила Качковского въ Тернополѣ, 17 (29) сентября т. г., „Слово”, 1884, 20 сентября (2 октября), с. 1; 22 сентября (4 октября), с. 1–2.
Изъ села подъ Львовомъ, „Слово”, 1882, 25 ноября (7 декабря), с. 2.
О „русской Лѣтописи”, выданной Обществомъ им. Качковского въ 1885 г., С.Г. Шеховичъ, Наука и праця, дорога до счастья, [Львôвъ 1885], (Изданія Общества имени М. Качковского. Книжечка за мѣсяць Апрѣль 1885),с. 55–62.
Сухий О., Від русофільства до москвофільства (російський чинник у громадській думці та суспільно-політичному житті галицьких українців у XIX столітті), Львів 2003, 498 с.
Отчетъ о дѣятельности Общества им. Михаила Качковского за время отъ 11 (23) сентября 1879 до 4 (16) сентября 1880 г., составленный и прочтенный 4 (16) сентября с. г. на VIII генеральномъ Собраніи членовъ въ Коломыѣ предсѣдателемъ Общества Венедиктомъ М. Площанскимъ, „Слово”, 1880, 9 (21) сентября, с. 1–2.
Статуты Общества имени Михаила Качковского въ Коломыѣ, И. Наумовичъ, Съ Богомъ!, Коломыя 1875, (Изданій Общества имени Мих. Качковскоговъ Коломыѣ ч. І), с. 11–21.
Шестое генеральное собраніе Общества имени Михаила Качковского, „Слово”, 1878, 12 (24) августа, с. 1.
Potoczny J., Oświata dorosłych i popularyzacja wiedzy w plebejskich środowiskach Galicji doby konstytucyjnej (1867–1918), Rzeszów 1998 (Galicja i jej dziedzictwo, t. 10), 331 s.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Oleksandr Sedliar
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.