Treść głównego artykułu

Abstrakt

Reformative Concepts of Education and Protective Activities Toward Neglected Children in the Kingdom of Poland at the Turn of the XIX-th Century in Comparison with European Solutions After the January Uprising in the Kingdom of Poland, across half of the following century, industrial development was mostly connected with social reforms. One tragic consequence of it was the increase in the number of children without parental protection, juvenile beggars, tramps, young criminals and prostitutes. During the last thirty years of the 19th century it became a priority in the Kingdom of Poland to pay attention to the education and protection of children and teenagers from the poorest families. Numerous innovative and educational concepts were formulated at that time; some of them were used in centres for socially maladjusted young people, for instance in Studzieniec, Mariańska Wilderness or Struga, in centres for young prostitutes. The activity of educational centres and societies which organised the protection of children  (for example, The National Society for the Prevention of Cruelty to Children) was given as an example.

Słowa kluczowe

socially maladjusted young people educational reforms Kingdom of Poland socially maladjusted young people educational reforms Kingdom of Poland

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Bołdyrew, A. (2015). Reformatorskie koncepcje działań oświatowych i opiekuńczo- -wychowawczych wobec dzieci zaniedbanych w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku na tle rozwiązań europejskich. Biuletyn Historii Wychowania, (33), 57–70. https://doi.org/10.14746/bhw.2015.33.4

Referencje

  1. Al. hr S., Dla upadłych, „Kurier Warszawski” 1881, nr 251, s. 2.
  2. Bar J., Rozwój stanów doskonałości w Polsce. Zgromadzenie Matki Bożej Miłosierdzia (1862–1962), „Prawo Kanoniczne” 1966, nr 3–4, s. 41–47, 64–88.
  3. Berenstein M., O kolonjach letnich dla ubogich dzieci w Łodzi, „Czasopismo Lekarskie” 1899, nr 9, s. 405.
  4. „Biblioteka Warszawska” 1894, t. II, s. 195–196.
  5. „Biblioteka Warszawska” 1902, nr 2, s. 169 i n.
  6. Bołdyrew A., Społeczne inicjatywy na rzecz walki z patologiami w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. „Studia Gdańskie” t. XXXI, 2012, s. 254–256.
  7. D. J.Wł. [Dawid J.W.], Publiczne place do zabaw dla dzieci, „Przegląd Pedagogiczny” 1890, nr 14, s. 157–158.
  8. Daszyńska-Golińska Z., Ochrona dzieci we Francji, „Prawda” 1908, nr 47, s. 573; nr 48, s. 586.
  9. Demel M., Pedagogiczne aspekty warszawskiego ruchu higienicznego (1864–1914), Wrocław 1964.
  10. Dukaczewski E.J., Szkoły i zakłady specjalne dla dzieci trudnych w XIX i na początku XX wieku, w: Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej, red. S. Mauersberg, Warszawa 1990.
  11. Dunin-Sulgustowska M., O slöjdzie i jego stanowisku wobec wychowania i hygieny, „Zdrowie” 1905, nr 1, s. 80.
  12. Ewangelicko-augsburskie Stowarzyszenie opieki nad dziewicami w Warszawie, „Zwiastun Ewangeliczny” 1899, nr 6, s. 175–176.
  13. Fijałek J., Instytucje pomocy materialno-zdrowotnej w Łodzi i okręgu łódzkim, Łódź 1962.
  14. g. [Korczak J.], Od szyi pół metra, „Głos” 1904, nr 20, s. 306.
  15. g. [Korczak J.], Ogrody i skwery, „Głos” 1904, nr 26, s. 402.
  16. g. [Korczak J.], Skwery, „Głos” 1904, nr 23, s. 356.
  17. G. [Korczak J.], Tandeta dobroczynna, „Głos” 1904, nr 11, s. 163.
  18. Gałek C., Myśl pedagogiczna Bolesława Prusa na tle pozytywizmu polskiego, Zamość 2005. „Gazeta Radomska” 1890, nr 25, s. 2.
  19. Grot-Bęczkowska W., Söjd, jako czynnik wychowawczy, „Bluszcz” 1902, nr 9, s. 97–98.
  20. Heywood C., Childhood and Children, w: Europe 1789 to 1914: Encyclopedia of the Age of Industry and Empire, red. J. Merriman, J. Winter, t. 1, Thomson Gale, Detroit 2006.
  21. Jachowicz E., Ochrony i zakłady sierot warszawskiego Towarzystwa dobroczynności, w: Niedole dziecięce, Warszawa 1882.
  22. Jastrzębiec A., Przytułek wychowawczo-poprawczy dla dziewcząt, „Tygodnik Mód i Powieści” 1891, nr 13, s. 102.
  23. Jaśkiewicz A., W walce o godność człowieczą..., „Nowe Tory” 1910, nr 1, s. 7.
  24. Jaworski W., Przemiany legalnego życia społecznego w Królestwie Polskim w latach 1864–1914, Sosnowiec 2006.
  25. Kalendarz Informacyjno-Encyklopedyczny na rok 1914, Warszawa 1914.
  26. Kamiński J.M., O prostytucji, Warszawa 1875.
  27. Kępski C., Towarzystwa dobroczynności w Królestwie Polskim (1815–1914), Lublin 1993.
  28. Kongres Komitetów Walki z handlem kobietami i dziećmi, Warszawa 1930.
  29. Korczak J., Dzieci ulicy, Warszawa 1901.
  30. Kozłowski W., O rozpowszechnianiu kolonii letnich i ogrodów dziecięcych, „Zdrowie” 1905, nr 2, s. 171–179.
  31. Kozłowski W.R., Postępy wychowania fizycznego w ostatniem dziesięcioleciu, „Zdrowie” 1908, nr 10–11, s. 172.
  32. Kronika miesięczna, „Biblioteka Warszawska” 1898, nr 4, s. 371–378.
  33. Kronika. Wiadomości społeczne „Prawda” 1904, nr 33, s. 395.
  34. Krzywicki L., Jeden z pogromców, w: idem, Dzieła, t. IX, red. H. Hołda-Róziewicz, Warszawa 1974.
  35. L. L., Pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1890, nr 15, s. 237–238.
  36. Letnie kolonie dla dzieci, „Kłosy” 1882, nr 888, s. 12-13; nr 889, s. 29–30.
  37. M. A., Ograniczenie władzy rodzicielskiej. Skutki wyroków karnych zagranicznych, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1896, nr 13, s. 205–206.
  38. M. J. (Marchlewski J.), Korzystna filantropia, „Głos” 1901, nr 26, s. 391.
  39. Margulies B., Prostytucya w Łodzi, „Zdrowie” 1906, nr 8, s. 539–547.
  40. Markiewiczowa H., Działalność opiekuńczo-wychowawcza Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności 1814–1914, Warszawa 2002.
  41. Mazur E., Dobroczynność w Warszawie XIX wieku, Warszawa 1999.
  42. Mogilnicki A., Dziecko i przestępstwo, Warszawa 1916.
  43. Moldenhawer A., Domy moralnie zaniedbanych dzieci, „Zdrowie” 1896, nr 5–7, s. 290–312.
  44. Moldenhawer A., Krótka wiadomość o pierwszych osadach rolnych i o ich założycielach, „Kłosy” 1874, nr 479–480, s. 158–159.
  45. Moldenhawer A., O zakładach karnych dla nieletnich przestępców i dzieci potrzebujących opieki, „Przegląd Sądowy” 1871, t. 10, s. 159–203.
  46. Moldenhawer A., Stowarzyszenia i instytucye zagraniczne opiekujące się dziećmi, w: Niedole dziecięce, Warszawa 1882.
  47. Moldenhawer A., Towarzystwo osad rolnych i przytułków rzemieślniczych oraz jego zakłady, w: Niedole dziecięce, Warszawa 1882.
  48. Moszczeńska I., Dzieci w Warszawie, „Przegląd Pedagogiczny” 1898, nr 20, s. 359.
  49. Nad otchłanią, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1902, nr 13, s. 196–198.
  50. Nieletni przestępcy, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1877, nr 14, s. 111.
  51. Ogrody dla dzieci, „Przegląd Pedagogiczny” 1893, nr 11, s. 145–146.
  52. Orzeszkowa E., O niedolach dziecięcych, „Tygodnik Ilustrowany” 1876, nr 15, s. 236.
  53. Osada rolniczo-karna w Mettray, „Biblioteka Warszawska” 1843, nr 4, s. 772–778.
  54. Pietkiewicz Z., Opieka społeczna. Dzieci, „Prawda” 1900, nr 47, s. 559.
  55. Połkotycki W., Domy sierot, „Zdrowie” 1896, nr 5–7.
  56. Poseł Prawdy [Świętochowski A.], Liberum veto, „Prawda” 1881, nr 47, s. 562.
  57. Prus B., Dzieci warszawskie, „Tygodnik Ilustrowany” 1905, nr 14, s. 244.
  58. Prus B., Kroniki, oprac. Z. Szweykowski, t. I-XX, Warszawa 1953–1970.
  59. Raś D., Rodziny ubogie i przestępczość od XVI do XX wieku. Warunki życia, badania psychologiczno-społeczne, dobroczynność i wychowanie młodzieży, Kraków 2011.
  60. Sikorska-Kowalska M., Wiatr E., Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Ochrony Kobiet w Łodzi 1914–1939, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX w.” 2008, nr 5, s. 328 i n.
  61. Silva Rerum, „Kronika Rodzinna” 1889, nr 2, s. 63.
  62. Silva Rerum, „Kronika Rodzinna” 1896, nr 6, s. 188.
  63. Sobczyńska M., Kolonie letnie w Ciechocinku dla chorych dzieci z guberni płockiej, „Notatki Płockie” 2007, nr 2, s. 6–10.
  64. Studzieniec, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1882, nr 22, s. 175–178.
  65. Supady J., Powstanie i rozwój kolonii letnich dla dzieci w Łodzi na przełomie XIX i XX wieku, „„Zdrowie Publiczne” 1977, nr 3, s. 193–198.
  66. Szycówna A., Ogrody dziecięce imienia Rau’a, „Zdrowie” 1904, nr 1, s. 3–11.
  67. Szycówna A., Ogród zabaw, gier i zajęć praktycznych dla dzieci, „Zdrowie” 1912, nr 8, s. 624–626.
  68. Szymańska H., Z problemów przestępczości nieletnich w drugiej połowie XIX wieku, „Przegląd Penitencjarny” 1964, nr 2, s. 140.
  69. Tchórznicki J., Ogrody do zabaw i gier dla dzieci, „Przegląd Pedagogiczny” 1903, nr 22, s. 267.
  70. Towarzystwo Ochrony Kobiet, „Tygodnik Mód i Powieści” 1902, nr 51, s. 605–606.
  71. Trzeci Zjazd przedstawicieli zakładów poprawczych w Moskwie, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1890, nr 36–37, s. 589–590. „Tygodnik Ilustrowany” 1900, nr 49, s. 974.
  72. „Tygodnik Mód i Powieści” 1887, nr 3, s. 22. VIII Międzynarodowy Kongres Komitetów Walki z handlem kobietami i dziećmi, Warszawa 1930. W obronie dzieci, „Głos” 1904, nr 17, s. 262
  73. Warszawski Dom Schronienia św. Małgorzaty, „Czystość” 1905, nr 6, s. 1.
  74. Warszawskie chrześcijańskie Towarzystwo ochrony kobiet, „Czystość” 1909, nr 33–34, s. 524–525.
  75. Wicherkiewicz, Poznańskie kolonie wakacyjne, „Zdrowie” 1886, nr 3, s. 2–3.
  76. Z tygodnia na tydzień, „Tygodnik Ilustrowany” 1899, nr 27, s. 519.
  77. Z życia stowarzyszeń. Opieka nad dziećmi, „Głos” 1897, nr 3, s. 62.
  78. Zbyszewska Z., Ministerstwo polskiej biedy. Z dziejów Towarzystwa Opieki nad Więźniami „Patronat” w Warszawie 1909–1944, Warszawa 1983.