Słowa kluczowe
faryidisht film
Yiddish film
Molly Picon
Leon Trystan
Jak cytować
Abstrakt
Włodek Roman, Joseph Green, producent polskich filmów jidyszowych [Joseph Green, producer of Polish Yiddish-language films]. „Images” vol. XXVI, no 35. Poznań 2019. Adam Mickiewicz University Press. Pp. 77–101. ISSN 1731-450X. DOI 10.14746/i.2019.35.04.
Joseph Green (1900–1996), born Josef Chaim Grinberg in Łódź, was one of the most important producers of films in Yiddish. At the beginning of the sound era in the United States, he worked on dubbing in Yiddish for Jewish films, including Joseph in the Land of Egypt. He received a copy of the film as a royalty, which he then used with great success. The money helped him produce four Jewish films in Poland between 1936 and 1938: Yiddle with His Fiddle, The Jester, Little Mother and A Letter to Mother. Green left Poland in the spring of 1939. When the world of Shtetls – evoked by him – disappeared as a result of the Second World War, he ceased making films.
Bibliografia
Akta miasta Łodzi, księgi ludności stałej z lat 1903–1931 (sygn. 10057, sygn. 10460); Spis ludności z lat 1916–1921, Archiwum Państwowe w Łodzi, sygn. 24628
aw., Kim jest Molly Picon?, „Film” 1936, nr 9
B.W., Nowy film „Jidl mitn fidl” to „chluba” polskiej produkcji. Kompromitacja X Muzy, „Echo”1936, nr 233
Błazen, „Prawda o Filmie” 1937, nr 7
Caplan D., Nomadic Chutzpah: The Vilna Troupe’s Transnational Yiddish Theatre Paradigm, 1915–1935, „Theatre Survey” 2014, z. 3
„Chwila” 1933, nr 5134
„Chwila” 1933, nr 5135
„Chwila” 1934, nr 5347
Der najer jidiszer film „Jidl mitn fidl” (Nowy film jidyszowy „Judel gra na skrzypcach”), „Literarisze Bleter” 1936, nr 39
Don Bosco, „Kino” 1937, nr 10
„Dziennik Białostocki” 1939, nr 95
Edga., „Yiddle With His Fiddle” (Polish Made), „Variety” 1937, nr 4
„Expresss Wieczorny Ilustrowany” 1933, nr 327
„Film” 1936, nr 1
„Film” 1936, nr 13
„Film” 1936, nr 17
„Film” 1938, nr 30
„Film” 1939, nr 7
„Film” 1939, nr 9–10
Finkelstein J., W towarzystwie Eliszewy i Mali Picon (Korespondencja własna „Chwili”),
„Chwila” 1931, nr 4544
Freedland M., Joseph Green. Yiddisher poppa, „The Guardian” (London), nr z 4 lipca 1996
Goldberg J.N., Laughter through Tears. The Yiddish Cinema, Rutherford, Madison, Teaneck, London, Toronto 1983
Goldman E.A., Visions, Images, and Dreams. Yiddish Film Past and Present, Ann Arbor 1983
Gross N., Film żydowski w Polsce, przeł. A. Ćwiakowska, Kraków 2002
Halo! Tu Ameryka. Ameryka o Polsce: „Love of A Kingdom” („Miłość lub Królestwo”); „Der Purymspieler”, „Prawda o Filmie” 1938, nr 1
Helman A., Autor, [w:] Słownik pojęć filmowych, t. III, pod redakcją A. Helman, Wrocław 1992
Hoberman J., Bridge of Light. Yiddish Film Between Two Worlds, Hanover, London 2010
Igel E., Film żydowski. „List do matki” – Kino Marysieńka, „Chwila” 1939, nr 7170 „Ilustrowana Republika” 1939, nr 70
Informator m. Łodzi z Kalendarzem na rok 1920. Spis firm handlowo-przemysłowych w Łodzi z podziałem na branże w porządku alfabetycznym, Łódź [1920]
J.B., La Colonie scolaire, „L’Univers Israélite” 1936, nr 33
J. St., Śmiej się pajacu… Reportaż z atelier, „Kino” 1937, nr 33
K., Komisfilm – Jasna 24, „Wiem Wszystko” 1937, nr 8
Komunikat prasowy Związku Dziennikarzy i Publicystów Filmowych o konferencji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w sprawie tematyki filmowej krajowej produkcji, „Aktualności” 1939, nr 1
Korotkij W.M., Opieratory i reżissiery russkogo igrowogo kino 1897–1921. Biofilmograficzeskij sprawocznik, Moskva 2009
Krajewska H., Życie filmowe Łodzi w latach 1896–1939, Warszawa–Łódź 1992
Kronika getta łódzkiego / Litzmannstadt getto 1941–1944, t. III: 1943, opracowanie i redakcja naukowa: J. Baranowski et al., Łódź 2009
Leyko M., Teatr Icchoka Zandberga, [w:] Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały, pod redakcją M. Leyko, Łódź 2000
Loeb T., Skilled Gast Triumphs in Yiddish Film, „Oakland Tribune” 1945, nr 184
Łapińska A., Kina białostockie w okresie międzywojennym, [w:] Białystok w 80-leciu, pod redakcją C. Kukli, Białystok 2000
„Mitteilungsblatt der Stadt Warschau / Dziennik Obwieszczeń Miasta Warszawy” 1941, nr 15
M.K. [M. Kanfer], Morris Schwarz jako Towje Mleczarz, „Nowy Dziennik” 1935, nr 356
Moasi [M. Kanfer], Z ekranu: „Dybuk”, „Nowy Dziennik” 1937, nr 259
„Nasz Przegląd” 1935, nr 285
Ostrzeżenie przed kiczem filmowym, „Gazeta Polska” 1934 nr 88
Pevner Ch., Joseph Green, the Visionary of the Golden Age, [w:] When Joseph Met Molly. A Reader on Yiddish Film, red. S. Paskin, Nottingham 1999
Picon M., Fiddling in Old Kazmierz, „The New York Times” 1937, nr 10
Picon M. (i J.B. Grillo), Molly!, New York 1980
„Piętro wyżej” po żydowsku, „Film” 1938, nr 25
Podręczny rejestr handlowy, Łódź [1926]
Pollock A., Jacob Ben-Ami Offers „We Will Live” at Jewish Folk Theater, „The Brooklyn
Daily Eagle”, nr z 20 grudnia 1944
Riss H., Żydowscy artyści z Polski w Berlinie, przeł. Małgorzata Leyko, [w:] Teatr żydowski w Polsce, pod red. A. Kuligowskiej-Korzeniewskiej i M. Leyko, Łódź 1998
(r–s.), W drodze z Palestyny do Moskwy. Przy czarnej kawie Mali Pikon i J. Kalichem, „Nasz Przegląd” 1933, nr 147
Szydłowska M., Z dziejów żydowskich widowisk rozrywkowych we Lwowie przed 1945, „Pamiętnik Teatralny” 2014, z. 1–2
Szydłowska M., Ze Lwowa w filmowy świat, „Przegląd Polski” (Nowy Jork) nr z 3 grudnia 2010
The American Film Institute Catalog. Within our Gates: Ethnicity in American Feature Films, 1911–1960, red. A. Gevinson, Berkeley 1997
„Wiadomości Filmowe” 1935, nr 12
Włodek R., Bezdomni. Motyw emigracji w filmach jidyszowych, [w:] Przestrzeń w kulturze współczesnej: literatura, teatr, film, red. D. Mazur i B. Morzyńska--Wrzosek, Bydgoszcz 2016
Włodek R., Na początku było „Le’chajim”. Bardzo krótka historia kina żydowskiego, Szczecin 2013
Włodek R., Wileńska opowieść, „Midrasz” 2011, nr 4
Yiddish Stars in New Film, „The Pittsburgh Press” 1939, nr 136
Zajiček E., Poza ekranem. Kinematografia polska 1918–1991, Warszawa 1992
Zdarzenia i wypadki ubiegłej doby, „Echo” 1933, nr 346
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie IMAGES są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie IMAGES udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku IMAGES tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).