Słowa kluczowe
documentary
religious film
transcendental style
Romanticism
paradigm of Romanticism
religion in film
Roberta Grossman
Who Will Write Our History
Beata Dzianowicz
Kites
Anna Zamecka
Communion
Tomasz Sekielski
Tell No One
Jak cytować
Abstrakt
The paper aims to present different ways of showing religious and quasi-religious attitudes in contemporary Polish documentaries. The discussion is based on four feature-length films: Kites by Beata Dzianowicz (2008), Communion by Anna Zamecka (2016), Who Will Write Our History by Roberta Grossman (2018), and Tell No One by Tomasz Sekielski (2019). The author evaluates the methodological usefulness of reflection in the documentary of the “religious film” category used in Polish research and the concept of “transcendent(al) style” taken from Paul Schrader’s book. Occasionally touching upon the question of the relationship with audiences, the author also mentions the paradigm of Polish Romanticism present in contemporary culture.
Bibliografia
Aitken I. (ed.), Encyclopedia of the Documentary Film, vol. 1, New York – London 2006
Barnouw E., Documentary: A History of the non-fiction film, New York – Oxford 1993
Barsam R.M., Non-fiction Film: A critical history revised and expanded, Indianapolis 1992
Beres W., Burnetko K., Marek Edelman. Życie. Po prostu, Warszawa 2008
Coates P., Cinema, Religion and the Romantic Legacy, Burlington 2003
Czyżewska B., Rodzina, której nie ma, “Vogue” 2019, 3.02, <https://www.vogue.pl/a/rodzina-ktorej-nie-ma>, accessed 6.12.2020
Deacy Ch., Ortiz W., Gaye, Theology and Film: Challenging the sacred/secular divide, Oxford 2008
Ellis J.C., McLane B.A., A New History of Documentary Film, New York – London 2011
Grzywacz R. SJ, Krucha podmiotowość, czyli o sporze na gruncie Lévinasowskiej i Ricoeurowskiej filozofii człowieka oraz niektórych jego implikacjach dla rozumienia zdrowia psychicznego, „Logos i Ethos” 2018, no. 2 (48), DOI: http://doi.org/10.15633/lie.2786
Hendrykowska M. (ed.), Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945–2014), Poznań 2015
Herzogenrath B. (ed.), Film as Philosophy, Minneapolis 2017
Jazdon M., Mąka-Malatyńska K. (eds.), Zobaczyć siebie. Polski film dokumentalny przełomu wieków, Poznań 2011
Johnson R.K. (ed.), Reframing Theology and Film: New focus for an emerging discipline, Michigan 2007
Kempna-Pieniazek M., Formuły duchowości w kinie najnowszym, Katowice 2013
Kłys T., Filmy (nie)religijne. Miedzy słowem a obrazem: księga pamiątkowa dla uczczenia jubileuszu profesor Eweliny Nurczynskiej-Fidelskiej, eds. M. Jakubowska, T. Kłys, B. Stolarska, Kraków 2005, pp. 176–192
Konefał S.J., Zelent M., Kornacki K. (eds.), Sacrum w kinie dekadę później, Gdańsk 2013
Kopczynski K., Nowe tendencje w dystrybucji filmów dokumentalnych w Polsce końca II dekady XXI wieku, [in:] Dystrybucja filmowa. Od kina do streamingu, eds. S. Rogowski, A. Wróblewska, Warszawa 2020, p. 117–128
Kopczyński K., Paradygmat polskiego romantyzmu w uniwersum filmowym, Kraków 2021
Lis M., Przed i po „Dekalogu”. Spojrzenie na polska religijność, [in:] Zobaczyć siebie. Polski film dokumentalny przełomu wieków, eds. M. Jazdon, K. Mąka-Malatyńska, Poznań 2011, pp. 51–60
Lis M., Garbicz A. (eds.), Światowa encyklopedia filmu religijnego, Kraków 2007
Lute A., Poszukiwanie transcendencji w kinie polskim dwudziestego pierwszego wieku, „Ethos” 2010, no. 1 (89), pp. 139–147
Marczak M., Poetyka filmu religijnego, Kraków 2000
Mąka-Malatyńska K. (ed.), Theory of Practice: Kieślowski, Łozinski, Wiszniewski, Królikiewicz, Żebrowski, Łódz 2019
Morstin-Popławska A., Jak daleko stad do raju? Religia jako pamieć w polskim filmie fabularnym, Kraków 2010
Nichols B., Introduction to Documentary, Indianapolis 2010
Plantinga C., Moving pictures and the rhetoric of non-fiction film: two approaches, [in:] Post-Theory: Reconstructing film studies, eds. D. Bordwell, N. Carroll.
Madison, WI, 1996, pp. 307–324
Plate S.B., Religion and Film: Cinema and re-creation of the world. London – New York 2010
Przylipiak M., Filmy religijne, [in:] Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945–2014), ed. M. Hendrykowska, Poznań 2015, p. 542–546
Przylipiak M., Poetyka kina dokumentalnego, Gdansk – Słupsk 2004
Przylipiak M., Kornacki K. (eds.), Poszukiwanie i degradowanie sacrum w kinie, Gdańsk 2002
Renov M. (ed.), Theorizing Documentary, New York – London 1993
Ricoeur P., “Hermeneutyka świadectwa”. Nazwać Boga. Teksty Paula Ricoeura, trans. R. Grzywacz, Kraków 2011
Schrader P., Transcendental Style In Film: Ozu, Bresson, Dreyer, Berkeley, Los Angeles – London 1972
Stanczyk M., Doświadczenie transcendencji – współczesne kino religijne, „Kwartalnik Filmowy” 2016, no. 86
Wieczorek B. (ed.), Teologia i film. Perspektywy badawcze, Kraków 2017
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Krzysztof Kopczyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.