Abstrakt
Quo Vadis, thanks to its plot structure, favours transformations – even into comic books, where the image of Christianity as an important aspect of the story is challenging to depict. It is therefore worth determining how religious issues are manifested in comic books related to the novel and how the culture in which they were conceived affected them. I reflect on the image of Christianity, recognising religion as a personal experience of each individual (W. James), especially one of love, forgiveness, and sacrifice. These values were given more attention by the Polish writers, and in both adaptations, the sequences and frames were formulated differently, they differed in terms of composition (different perspectives, plans, and use of text), and finally, both offered different interpretations of Sienkiewicz’s novel. The authors of the French adaptation read the book as a vibrant, adventure-history-love story, while the Polish authors saw it as a story dedicated to a moment in history in which one world ends and another one begins, as a new religion emerges. These interpretations confirm that culture plays an important role in how literary works are adapted into the comic book format.
Bibliografia
Adamek-Świechowska A., Quo vadis Henryka Sienkiewicza. Od intencji do tekstu, Kraków 2018
Arnheim R., Sztuka i percepcja wzorkowa. Psychologia twórczego oka, przeł. J. Mach, Gdańsk 2004
Beller M., Perception, Image, Imagology, [w:] Imagology. The Cultural Construction and Literary Representation of National Characters. A Critical Survey, red. M. Beller, J. Leerssen, Amsterdam – New York, s. 3–16
Birek W., Henryk Sienkiewicz w obrazkach. Rysunki Henryka Sienkiewicza i obrazkowe adaptacje jego powieści, Poznań 2018
Birek W., Z teorii i praktyki komiksu. Propozycje i obserwacje, Poznań 2014
Bujnicki T., Quo vadis? – Sienkiewiczowska powieść w obrazach, [w:] Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja, red. L. Ludorowski, Lublin 1991, s. 149–160
Cetwiński M., Quo vadis a staropolskie herbarze, [w:] Z Rzymu do Rzymu, red. J. Axer, Warszawa 2002, s. 131–139
Chevalier J., Gheerbrant A., Dictionnaire des symboles mythes, rêves, coutumes, gestes, formes, figures, couleurs, nombres, Paris 1999
Gąsowski P., Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu, Poznań 2016 Górecka E., Horror amid Sweetness. Kitsch and the Intertextual Strategies of Quo vadis Postcards, [w:] The Novel of Neronian Rome and its Multimedial Transformations. Sienkiewicz’s Quo Vadis, red. M. Woźniak, M. Wyke, Oxford 2020, s. 193–208 DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198867531.003.0011
Górecka E., Kicz w przekładzie intersemiotycznym dzieła literackiego jako trop aksjologii. O pocztówkowych przedstawieniach jednej sceny z Quo vadis H. Sienkiewicza, [w:] Kicz w języku i komunikacji, red. B. Kudra, E. Szkudlarek-Śmiechowicz, Łódź 2016, s. 81–93 DOI: https://doi.org/10.18778/8088-032-0.08
Ingarden R., Z teorii dzieła literackiego. Dwuwymiarowa budowa dzieła sztuki literackiej, [w:] Problemy teorii literatury, seria I, wyb. H. Markiewicz, Wrocław 1987, s. 7–19
James W., Doświadczenia religijne, przeł. J. Hemper, Warszawa 1958
Katechizm Kościoła Katolickiego, 1776–1777, http://www.katechizm.opoka.org.pl/ (dostęp: 5.01.2022)
Kolendo J., Ligowie/Lugowie w Quo vadis Sienkiewicza. Dokumentacja źródłowa oraz intuicja badawcza pisarza, [w:] Z Rzymu do Rzymu, red. J. Axer, Warszawa 2002, s. 117–131
Kuyama K., Quo vadis w Japonii – konteksty recepcyjne, [w:] Literatura polska w świecie, t. 4: Oblicza światowości, red. R. Cudak, Katowice 2012, s. 30–46
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, opr. zespół biblistów polskich, red. ks. K. Dynarski SAC, red. naukowa o. A. Jankowski OSB, ks. L. Stachowiak, ks. K. Romaniuk, Poznań – Warszawa 1991
Quo vadis. Komiks na motywach powieści Sienkiewicza, scenariusz J. Miarka, storyboard i opracowanie komputerowe G.M. Majcher, J. Rzodeczko, Kielce 2001 Rahner K., Vorgrimler H., Mały słownik teologiczny, przeł. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1998
Rzepińska M., Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t. 1, Warszawa 1989
Sienkiewicz H., Listy, t. 2, cz. 3, red. M. Bokszczanin, Warszawa 1996 Sienkiewicz H., Quo vadis, adaptacja i scenariusz P. Buendia, rysunki Cafu, kolor M. Martinez, Warszawa 2016
Sienkiewicz H., Quo vadis. Powieść z czasów Nerona, oprac. T. Żabski, Wrocław 2002
Sugimoto Y., An Introduction to Japanese Society, third edition, Cambridge 2010 DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511781223
Szyłak J., Kadr komiksowy jako obrazek narracyjny, [w:] Komiks. Wokół warstwy wizualnej, red. J. Czaja, M. Traczyk, Poznań 2016, s. 9–28
Świętosławska T., Quo vadis Henryka Sienkiewicza: powieść historyczna czy epos?, „Prace Polonistyczne” 1995, nr 50, s. 103–122
Todorov T., Tropy i figury, przeł. W. Krzemień, [w:] Retoryka, red. M. Skwara, Gdańsk 2008, s. 178–205
Żabski T., Wstęp, [w:] H. Sienkiewicz, Quo vadis. Powieść z czasów Nerona, oprac. T. Żabski, Wrocław 2002, s. V–CII
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Ewa Górecka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie IMAGES są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie IMAGES udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku IMAGES tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).