Słowa kluczowe
comics
Marvel
superhero
visual rhetoric
Jak cytować
Abstrakt
The subject of interest in the paper is the comic book biography The Life of Pope John Paul II. In the 1980s, John Paul II was not only treated as the head of the Catholic Church, but held a place in popular culture. The article points out that the Marvel comic book was one of the works that positioned the Pope within an axiological community of superheroes who, in the most general perspective, showed what a life full of heroism should look like. Thus, the paper analyses the elements of the superhero rhetorical model and features typical of the comic medium that highlight the uniqueness of John Paul II’s biography. Furthermore, to fully reveal the persuasiveness of the creative solutions employed in this work, situating the Pope between a man and a superhero, the author refers to the analytical propositions of Roland Barthes and Michał Rusinek concerning the rhetoric of visual representations.
Bibliografia
Barthes R., Retoryka obrazu, przeł. Z. Kruszyński, [w:] Ut pictura poesis, red. M. Skwara, S. Wysłouch, Gdańsk 2006, s. 139–158
Batchelor B., Stan Lee, człowiek-Marvel, przeł. B. Czartoryski, Kraków 2018 Coogan P., Superhero. The Secret Origin of a Genre, Austin 2006
Dallas K., The Times they were a’Changin’, [w:] American Comic Book Chronicles. The 1980s, red. K. Dallas, Raleigh 2013, s. 4–5
Dalton R.W., Marvelous Myths. Marvel Superheroes and Everyday Faith, St. Louis, MO 2011
Davis P.F., Comics as Communication: A Functional Approach, Cham 2019 Episode 68: Saintly Superheroes, CNA Newsroom, 5.05.2020, https://soundcloud.com/cnanewsroom/ep-68-saintly-superheroes (dostęp: 20.01.2021)
Francis, Brother of the Universe, scenariusz M. Jo Duffy, R. Gasnic, rysunki J. Buscema, M. Severin, New York 1980
Gabillie J.-P., Of Comics and Men. A Cultural History of American Comic Books, przeł. B. Beaty, N. Nguyen, Jackson 2010 DOI: https://doi.org/10.14325/mississippi/9781604732672.001.0001
Garrett G., Holy Superheroes. Exploring the Sacred in Comics, Graphic Novels, and Film, Louisville – London 2008
Gąsowski P., Komiks i mit, Poznań 2021
Gąsowski P., Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu, Poznań 2016 Historia komiksu Marvela o Janie Pawle II, eKai, 5.05.2020, https://www.ekai.pl/historia-komiksu-marvela-o-janie-pawle-ii/ (dostęp: 11.10.2021)
Howe S., Niezwykła historia Marvel Comics, przeł. B. Czartoryski, Kraków 2013 Jan Paweł II. „Nie lękajcie się”, scenariusz Dobbs, rysunki F. Fiorentino, przeł. E. Kacperski, Poznań 2020
Jenkins H., What Else Can You Do with Them. Superheroes and the Civic Imagination, [w:] The Superhero Symbol. Media, Culture, and Politics, red. L. Burke,I. Gordon, A. Ndalianis, New Brunswick, NJ – Camden, NJ –Newark, NJ – London 2020, s. 25–46 DOI: https://doi.org/10.36019/9780813597201-002
Lawrence J.S., Jewett R., The Myth of the American Superhero, Grand Rapids, MI – Cambridge 2002
Maliński M., Droga do Watykanu, Londyn 1981
McCloud S., Zrozumieć komiks, przeł. M. Błażejczyk, Warszawa 2021
McKeown J., The next hundred years of St. John Paul II’s legacy, Catholic News Agency, 2.04.2021, https://www.catholicnewsagency.com/news/44502/the-next-hundred-years-of-st-john-paul-iis-legacy (dostęp: 8.10.2021)
Mother Teresa of Calcutta, scenariusz R. Gasnic, D. Michelinie, rysunki J. Tartaglione, J. Sinnott, New York 1984
O’Sullivan J., Prezydent, papież, premier. Oni zmienili świat, przeł. P. Amsterdamski, Warszawa 2007
Pawłowska-Jądrzyk B., Uczta pod Wiszącą Skałą. Metafizyczność i nieokreśloność w sztuce (nie tylko) literackiej, Warszawa 2011
Romagnoli A.S., Pagnucci G.S., Enter the Superheroes. American Values, Culture, and the Canon of Superhero Literature, Lanham – Toronto – Plymouth 2013
Rushkoff D., Foreword. Looking for God in the Gutter, [w:] Graven Images. Religion in Comic Books and Graphic Novels, red. A.D. Lewis, Ch. Hoff Kraemer, New York 2010, s. ix–xii
Rusinek M., Retoryka obrazu. Przyczynek do percepcyjnej teorii figur, Gdańsk 2012 Soares M.A., Superman v. Specialman: Rhetorical Border Crossings of Unlicensed Superheroes, „The Journal of Popular Culture” 2020, nr 53(3), s. 600–625 DOI: https://doi.org/10.1111/jpcu.12922
Skwarczyńska S., Przemilczenie jako element strukturalny dzieła literackiego, [w:] S. Skwarczyńska, Z teorii literatury. Cztery rozprawy, Łódź 1947, s. 7–45
Spider-Man, scenariusz S. Lee, rysunki S. Ditko, „Amazing Fantasy” 1962, nr 15, przeł. D. Szcześniak, [w:] Marvel Origins. Spider-Man 1 (1962), Warszawa 2023
Spiegelman A., Art Spiegelman: golden age superheroes were shaped by the rise of fascism, The Guardian, 17.08.2019, https://www.theguardian.com/books/2019/ aug/17/art-spiegelman-golden-age-superheroes-were-shaped-by-the-rise-of-fascism (dostęp: 6.05.2021)
The Foom interview. Marvel’s Man in Japan: Gene Pelc, „Foom” 1978, nr 22
The Life of Pope John Paul II, scenariusz S. Grant, rysunki J. Tartaglione, New York 1982
The Pope in America: It Was Woo-hoo-woo, „Time” 1979, nr 16(114)
Tołczyk D., Gułag w oczach Zachodu, Warszawa 2009
Tucker R., Mordobicie. Wojna superbohaterów: Marvel kontra DC, przeł. K. Kurek, Warszawa 2018
Weigel G., Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II, przeł. M. Tarnowska et al., Kraków 2000
Wright D.W., Comic Book Nation: The Transformation of Youth Culture in America, Baltimore 2001
Żaglewski T., Superkultura. Geneza fenomenu superbohaterów, Kraków 2021
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marcin Kowalczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie IMAGES są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie IMAGES udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku IMAGES tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).