Najważniejsze to kochać... kino! Miłość i kinofilia w filmie Andrzeja Żuławskiego
PDF

Słowa kluczowe

Andrzej Żuławski
love
evil
cinema
Fyodor Dostoyevsky
William Shakespeare
Jean Luc Godard
Contempt
irony

Jak cytować

Maron, M. (2024). Najważniejsze to kochać. kino! Miłość i kinofilia w filmie Andrzeja Żuławskiego. Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication, 36(45), 166–184. https://doi.org/10.14746/i.2024.36.45.8

Abstrakt

The article concerns the legendary French film by Andrzej Żuławski entitled Najważniejsze to kochać! [The Most Important Thing: Love!] (1975) starring: Romy Schneider, Fabio Testi and Jacques Dutronc. The author discusses three main topics in the film: in the first part: issues of love and the metaphysical evil; in the second part: the very rich context of literary and film references. Andrzej Żuławski shows love as a force leading to the protagonists’ moral change and, at the same time, the incessant, unsatiable urge, resulting from human imperfection. In Żuławski’s film, as in the novels by Fyodor Dostoyevsky, the experience of love is connected with human duality, as well as with the contradictions appearing between the pole of love-desire and the pole of love-compassion. The duality of love results from the evil inherent in the nature of the world. According to Żuławski, evil is an active force acting in the world and not only a “lack of good.” The protagonists, experiencing evil, cross the existential and cognitive threshold and their experiences become closer to Gnostic experiences (gnosis). In the second part the author thoroughly discussed the French and international context of production and accomplishment of the film Najważniejsze to kochać. He indicated numerous literary references, co-creating the sense of the film (Shakespeare, Dostoyevsky, romantic literature) and cinema (commercial cinema: C. Sautet, A. Kurosawa, L. Olivier, J. von Sternberg, J.-L. Godard) proving that Żuławski’s film is the expression of the specific love for the cinema, i.e. cinemaphilia. The indicated references also co-create the ironic manner of representing the world presented in the film, where the motif of the actors’ acting becomes important, as well as that of life as theatre and masks, behind which people hide their intentions and emotions.

https://doi.org/10.14746/i.2024.36.45.8
PDF

Bibliografia

Bierdiajew Mikołaj, Światopogląd Dostojewskiego, tłum. i oprac. Henryk Paprocki, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2013.

Dain Rebeca, Interview with Ms. Albina Du Boisrouvray, „The UN Women’s Newsletter” October, November, December 2005, vol. 9, no. 4, https://www.un.org/womenwatch/osagi/network/network_vol9no4.pdf (dostęp: 6.05.2022).

Demby Łucja, Kinofilia szerokokątna. Wybrane aspekty „nowej kinofilii” w piśmiennictwie francuskim – diagnozy i definicje, „Kwartalnik Filmowy” 2022, nr 120, s. 190–205. DOI: https://doi.org/10.36744/kf.1377

Eberhardt Konrad, Jean-Luc Godard, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1970.

Esquenazi Jean-Pierre, Konstrukcja genealogii artystycznej. Pogarda Jean-Luca Godarda i społeczeństwo lat sześćdziesiątych, tłum. E. Lubelska, [w:] Film i historia. Antologia, red. Iwona Kurz, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008, s. 245–277.

Evdokimov Paul, Gogol i Dostojewski, czyli Zstąpienie do otchłani, tłum. Adriana Kunka, Wydawnictwo Homini, Bydgoszcz 2002.

Ghyka Matila C., Złota liczba. Rytuały i rytmy pitagorejskie w rozwoju cywilizacji zachodniej, tłum. Ireneusz Kania, Universitas, Kraków 2006.

Gołuński Tycjan, Change sans risque? Kino francuskie po nowej fali (1968–1984), [w:] Historia kina, t. 3: Kino epoki nowofalowej, red. Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2015, s. 963–1054.

Halperin David M., Ironia miłości. Sześć uwag na temat platońskiego Erosa, tłum. G. Czemiel, [w:] Platon, Uczta, tłum. Andrzej Serafin, wybór tekstów i red. nauk. Piotr Nowak, komentarze Benjamin et al., Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2012.

Katafiasz Olga, Próby wrażliwości. Szekspirowskie ekranizacje Laurence`a Oliviera i Kennetha Branagha, Societas Vistulana, Kraków 2005.

Kino musi niepokoić. Z Andrzejem Żuławskim rozmawia Jacques Grant, tłum. J. Słodowski, „Film na Świecie” 1991, nr 383.

Kott Jan, Szekspir współczesny, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1990.

Kletowski Piotr, Marecki Piotr, Żuławski. Przewodnik Krytyki Politycznej [wywiad-rzeka], Wydawnictwo „Krytyki Politycznej”, Warszawa 2008.

Michalski Krzysztof, Płomień wieczności. Eseje o my- ślach Fryderyka Nietzschego, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.

Opętanie. Ekstremalne kino i pisarstwo Andrzeja Żuławskiego, red. Sergio Naitza, oprac. red. wersji pol. Katarzyna Merta, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2004.

Platon, Fajdros, tłum. i komentarze Władysław Witwicki, Wydawnictwo Antyk, Marek Derewiecki, Kęty 2002.

Platon, Uczta, [w:] Platon, Uczta, Eutryfon, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, tłum., wstęp i objaśnienia Władysław Witwicki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982, s. 49–164.

Rietbergen Peter, Europa. Dzieje kultury, tłum. Robert Bartołd, Książka i Wiedza, Warszawa 2001.

de Rougemont Denis, Miłość a świat kultury zachodniej, tłum. Lesław Eustachiewicz, PAX, Warszawa 1968.

Scollo Lavizzari Marco, Rizzoli Film, Enciclopedia del Cinema (2004), https://www.treccani.it/enciclopedia/rizzoli-film_%28Enciclopedia-del-Cinema%29/ (dostęp: 6.05.2022).

Stanisławski Krzysztof, Werner Herzog, Stowarzyszenie Kampania Artystyczna, Warszawa 2012.

Żuławski Andrzej, Juki podróżne, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1994.

Żuławski Andrzej, Zaułek pokory, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2000. https://www.gettyimages.com/detail/news-photo/romy-schneider-sur-le-tournage-du-film-limportant-cest-news-photo/1270420969 (dostęp: 6.05.2022).