Keywords
Stanisław Lem
adaptation
sci-fi literature
Czech film
How to Cite
Abstract
The article presents the first important science fiction films made in Czechoslovakia in three decades, 40s, 50s and 60s of the 20th century, in order to show that they constitute the basis of this type of cinema-tography in Poland’s southern neighbour. They reflect various models of film fantasy from a pessimistic note in Krakatit (1948) by Otakar Vávra, different from the humanistic optimism of its literary prototype (novel by K. Čapek) put in the context of the post-war nuclear threats to a vivid and graceful 19th century gravure illustrating the novels of Jules Verne in the film by Karel Zeman Vynález zkázy (1958). The last to be made was an adaptation of Stanisław Lem’s novel Obłok Magellana, titled – Ikaria XB-1 (1963) (not mentioned in the opening credits) directed by J. Polák which turned out to be the most modern sci-fi film of the times because of its realism.
References
Brzóstowicz-Klajn Monika. Tomasz Morus w mundurku pioniera, czyli utopia i utopijność w polskim socrealizmie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2012.
Czaplińska Joanna. Dziedzictwo robota. Współczesna czeska fantastyka naukowa. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2001.
Garbicz Adam, Klinowski Jacek. Kino, wehikuł magiczny. Podróż druga 1950-1959. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987.
Guzek Mariusz. „Krakatit i Ciemne słońce – adaptacje prozy Karela Čapka autorstwa Otokara Vávry”. Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury. Red. E. Ciszewska, E. Nurczyńska-Fidelska. Łódź: Wydawnictwo PWSFTviT oraz Uniwersytetu Łódzkiego, 2013. S. 9-26.
Jarzębski Jerzy. Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej, Kraków: Wydawnictwo Literackie,1988.
Kołodyński Andrzej, Dziedzictwo wyobraźni. Historia filmu sf. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1989.
Nycz Ryszard. „O nowoczesności jako doświadczeniu”. Teksty Drugie (3) 2006. S. 4-9.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license