Procesy emancypacyjne filmowego gatunku sf w powojennej Czechosłowacji a Lemowskie reperkusje. Wstępny rekonesans
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Klíčová slova

fantastyka
Stanisław Lem
adaptacja filmowa
literatura SF
film czeski

Jak citovat

Nowakowski, J. (2015). Procesy emancypacyjne filmowego gatunku sf w powojennej Czechosłowacji a Lemowskie reperkusje. Wstępny rekonesans. Porównania, 17, 67–75. https://doi.org/10.14746/p.2015.17.10838

Abstrakt

Artykuł przedstawia pierwsze ważne filmy science fiction powstałe w Czechosłowacji w trzech dekadach – latach 40., 50. oraz 60. ubiegłego wieku, pokazując, że stanowią one podwaliny tego typu kina u naszych południowych sąsiadów. Wszystkie realizują odmienny model ekranowej fantastyki, lecz w odróżnieniu od Krakatit (1948). Otakara Vávry nadającego mu rys pesymizmu, inny od huma-nistycznego optymizmu literackiego pierwowzoru (powieść K. Čapka) i wtłaczającego go w kontekst powojennych zagrożeń atomowych, a także feerycznego, pełnego wdzięku XIX-wiecznej grawiury ilustrującej powieści Julesa Verne’a filmu Karela Zemana Diabelski wyna-lazek (1958), to właśnie najpóźniej powstała (niezaznaczona w napisach czołowych) adaptacja powieści Stanisława Lema Obłok Magellana, zatytułowana – Ikaria XB-1 (1963) w reżyserii J. Poláka okazał się najbardziej nowoczesnym, bo stawiającym na realizm, utworem czeskiego kina SF tamtego okresu.

https://doi.org/10.14746/p.2015.17.10838
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Reference

Brzóstowicz-Klajn Monika. Tomasz Morus w mundurku pioniera, czyli utopia i utopijność w polskim socrealizmie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2012.

Czaplińska Joanna. Dziedzictwo robota. Współczesna czeska fantastyka naukowa. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2001.

Garbicz Adam, Klinowski Jacek. Kino, wehikuł magiczny. Podróż druga 1950-1959. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987.

Guzek Mariusz. „Krakatit i Ciemne słońce – adaptacje prozy Karela Čapka autorstwa Otokara Vávry”. Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury. Red. E. Ciszewska, E. Nurczyńska-Fidelska. Łódź: Wydawnictwo PWSFTviT oraz Uniwersytetu Łódzkiego, 2013. S. 9-26.

Jarzębski Jerzy. Pożegnanie z emigracją. O powojennej prozie polskiej, Kraków: Wydawnictwo Literackie,1988.

Kołodyński Andrzej, Dziedzictwo wyobraźni. Historia filmu sf. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1989.

Nycz Ryszard. „O nowoczesności jako doświadczeniu”. Teksty Drugie (3) 2006. S. 4-9.