Słowa kluczowe
zrównoważony rozwój
wielofunkcyjność
obywatelskie społeczności energetyczne
OSE
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł ma na celu zdefiniowanie roli, jaką agroenergia odgrywa w unijnej strategii energetycznej, nakreślonej w Zielonym Ładzie i zaktualizowanej w kontekście RePowerEU, a w efekcie we włoskim systemie prawnym, oraz ukazanie potrzeby zapewnienia jej zrównoważonego rozwoju, co jest kluczowe dla odtworzenia relacji między produkcją rolno-spożywczą a działalnością związaną z produkcją energii. Europejskie i krajowe środki przeznaczane na przyspieszenie procesu zrównoważonego rozwoju agroenergii wskazują na pilną potrzebę inwestowania nie tylko w zrównoważony rozwój środowiska, ale także w zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny, a zwłaszcza w (społeczny) zrównoważony rozwój agroenergii. W tym kontekście duże znaczenie mają obywatelskie społeczności energetyczne (OSE) oraz innowacyjne modele organizacyjne, które oferują ciekawe możliwości przedsiębiorcy rolnemu. W szczególności rola, jaką producenci rolni mogą odgrywać w OSE, a także wkład tych struktur w zrównoważony rozwój agroenergii potwierdzają potencjał społeczności agroenergetycznych w procesie transformacji energetycznej i ekologicznej.
Bibliografia
Alabrese M. (2016), Criteri di sostenibilità dei biocarburanti nella normativa dell’UE: emersione, evoluzione e compatibilità con le regole del commercio internazionale, in: I Diritti della Terra e del Mercato Agroalimentare – Liber amicorum Alberto Germanò, Torino.
Aquili A. (2022), Comunità energetiche, l’evoluzione del quadro regolatorio europeo e italiano, “Diritto e Società” no 4.
Argirò G. (2023), L’evoluzione del quadro normativo europeo e italiano sulle comunità energetiche rinnovabili, in: L. Cuocolo, P.P. Giampellegrini, O. Granato (a cura di), Le comunità energetiche rinnovabili, Milano.
Benton T.G., Froggatt A., Wellesley L. (2022), The Ukraine war and threats to food and energy security: Cascading risks from rising prices and supply disruptions, London. DOI: https://doi.org/10.55317/9781784135225
Bolognini S. (2013), Sicurezza alimentare versus sicurezza energetica: conflittualità e criticità, in: E. Rook Basile, S. Carmignani (a cura di), Sicurezza energetica e sicurezza alimentare nel sistema UE. Profili giuridici e profili economici. Atti del Convegno di Siena, 10–11 maggio 2013, Milano.
Canfora I. (2016), Il fondo rustico, i pannelli solari e l’agrarietà per connessione: come non snaturare la vocazione agricola dell’impresa, “Rivista di diritto agrario” no 4.
Cusa E. (2020), Sviluppo sostenibile, cittadinanza attiva e capacità energetiche, “Orizzonti del diritto commerciale” no 1.
D’Addezio M. (2018), Agroenergia (diritto dell’Unione europea e interno), in: Digesto delle Discipline privatistiche, Sezione Civile, Aggiornamento XI, Torino.
De Luca G. (2024), Agrovoltaico, continuità della produzione alimentare e tutela del paesaggio rurale, “Rivista di diritto alimentare” no 2.
Donaldi C., Rossetti I. (2023), Il finanziamento delle CER e il sistema degli incentivi, in: L. Cuocolo, P.P. Giampellegrini, O. Granato (a cura di), Le comunità energetiche rinnovabili, Milano.
Goldoni M. (2012), Utilizzazione dei terreni agricoli per la realizzazione degli impianti energetici: aspetti giuridici, in: M. D’Addezio (a cura di), Agricoltura e contemperamento delle esigenze energetiche e alimentari. Atti dell’incontro di studi di Udine, 12–5–2011, Milano.
La Rosa G. (2022), Le comunità Energetiche Rinnovabili: riflessioni sull’affidabilità del sistema di incentivazioni di cui al Decreto RED II, “Ambiente Diritto” no 1.
Lattanzi P. (2008), Agricoltura ed energia. L’impresa agricola nella filiera agroenergetica, Macerata.
Lattanzi P. (2012), Politiche agricole, politiche energetiche e sicurezza alimentare: farina e benzina, in: M. D’Addezio (a cura di), Agricoltura e contemperamento delle esigenze energetiche e alimentari. Atti dell’incontro di studi di Udine, 12–5–2011, Milano.
Meli M. (2023), Le comunità di energia rinnovabile: I diversi modelli organizzativi, “Giurisprudenza italiana” no 12.
Parente S.A. (2022), Le agevolazioni fiscali e gli incentivi a favore delle “comunità energetiche”, in: S. Monticelli, L. Ruggeri (a cura di), La via italiana alle comunità energetiche, Napoli.
Romeo M. (2021), Produzione di agroenergie, autoconsumo collettivo e comunità energetiche, “Diritto e giurisprudenza agraria, alimentare e dell’ambiente” no 4.
Sovacool B.K., Sidortsov R.V., Jones B.R. (2013), Energy security, equality, and justice. Introduction, London. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203066348
Strambi G. (2020), Agricoltura ed energie rinnovabili: la sfida della sostenibilità nell’orizzonte 2030, in: S. Carmignani, N. Lucifero (a cura di), Le regole del mercato agroalimentare tra sicurezza e concorrenza. Diritti nazionali, regole europee e Convenzioni internazionali su agricoltura, alimentazione, ambiente. Atti del Convegno di Firenze, 21/22–11–2019, Napoli.
Strambi G. (2021), Riflessioni sull’uso del terreno agricolo per la realizzazione di impianti alimentati da fonti rinnovabili: il caso dell’agrivoltaico, “Rivista di diritto agrario” no 3.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Pamela Lattanzi, Annachiara Isidori
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.