Traktat Wawrzyńca Goślickiego De optimo senatore na tle prac Machiavellego, Bodina i Frycza Modrzewskiego

Abstrakt

Wawrzyniec Goślicki nie jest powszechnie znany w naszym kraju. Paradoksalnie, więcej można o nim przeczytać za granicą, a zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, gdzie poglądy Goślickiego cieszą się dużą popularnością. Wydaje się zatem, że warto zestawić jego poglądy z opiniami innych autorów epoki Renesansu.

Wawrzyniec Goślicki pochodził z drobnej rodziny szlacheckiej z Mazowsza. Urodził się najprawdopodobniej w roku 1538 w okolicach Płocka. Uzyskawszy na Uniwersytecie Jagiellońskim mistrzostwo sztuk wyzwolonych i bakałaturę z teologii, kontynuował studia w Padwie i Bolonii kończąc je doktoratem praw obojga. Ostatnim akcentem jego pobytu we Włoszech była publikacja traktatu De optimo senatore, znajdującego się w centrum naszej uwagi. Po powrocie do kraju pracował w kancelarii królewskiej i brał udział w licznych misjach dyplomatycznych. W 1587 r. został biskupem kamienieckim, a później kolejno chełmskim, przemyskim i poznańskim. Umarł w 1607r. i pochowany został w katedrze poznańskiej.

Traktat De optimo senatore po raz pierwszy wydany został w 1568 r. w drukarni Jordana Zilettego, jednego z mniejszych wydawców weneckich, szczególnie łubianego przez Polaków publikujących we Włoszech, zapewne ze względu na niskie ceny druku w jego oficynie. Dzieło doczekało się, za życia autora drugiego wydania łacińskiego. Była nim edycja z roku 1593 wydrukowana w Bazylei przez Leonharda Osteinego, sumptem Roberta Cambieri.