Słowa kluczowe
Polish cinema
film and politics
images of Polish United Workers’ Party
Jak cytować
Abstrakt
Probably no other Polish filmmaker has devoted as much attention to the Polish United Workers’ Party (PZPR) as Krzysztof Kieślowski did in his films. Early on, he perceived the party as an organization where one could meet people with different desires, motivations and modus operandi. Kieślowski’s perspective could be defined as such: do not judge the whole, focus on individuals. His subsequent films present a change in this perspective. Workers and devoted members of the communist party were in the center of the director’s interest in some of his early films. Later, he focused more and more on individuals, especially those who had to face the party as a structure and hierarchy. Kieślowski’s films made in the early 1980s show party leaders and people in charge who eventually turn out to be losers. Kieślowski perceived various aspects and forms of being a party member, not only as a stepping stone for one’s career. He saw and presented the everyday life of PZPR, relations between the authorities and society, and its members and representatives of the party apparatus. He was quite critical about the party and people in charge, but also tried to see and present the reasons motivating their conduct. Social and political changes in Poland in the early 1980s made this kind of approach increasingly difficult for Kieślowski.
Bibliografia
Haltof M., The Cinema of Krzysztof Kieślowski. Variations on destiny and chance, London-New York 2004
Jazdon M., Dokumenty Kieślowskiego, Poznań 2002
Karabasz K., Bez fikcji – z notatek filmowego dokumentalisty, Warszawa 1985
Kieślowski K., O sobie, ed. D. Stok, Kraków 1997
Kijowski A., Dziennik 1970–1977, eds. K. Kijowska and J. Błoński, Kraków 1998
Kornatowska M., “Sceny z Kieślowskiego. Krótki dzień pracy”, “Film” 1996, no. 5
Kornatowska M., Wodzireje i amatorzy, Warszawa 1990
Kornhauser J., Zagajewski A., Świat nie przedstawiony, Kraków 1974
Krall H., “Widok z okna na I piętrze”, [in:] eadem, Trudności ze wstawaniem. Okna, Warszawa 1990
Kunicki M., “Heroism, Raison d’état, and National Communism: Red Nationalism in the Cinema of People’s Poland”, “Contemporary European History” 2012, vol. 21, issue 2
Lubelski T., “Od Personelu do Bez końca, czyli siedem faz odwracania kamery”, [in:] Kino Krzysztofa Kieślowskiego, ed. T. Lubelski, Kraków 1997
Łużyńska-Dorobowa J., Film w pracy ideowo-wychowawczej, Warszawa 1977
Mąka-Malatyńska K., Krall i filmowcy, Poznań 2006
Marszałek R., “Między dokumentem a fikcją”, [in:] Kino Krzysztofa Kieślowskiego, ed. T. Lubelski, Kraków 1997
Prokopiak J., Radomski czerwiec ’76. Wspomnienia partyjnego sekretarza, Warszawa-Radom 2001
Radgowski M., “Seans”, “Polityka” 1976, no. 7
Sasanka P., Czerwiec 1976. Geneza – przebieg – konsekwencje, Warszawa 2017
Sobolewski T., “Spokój i bunt. Uwagi o twórczości Krzysztofa Kieślowskiego”, [in:] Kino polskie w trzynastu sekwencjach, ed. E. Nurczyńska-Fidelska, Kraków 2005
Sobolewski T., “Świadek życia”, [in:] K. Kieślowski, Przypadek i inne teksty, ed. H. Krall, afterword T. Sobolewski, Kraków 1998
Sobolewski T., “Troska ostateczna. Uwagi o społecznym kontekście kina Krzysztofa Kieślowskiego”, [in:] Kino Krzysztofa Kieślowskiego, ed. T. Lubelski, Kraków 1997
Zawiśliński S., Kieślowski. Ważne, żeby iść…, Izabelin 2005
Zwierzchowski P., “Szeryf z komitetu powiatowego. O wizerunku sekretarza PZPR w kinie polskim lat 70.”, “Kwartalnik Filmowy” 2015, no. 92
Bezpartyjni filmowcy na spotkanie z przedstawicielami kierownictwa partii, Archiwum Akt Nowych, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Komitet Centralny, Wydział Kultury, sygn. LVI – 1712
Kieślowski K., “Przypadek (scenariusz filmu fabularnego)”, Warszawa 1980, [in:] Przypadek. Film fabularny. Scenariusz, Archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, sygn. S-24713
Krall H., “[Nowela filmu]”, [in:] Krótki dzień pracy. 1. Nowela filmowa; 2. Temat filmu, Archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, sygn. S-30041
Krall H., Kieślowski K., “Widok z okna na I piętrze (Scenariusz filmu TV, 3 odcinki)”, Warszawa 1981, [in:] Krótki dzień pracy. Scenariusz filmu fabularnego, Archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, sygn. S-30041, k. 27
Krall H., “Widok z okna na I piętrze (Nowela filmowa fabularnego filmu telewizyjnego – trzy odcinki)”, k. 1, [in:] Krótki dzień pracy. 1. Nowela filmowa; 2. Temat filmu, Archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, sygn. S-30041
Pakulski K., Kieślowski K., Przypadek. Scenopis filmu fabularnego, Archiwum Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, sygn. S-27672
“Protokół z posiedzenia Komisji Ocen Artystycznych Filmów Krótkometrażowych w dniu 27.III.75”, [in:] Protokoły posiedzeń Komisji Ocen Artystycznych Filmów. 1975, Archiwum Akt Nowych, zespół Naczelnego Zarządu Kinematografii, Zespół Programu i Rozpowszechniania Filmów, sygn. 4/28
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie IMAGES są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie IMAGES udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku IMAGES tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).