„Człowiek jest czemś, co przezwyciężone być powinno”. Dyskurs historiozoficzny 2001: Odysei kosmicznej
PDF

Słowa kluczowe

Stanley Kubrick
2001: Space Odyssey
historiosophy
Friedrich Nietzsche

Jak cytować

Klejsa, K. (2021). „Człowiek jest czemś, co przezwyciężone być powinno”. Dyskurs historiozoficzny 2001: Odysei kosmicznej. Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication, 28(37), 35–60. https://doi.org/10.14746/i.2020.37.03

Abstrakt

Drawing upon classic works on Kubrick’s 2001, the author ponders various strategies of interpretation which have been adopted to decipher the film’s discourse. The title category of historiosophy indicates one of the possible interpretational paths: the one associated with the Nietzschean notion of humankind stuck in a liminal stage between an animal and the overman. The author claims that such an understanding was typical of the late 1960s, and he pursues his argument with a close analysis of several sequences from the film, focusing on the formal devices which present the human protagonists as weak and lackluster, while the animal, the technological and the extraterrestrial characters are depicted as vital and irrepressible.

https://doi.org/10.14746/i.2020.37.03
PDF

Bibliografia

Agel J. (red.), The Making of Kubrick’s “2001”, New York 1970

Ciment M., Kubrick. The definitive edition, New York 2003

Clarke A.C., 2001: A Space Odyssey, New York 1968

Clarke A.C., The Lost Worlds of 2001, New York 1972

Daniels D., A skeleton key to 2001, „Sight and Sound”, Winter 1970/1971

Esser M., It’s so very lonely..., [w:] Stanley Kubrick, Hrsg. L.O. Beier, A. Kilb, D. Berz, Berlin 1999

Falsetto M., Narrative and Stylistic Patterns in the Cinema of Stanley Kubrick, Westport 1994

Geduld C., Filmguide to “2001: A Space Odyssey”, Bloomington, London 1973

Helman A., Stanley Kubrick albo synteza rodzajów, „Kino” 1974, nr 12

Jackiewicz A., Kosmiczna podróż Odyseusza, „Kino” 1970, nr 12

Jaspers K., Nietzsche, Warszawa 1997

Kael P., Going Steady, Boston 1970

Kagan N., The Cinema of Stanley Kubrick, New York 1988

Klejsa K., Filmowe oblicza kontestacji. Kino Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej wobec kultury protestu lat 60. i 70., Warszawa 2008

Kolker R.P., A Cinema of Loneliness, Oxford 1980

Kozłowski K., Stanley Kubrick. Filmowa polifonia sztuk, Warszawa 2013

Krämer, P., „Szanowny Panie Reżyserze...”: listowne reakcje widowni na film „2001: Odyseja kosmiczna” w późnych latach sześćdziesiątych, [w:] Badanie widowni filmowej. Antologia przekładów, red. K. Klejsa, M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2014

Lem S., Fantastyka i futurologia, Warszawa 1996

Miller M.C., 2001: generacja oziębłych, „Film na Świecie” 1993, nr 3–4

Nelson T., Kubrick: Inside a film artist’s maze, Bloomington 2000

Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra, Warszawa 1990

Phillips G. (red.), Stanley Kubrick. Rozmowy, Warszawa 2014

Piskorz A., Kubrick Jungiem podszyty, „Iluzjon” 1993, nr 2

Seeslen G., Jung F., Stanley Kubrick und seine Filme, Marburg 1999

Walker A., Stanley Kubrick, Director, New York 2000

Zalewski A., Zasada alegorii. Wątki metafizyczne we współczesnym kinie, „Studia Filmoznawcze” 2000, nr 21