Heorhij Jakutowycz, Serhij Jakutowycz

Abstrakt

Heorhij i Serhij Jakutowyczowie to ojciec i syn, wybitni ukraińscy artyści, laureaci najbardziej prestiżowej na Ukrainie nagrody im. Tarasa Szewczenki, członkowie korespondenci Akademii Sztuk Pięknych Ukrainy, którzy zasłynęli ze swoich prac w dziedzinie scenografii filmowej i grafiki książkowej.

Heorhij Jakutowycz (1930–2000) był scenografem legendarnego ukraińskiego filmu Cienie zapomnianych przodków (1964) w reżyserii Siergieja Paradżanowa. Paradżanow tak pochwalił wkład artysty: „To nie tylko artysta, ale myślący artysta. [...] Uratował nas od pejzanizmu, od fałszu”. Został również scenografem innego filmu nurtu “ukraińskiego kina poetyckiego” – Zachar Berkut (1971), wyreżyserowanego przez wybitnego ukraińskiego reżysera Leonida Osykę.

Był konsultantem artystycznym najsłynniejszego filmu Osyki, Kamienny krzyż (1968), a także późniejszego jego utworu Hetmańskie klejnoty (1993). W swojej twórczości opierał się na zasadach sztuki ludowej ukraińskiego artysty Mychajło Bojczuka, zamordowanego przez sowiecki reżim w 1937 roku. W 2000 roku odbyła się jedyna za życia Heorhija Jakutowycza wystawa jego prac.

Serhij Jakutowycz (1952–2017) był współtwórcą filmu fabularnego Modlitwa za hetmana Mazepę (2001) kolejnego znakomitego ukraińskiego reżysera, Jurija Illienki. W 2005 roku dołączył do pracy nad filmem Taras Bulba (2009) rosyjskiego reżysera Wołodymyra Bort’ko, za który w tym samym roku otrzymał nagrodę Złotego Orła (Moskwa) za „najlepszą pracę dyrektora artystycznego”.

Artysta zaprojektował około 200 książek.

Prace Serhija Jakutowycza zostały zgromadzone m.in. w: Narodowym Muzeum Sztuki Ukrainy (Kijów), Muzeum Książki i Drukarstwa Ukrainy (Kijów), Muzeum Literatury (Odessa), Państwowej Galerii Tretiakowskiej (Moskwa), Altes Museum (Berlin), Muzeum Katanii (Włochy), Ukraińskim Domu w Ameryce (Nowy Jork), Smithsonian Museum (Waszyngton), Białym Domu (Waszyngton).

Po stracie jedynego syna Antona Jakutowycza (1975–2014) i żony Olhy (1950–2009) artysta zmarł w wieku 64 lat.