Co to jest dokument i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie? (Na marginesie Pięciu nieczystych zagrań Larsa von Triera i Jørgena Letha)
PDF

Słowa kluczowe

documentary
fiction
self-reference
intertextuality
Lars von Trier
Jørgen Leth

Jak cytować

Koschany, R. (2018). Co to jest dokument i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie? (Na marginesie Pięciu nieczystych zagrań Larsa von Triera i Jørgena Letha). Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication, 21(30), 5–16. https://doi.org/10.14746/i.2017.30.01.

Abstrakt

The article is an attempt to interpret The Five Obstructions, a film by Lars von Trier and Jørgen Leth that is a documentary record of a real meeting between the two directors, and of the project they undertook. According to plans, Leth was supposed to make five new versions of his film The Perfect Human from 1967. The result of Trier and Leth’s cooperation represents a hybrid of genres, difficult to classify by means of standard categories. Most of all, however, the film is self-referential, and therefore, the article discusses different aspects of documentary work in general, including the originality of a work of art, the issue of difference and repetition, the situation of the creator, and the concept and status of a work of art. Ultimately, the interpreted film provides a potential starting point for formulating a thesis on the documentary as a set of artistic conventions and rules for creatively engaging art and reality. 

https://doi.org/10.14746/i.2017.30.01.
PDF

Bibliografia

Calvo M., Film w perspektywie Gadamerowskiej koncepcji sztuki, „Sztuka i Filozofia” 1997, nr 14

Chmielecki K., Lars von Trier: odnowienie wiary w siłę kreacji, realizmu i ideologii, w: Autorzy kina europejskiego VI, red. A. Helman, A. Pitrus, Warszawa 2011

Culler J., Co to jest literatura i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie?, w: idem, Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998

Felis P., Pięć nieczystych zagrań [recenzja filmu], „Film” 2004, nr 11

Gadamer H.-G., Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa 1993

Goodman N., Jak tworzymy świat, przeł. M. Szczubiałka, Warszawa 1997

Hendrykowski M., Dokument – fikcja – realizm. Teoria wobec praktyki, „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 75–76

Hirszfeld A., „Pięć nieczystych zagrań” jako pięć powtórzeń przebranych. „Laboratorium działań twórczych” Larsa von Triera, „Sztuka i Filozofia” 2009, nr 34

Jak filmować bogów?, z J. Lethem rozmawiają P. Czerkawski i M. Sobczak, „Kino” 2011, nr 5

Kołodyński A., Pięć nieczystych zagrań [recenzja filmu], „Kino” 2004, nr 11

Koschany R., Fikcja i teoria fikcji w perspektywie konstruktywizmu, w: Konstruktywizm w humanistyce, red. A. Pałubicka, A.P. Kowalski, Bydgoszcz 2003

Łebkowska A., Między teoriami a fikcją literacką, Kraków 2001

Nichols B., Typy filmy dokumentalnego, przeł. M. Heberle i D. Rode, w: Metody dokumentalne w filmie, red. D. Rode, M. Pieńkowski, Łódź 2013

Olszewski J., Tako rzecze Jørgen Leth, „Kino” 2008, nr 5

Orliński W., Fabuła jako dokument, „Gazeta Wyborcza” 1999, 9.04

Piotrowska A., Nieczysta gra, „Tygodnik Powszechny” 2004, nr 45

Topolski J., Pięć przymusów, czyli traktat o istocie nie tylko kina, „Kino” 2004, nr 12

Video and Filmmaking as Psychotherapy: Research and Practice, ed. by J.L. Cohen, J.L. Johnson, P. Orr, New York 2015

Wróblewski J., Pięć nieczystych zagrań [recenzja filmu], „Polityka” 2004, nr 46