Zaproszenie do nadsyłania artykułów do numeru tematycznego czasopisma Neofilolog 66/1 (2026):
„Nauczanie i uczenie się języka polskiego jako obcego w warunkach wielo- i międzykulturowości”
pod redakcją
Anny Jaroszewskiej, Anety Lewińskiej i Anny Seretny
(planowana data wydania: marzec 2026)
Transformacje ustrojowe, jakich doświadczyła Polska w ostatnich dziesięcioleciach w stosunkowo krótkim czasie przyczyniły się do przewartościowania znaczenia oraz związanej z tym popularyzacji nauczania i uczenia się języków obcych nowożytnych w naszym kraju. Stając się obywatelami świata, a jednocześnie otwierając się na świat, zaczęliśmy coraz aktywniej uczestniczyć nie tylko w gospodarczej, ale i w społeczno-kulturowej wymianie wartości materialnych i niematerialnych, w dialogu, który nie byłby możliwy bez uprzedniej zmiany postaw i wykształcenia obcojęzycznych kompetencji komunikacyjnych, w tym kompetencji międzykulturowej. Możliwości te zapewniły m.in. reforma polskiego sytemu edukacji oraz dynamiczny rozwój glottodydaktyki, nauki praktycznie użytecznej, na wskroś sprzężonej z życiem szkoły. Otwartość i aspiracje spotęgowały nasze pragnienie poznania, zdolność do przekraczania granic oraz gotowość na zmiany. Tak jak cechy te można zaliczyć do ważnych motywów podróży i emigracji Polaków, często w najodleglejsze zakątki globu, tak też należy uznać je za praprzyczyny zainteresowania Polską wśród przedstawicieli innych nacji. Dla wielu z nich kraj nad Wisłą jawi się dziś nie tylko jako atrakcyjny cel turystyczny czy źródło siły roboczej, lecz również jako ważny partner gospodarczy, oferujący rynek inwestycyjny i konsumencki, szansa na zawodowy i osobisty rozwój, miejsce tymczasowego schronienia, kolebka przodków, a nawet druga ojczyzna.
Wieloaspektowe zmiany musiały wpłynąć również na polską szkołę, która już na początku XXI wieku zaczęła zmieniać swój charakter. W klasach, dotąd jednojęzycznych i jednokulturowych, coraz częściej podejmowali naukę uczniowie cudzoziemscy, do klas dołączały także dzieci powracające z rodzicami z zagranicy. Wielojęzyczność i wielokulturowość grup uczniowskich stawała się zjawiskiem zauważalnym przede wszystkim w szkołach w wielkich miastach. Obraz ten zmienił się diametralnie po wybuchu wojny w Ukrainie 24 lutego 2022 roku. Do Polski w ciągu kilku tygodni napłynęła wielomilionowa fala uchodźców, przede wszystkim kobiet i dzieci. W szkołach, już nie tylko wielkomiejskich, w ciągu kilku wiosennych tygodni rozpoczęło naukę kilkaset tysięcy ukraińskich dzieci i mimo że wiele z nich już z Polski wyjechało, obecność uczniów cudzoziemskich w polskich klasach nadal jest znacząca. W tej perspektywie ranga języka polskiego pośród nauczanych języków obcych nowożytnych wzrasta niepomiernie. Celem proponowanego tomu jest naukowa refleksja nad współczesnymi kierunkami, metodami, kontekstami i problemami dydaktyki języka polskiego jako obcego oraz drugiego ‒ dyscypliny jakże ważnej w dobie imigracyjnej fali oraz rozrastającej się sieci wielo-, między- i transkulturowych relacji.
Proponowane kręgi tematyczne publikacji:
- Nauczanie języka polskiego jako obcego w Polsce i zagranicą: liczby, motywy, modele, problemy.
- Współczesne wyzwania dydaktyki języka polskiego jako obcego, drugiego, odziedziczonego.
- Badania polszczyzny edukacyjnej – potrzeba, konieczność czy naddatek?
- System kształcenia nauczycieli języka polskiego jako obcego ‒ regulacje prawne, postulaty a rzeczywistość.
- Problematyka wielo- i międzykulturowości w podręcznikach i innych materiałach nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego.
- Język polski jako obcy nośnikiem wartości uniwersalnych w dialogu międzykulturowym.
- Nauczanie-uczenie się języka polskiego z perspektywy uczących się z doświadczeniem migracji: możliwości i potrzeby indywidualne a systemowe.
- Stereotypy i uprzedzenia narodowościowe – subiektywne teorie nauczycieli i uczących się języka polskiego jako obcego.
- Mozaika językowo-kulturowa na lekcji w dobie fali migracyjnej: o tym jak nauczyciel języka polskiego staje się nauczycielem języka obcego.
- Od wielokulturowości do międzykulturowości na lekcji języka polskiego jako obcego: przez teorię do przykładów dobrych praktyk.
- Rodzice uczniów z doświadczeniem migracji i ich miejsce w układzie glottodydaktycznym na lekcji języka polskiego jako obcego/drugiego.
- Lekcja języka polskiego jako obcego: przestrzeń społeczno-kulturowej integracji czy brama do inkluzji?
- Metodyka nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego a dyrektywa międzykulturowości.
Kluczowe informacje
Termin nadsyłania artykułów: do 31 sierpnia 2025
Długość artykułu: do 30000 znaków ze spacjami (wliczając abstrakt, przypisy i bibliografię)
Język publikacji: polski, niemiecki, angielski
Obligatoryjne wytyczne dla autorów: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/n/about/submissions
Procedura recenzowania artykułów: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/n/Proces_recenzji
Przyczyny nieprzyjęcia artykułu do druku: negatywne recenzje lub wyczerpanie limitu objętościowego dla tomu (teksty będą rozpatrywane według kolejności zgłoszeń)
Teksty należy nadsyłać za pośrednictwem strony internetowej Neofilologa na platformie Pressto: https://pressto.amu.edu.pl/index.php/n (zakładka „Zgłoszenia”)
Adres kontaktowy redakcji numeru: a.jaroszewska@uw.edu.pl
Serdecznie zapraszamy do udziału w projekcie!
Anna Jaroszewska, Aneta Lewińska, Anna Seretny