Słowa kluczowe
intercultural competence
teaching Ger-man as a foreign language in Poland
comparative analysis
teaching materials
Common European Framework of Reference for Languages
Learning
teaching
assessment
core curriculum for moder
Jak cytować
Abstrakt
This article is intended to contribute to the academic debate on inter-cultural German language teaching and the relevant research in Poland. The authors present a critical overview and analysis of selected constitu-ent aspects of intercultural education and keywords which are im-portant for the evaluation of goals and content within the framework of interculturally-oriented teaching of German in Poland. The authors also discuss the form of presentation of intercultural aspects of educa-tion in The Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment (Council of Europe, 2001), in the Polish core curriculum and in selected German language teaching materials which are meant to shape the intercultural competence of Polish learn-ers at different levels of proficiency and in different types of schools.Bibliografia
Adamczak-Krysztofowicz S. (2003), Texte als Grundlage der Kommunikation zwischen Kulturen. Eine Studie zur Landes- und Kulturkundevermittlung im DaF-Studium in Polen. Hamburg: Dr. Kovač.
Adamczak-Krysztofowicz S. (2007), Znaczenie podejścia interkulturowego w akademickiej dydaktyce języka niemieckiego. Rys historyczny i krótkie podsumowanie najważniejszych wniosków z badań własnych (w) „Prze-gląd Glottodydaktyczny”, nr 22, str. 39-46.
Adamczak-Krysztofowicz S., Kowalonek-Janczarek M., Maciejewski M., Sopata A. (2011), Vorwort (w) Adamczak-Krysztofowicz S., Kowalonek-Janczarek M., Maciejewski M., Sopata A. (red.), Aktuelle Probleme der angewandten Lingu-istik. Interkulturalität als Schlüsselkompetenz für Fremdsprachenlehrer, Über-setzer und Mediatoren. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, str. 7-11.
Adamczak-Krysztofowicz S., Jentges S., Stork A. (2015), Fremde und eigene Ge-wässer – Einführende Gedanken und Aktivitäten zum interkulturellen Lernen im Fremdsprachenunterricht (w) Cerri Ch., Jentges S. (red.), Raumwahrnehmung, interkulturelles Lernen und Fremdsprachenunter-richt. Baltmannsweiler: Schneider Verlag Hohengehren, str. 11-32.
Aleksandrowicz-Pędich L. (2005), Międzykulturowość na lekcjach języków obcych. Białystok: Wydawnictwo UwB.
Altmayer C. (2004), Kultur als Hypertext. Zur Theorie und Praxis der Kulturwis-senschaft im Fach Deutsch als Fremdsprache. München: iudicium.
Auernheimer G. (2010), Interkulturelle Kommunikation, mehrdimensional be-trachtet, mit Konsequenzen für das Verständnis von multikultureller Kompetenz (w) Auernheimer G. (red.), Interkulturelle Kompetenz und pädagogische Professionalität. 3. Aufl. Wiesbaden: Verlag für Sozialwis-senschaften, str. 35-65.
Bandura E. (2007), Nauczyciel jako mediator kulturowy. Kraków: Krakowskie Towarzystwo „Tertium”.
Białek M. (2009), Kształcenie międzykulturowe w edukacji językowej. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Błażek A., (2008), Evaluation interkultureller Kompetenz bei angehenden Deutschleh-rerinnen und -lehrern in Polen. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bolten J. (2007), Interkulturelle Kompetenz. Thüringen: Landeszentrale für Politische Bildung.
Byram M. (1997), Teaching and Assessing Intercultural Communicative Com-petence. Clevedon: Multilingual Matters.
Chojnacka-Gärtner J. (2016), Bereitet die Oberschule auf das Philologiestudium vor? Die interkulturellen Erfahrungen der Studienanfänger am Beispiel der Germanistikstudenten der PWSZ in Konin (w) Mihułka K. Bąk P., Chojnacka-Gärtner J. (red.), Interkulturalität in Theorie und Praxis der Glottodidaktik und Transla-torik. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, str. 59-71.
Dakowska M. (2008), Psycholingwistyczne podstawy dydaktyki języków obcych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Edelhoff Ch. (1985), Authentizität im Fremdsprachenunterricht (w) Edelhoff Ch. (red.), Authentische Texte im Deutschunterricht. Einführung und Unterrichtsmodelle. München: Max Hueber, str. 7-30.
Europejski system kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. (2003), Warszawa: Wydawnictwo CODN.
Fus A. (2015), Fremdverstehen und interkulturelle Kompetenz in der Didaktik des Deutschen als Fremdsprache. Niepublikowana praca doktorska.
Grucza F. (1992a), Wstęp (w) Grucza F. (red.), Język, kultura – kompetencja kulturowa. Materiały z XIII Sympozjum zorganizowanego przez Instytut Lingwistyki Stosowanej UW Zaborów, 5-8 listopada 1987 r. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, str. 5-8.
Grucza F. (1992b), Kulturowe determinanty języka oraz komunikacji językowej (w) Grucza F. (red.), Język, kultura – kompetencja kulturowa. Materiały z XIII Sympozjum zorganizowanego przez Instytut Lingwistyki Stosowa-nej UW Zaborów, 5-8 listopada 1987 r. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, str. 9-70.
Grucza S. (2000), Kommunikative Adäquatheit glottodidaktischer Texte – Zur Kritik des sog. Authentizitätspostulats (w) „Deutsch in Dialog“, nr 2, str. 73-103.
Hansen K. P. (2011), Kultur und Kulturwissenschaft. Eine Einführung. 4. Aufl. Tübingen u.a.: Francke (UTB).
Jańska M.U. (2006), Interkulturelles Lernen in der bilingualen deutsch-polnischen Erziehung. Evaluation der Unterrichtsmaterialien für den frühen fremd-sprachlichen Deutschunterricht in Polen. Wrocław-Dresden: Neisse Verlag.
Jaroszewska A. (2006), Problematyka wielo- i międzykulturowości w wybranych pro-gramach wczesnoszkolnego nauczania języków obcych (w) Krieger-Knieja J., Paprocka-Piotrowska U. (red.), Komunikacja językowa w społeczeństwie in-formacyjnym. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, str. 296-308.
Jaroszewska A. (2007), Nauczanie języka obcego w kształceniu wczesnoszkolnym. Rozwój świadomości wielokulturowej dziecka. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT. Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Jarząbek A.D. (2016), Zadania służące afektywnym celom kształcenia międzykulturowego w podręcznikach do nauczania języka niemieckiego w gimnazjum (w) Jaroszewska A. i in. (red.), Wielojęzyczność i międzykulturowość na lekcji języka obcego. Między teorią a praktyką nauczania. Warszawa: Instytut Germanistyki UW, Instytut Romanistyki UW, str. 189-202.
Jarząbek A.D. (2017), Zadania rozwijające kompetencję międzykulturową w podręcznikach do nauczania języka niemieckiego w gimnazjum (w) „Prace Językoznawcze”, nr XIX/1, str. 51-70.
Karolak Cz. (1999), Dydaktyka literatury wobec potrzeb nauki języka w warunkach obcokulturowych. Wydawnictwo Naukowe UAM: Poznań.
Karpińska-Musiał, B. (2015), Międzykulturowość w glottodydaktyce. O związku świadomości metajęzykoznawczej z kompetencją międzykulturową w akademickim kształceniu nauczycieli języków obcych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Königs F.G. (1991), `Ein Text über Texte´: Zur Mehrdimensionalität von Texten im und für den Fremdsprachenunterricht (w) Bausch H., Christ K.R., Krumm H.J. (red.), Texte im Fremdsprachenunterricht als Forschungsgegenstand. Arbeitspapiere der 11. Frühjahrskonferenz zur Erforschung des Fremdsprachenunterrichts. Bochum: Universitätsverlag Dr. N. Brockmeyer, str. 79-89.
Mackiewicz M. (2008), Podręcznik do nauki języka niemieckiego jako źródło międzykulturowej refleksji: czy istnieje model idealny? Analiza trzech przypadków (w) Jodłowiec M., Niżegorodcew A. (red.), W stronę nowo-czesnego nauczania języków obcych. Kraków: Krakowskie Towarzystwo „Tertium”. (= „Język a komunikacja” nr 22), str. 203-213.
Mackiewicz M. (2010), Standardy kulturowe a dydaktyka języków obcych (w) Mackiewicz M. (red.), Kompetencja interkulturowa w teorii i praktyce edukacyjnej. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, str. 137-149.
Maletzke G. (1996), Interkulturelle Kommunikation. Zur Interaktion zwischen Menschen verschiedener Kulturen. Opladen: Westdeutscher Verlag.
Mihułka K. (2010), Stereotype und Vorurteile in der deutsch-polnischen Wahrneh-mung. Eine empirische Studie zur Evaluation des Landesbildes durch Germanistikstudenten. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Mihułka K. (2012), Rozwój kompetencji interkulturowej w warunkach szkolnych. Mity a polska rzeczywistość. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Mihułka K. (2014a), Wpływ materiałów do nauki języka obcego na proces kształtowania kompetencji interkulturowej – spostrzeżenia i wnioski z analizy kursów „Alles klar – zakres odstawowy” i „Direkt” (w) Sujecka-Zając J. i in. (red.), Inspiracja, motywacja, sukces. Rola materiałów dy-daktycznych i form pracy na lekcji języka obcego. Warszawa: Instytut Germanistyki i Romanistyki UW, str. 185-196.
Mihułka K., (2014b), Wer Fremdsprachenerwerb sagt, muss auch Text sagen. Anmerkungen zur Problematik der „authentischen Texte“ im und für den Fremdsprachenunterricht. (w) Bąk P., Rolek B., Sieradzka M. (red.), Text – Satz – Wort. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, str. 100-117.
Mihułka K., Bąk P., Chojnacka-Gärtner J. (2016), Vorwort (w) Mihułka K., Bąk P., Chojnacka-Gärtner, J. (red.), Interkulturalität in Theorie und Praxis der Glottodidaktik und Translatorik. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, str. 7-8.
Myczko K. (2005), Kompetencja interkulturowa jako cel kształcenia języko-wego (w) Mackiewicz M. (red.), Dydaktyka języków obcych a kompeten-cja kulturowa i komunikacja interkulturowa. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, str. 27-35.
Pfeiffer W. (2001), Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. Poznań: Wagros.
Pfeiffer W. (2004), Interkulturowa glottopedagogika – nowa dyskusja naukowa? Uwagi do dyskusji (w) Badstübner-Kizik C., Rozalowska-Żądło R., Uniszewska A. (red.), Nauczanie i uczenie się języków obcych. Prace ofiarowane Profesor Halinie Stasiak w 70. rocznicę urodzin. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, str. 71-84.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Język obcy nowożytny. (2017). Warszawa: MEN / ORE.
Rada Europy (2001/2003), Europejski system kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Wydawnictwo CODN.
Torenc M. (2007), Nauczanie międzykulturowe – implikacje glottodydaktyczne. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Zawadzka E. (2000), Glottodydaktyczne aspekty interkulturowości (w) Krzeszowski T., Lukszyn J., Namowicz T. (red.), Problemy komunikacji międzykulturowej: lingwistyka, translatoryka, glottodydaktyka. Warszawa: Graf Punkt, str. 451-465.
Zawadzka E. (2004), Nauczyciele języków obcych w dobie przemian. Kraków: Impuls.
Netografia
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Podstawa_programowa/SP_PP_2017_Jezyk_obcy_nowozytny.pdf [DW 10.02.2019]
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Sylwia Adamczak-Krysztofowicz, Krystyna Mihułka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przedstawiany utwór (artykuł) upubliczniany jest na podstawie umowy z autorem i na licencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Użytkownicy mają obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych,
- utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).