Słowa kluczowe
narzędzia komunikacji synchronicznej
kształcenie językowych kompetencji komunikacyjnych
nauka drugiego/kolejnego języka obcego
lęk językowy
przekonania ucznia
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the paper is to reflect on the problem of language anxiety in the foreign language teaching-learning process. The concept of language anxiety in the online language teaching-learning context is discussed, with particular relation to synchronous communication tools. The context is the learners’ perspective of adult beginners at the university level learning French as a second/subsequent language. The research group included 85 students of the first and second years of French at the University of Silesia in Katowice. To collect the data participants were asked to complete the Foreign Language Classroom Anxiety Scale (FLCAS), developed by Horwitz, Horwitz and Cope (1986), and to respond to six additional questions, related to the online language teaching-learning context. Results showed that language anxiety is a phenomenon that may accompany the regular online teaching-learning process of a second/subsequent foreign language.
Bibliografia
Aslim-Yetis V. (2017), Sources of Writing Anxiety: A study on French Language Teaching Students. „International Education Studies”, nr 10(6), s.72–86.
Arnold J. (2006), Comment les facteurs affectifs influencent-ils l’apprentissage d’une langue étrangère? „Revue de didactologie des langues-cultures et de lexiculturologie”, nr 144, s. 407–425.
Bailey P., Onwuegbuzie A.J., Daley C.E. (2000), Study Habits and Anxiety about Learning Foreign Languages. „Perceptual and Motor Skills”, nr 90, s. 1150–1156.
Bogaards P. (1998), Aptitude et affectivité dans l`apprentissage des langues étrangères. Paris: Hatier.
Charlier B., Henri F. (2010), Apprendre avec les nouvelles technologies. Paris: PUF.
Cheng Y.-S. (2004), A measure of second language writing anxiety: Scale development and preliminary validation. „Journal of Second Language Writing”, nr 13(4), s. 313–335.
Cheng Y.-S. (2002), Factors Associated with Foreign Language Writing Anxiety. „Foreign Language Annals”, nr 35(5), s. 647–656.
Cheng Y.-S., Horwitz E.K., Schallert D.L. (1999), Language Anxiety: Differentiat-ing Writing and Speaking Components. „Language Learning”, nr 49(3), s. 417–446.
Conseil de l’Europe (2018), Cadre Européen Commun de Référence pour les Langues : apprendre, enseigner, évaluer. Volume complémentaire avec de nouveaux descripteurs.
Dewaele J.-M. (2013), The link between Foreign Language Classroom Anxiety and Psychoticism. Extraversion and Neuroticism among adult bi- and multilinguals. „The Modern Language Journal”, nr 97, s. 670–684.
Dewaele J.-M. (2010), Emotions in Multiple Languages. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Dewaele J.-M. (2007), The effect of multilingualism, sociobiographical, and situational factors on communicative anxiety and foreign language anxiety of mature language learners. „International Journal of Bilingualism”, nr 11(4), s. 391–410.
Dewaele J.-M., MacIntyre P.D. (2014), The two faces of Janus? Anxiety and enjoyment in the foreign language classroom. „Studies in Second Language Learning and Teaching”, nr 4(2), s. 237–274.
Dewaele J.-M., Petrides K. V., Furnham A. (2008), The effects of trait emotional intelligence and sociobiographical variables on communicative anxiety and foreign language anxiety among adult multilinguals: A review and empirical investigation. „Language Learning”, nr 58, s. 911–960.
Dörnyei Z. (2005), The Psychology of the Language Learner. Individual Differences in Second Language Acquisition. New Jersey – Londyn: Laurence Erlbaum Associates, Publishers Mahwah.
Dörnyei Z., Ranta S. (2015), The Psychology of the Language Learner Revisited. New York: Routledge.
Ellis R. (2008), The study of second language acquisition. Oxford: Oxford University Press.
Gajek E. (2008), Edukacja językowa w społeczeństwie informacyjnym. Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego.
Gałan B. (2017), La méthode d’enseignement à distance dans le développement de la compétence rédactionnelle en langue étrangère. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gardner R. C., MacIntyre P. D. (1993), On the measurement of affective variables in second language learning. „Language Learning”, nr 43, s. 157–194.
Gregersen T., Horwitz E.K. (2002), Language learning and perfectionism: Anxious and non-anxious language learners’ reactions to their own oral performance. „Modern Language Journal”, nr 86 (4), s. 562–570.
Guichon N. (2012), Vers l’intégration des TIC dans l’enseignement des langues. Paris: Les Editions Didier.
Guichon N., Tellier M. (red.) (2017), Enseigner l’oral en ligne. Une approche multimodale. Paris: Les Editions Didier.
Heu E., Abou-Samra M., Braud C., Brunelle M., Perrard M, Pinson C. (2016), Édito A2. Méthode de français. Paris: Les Éditions Didier.
Heu E., Abou-Samra M., Perrard M, Pinson C. (2012), Le nouvel Édito B1. Méthode de français. Paris: Les Éditions Didier.
Horwitz E.K. (2010), Foreign and second language anxiety. „Language Teaching”, nr 43, s. 154–167.
Horwitz E. K. (2001), Language anxiety and achievement. „Annual Review of Applied Linguistics”, nr 21, s. 112–126.
Horwitz E.K., Horwitz M.B., Cope J. (1986), Foreign language classroom anxiety. „Modern Language Journal”, nr 70 (2), s. 125–132.
Horwitz E.K., Young D.J. (red.) (1991), Language anxiety: From Theory and Research to Classroom Implications. Upper Saddle River: Prentice Hall.
Karsenti T., Kozarenko O. M. (2019), Technologies innovantes pour l’enseignement du FLE : quelles sont les stratégies pour les rendre plus efficaces ? „XLinguae”, nr 12, s. 128–144.
Kotuła K. (2012), Créer un environnement interactif en classe de FLE. „Neofilolog”, nr 39, s. 147–156.
Krajka J. (2012), The Language Teacher in the Digital Age – Towards a Systematic Approach to Digital Teacher Development. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Lameul G., Loisy C. (red.) (2014), La pédagogie universitaire à l'heure du numérique. Questionnement et éclairage de la recherche. Louvain-la-Neuve: De Boeck Supérieur.
MacIntyre P. D. (1999), Language Anxiety: A Review of the Research for language teachers, (w:) Young D. J. (red.), Affect in foreign language and second language learning. A practical guide to creating a low-anxiety classroom. Boston: McGraw-Hill, s. 24–45.
MacIntyre P. D., Gregersen T. (2012), Affect: The role of language anxiety and other emotions on language learning, (w:) Mercer S., Ryan S., Williams M. (red.), Psychology for language learning: Insights from research, theo-ry and practice. Basingstoke: Palgrave Macmillan, s. 103–118.
MacIntyre P.D., Gardner R.C. (1994), The subtle effects of language anxiety on cognitive processing in the second language. „Language Learning”, nr 44, s. 283–305.
MacIntyre P.D., Gardner R.C. (1989), Anxiety in second-language learning: toward a theoretical clarification. „Language Learning”, nr 39 (2), s. 251–275.
Mangenot F. (2017), Formation en ligne et MOOC: apprendre et se former en langue avec le numérique. Paris: Hachette Livre.
Mangenot F., Louveau E. (2006), Internet et la classe de langue. Paris: CLE International.
Nissen E. (2019), Formation hybride en langues: articuler présentiel et distanciel. Paris: Les Editions Didier.
Ollivier C., Puren L. (2011), Le web 2.0 en classe de langue. Une réflexion théorique et des activités pratiques pour faire le point. Paris: Éditions Maison des Langues.
Piechurska-Kuciel E. (2008), Language anxiety in secondary grammar school students. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Piechurska-Kuciel E. (2011), Trudności w rozwijaniu sprawności interakcyjnych – rola lęku językowego, (w:) Komorowska H. (red.), Nauka języka obcego w perspektywie ucznia. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, s. 239–258.
Półtorak E. (2022), O lęku przed popełnieniem błędu i sposobach jego pokonywania na lekcjach drugiego/kolejnego języka obcego, (w:) Gabryś-Barker D., Kalamarz R. (red.), Współczesna glottodydaktyka wobec zmian edukacyjnych: nowe wyzwania i innowacyjne rozwiązania. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 191–202.
Półtorak E. (2019a), Podejście do błędu w nauce języków obcych: perspektywa ucznia. „Neofilolog”, nr 53/2, s. 263–280.
Półtorak E. (2019b), Zjawisko lęku językowego w procesie nauczania-uczenia się języka francuskiego jako drugiego języka obcego, (w:) Maliszewski W. (red.), Wymiary instytucjonalnej przestrzeni komunikacyjnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 170–181.
Półtorak E. (2019c), Lęk przed pisaniem a kształcenie sprawności pisania na lekcjach języka francuskiego, jako drugiego języka obcego. „Rozprawy Społeczne”, nr 3, s. 112–126.
Półtorak E. (2018), Nauczanie języków obcych w dobie nowych technologii: multimedialne narzędzia dydaktyczne a proces pozyskiwania/przekazywania informacji zwrotnych, (w:) Gabryś-Barker D., Kalamarz R., Stec M. (red.), Materiały i media we współczesnej glottodydaktyce: wybrane zagadnienia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 119–134.
Półtorak E. (2015), L’impact des nouvelles technologies sur les pratiques évaluatives en langues vivantes. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Półtorak E., Gałan B. (2020), Rola nowych technologii w procesie nauczania-uczenia się języków obcych. Perspektywa ucznia, (w:) Gabryś-Barker D., Kalamarz R. (red.), Postrzeganie i rola motywacji w procesie glottodydaktycznym. Perspektywa nauczyciela i ucznia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 181–195.
Rada Europy (2003), Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Wydawnictwo CODN.
Saito Y., Garza T.J., Horwitz E.K. (1999), Foreign language reading anxiety. „Modern Language Journal”, nr 83(2), s. 202–218.
Sellers V. (2000), Anxiety and reading comprehension in Spanish as a foreign language. „Foreign Language Annals”, nr 33(5), s. 512–520.
Studenska A. (2005), Strategie uczenia się a opanowanie języka niemacierzystego. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
Studenska A. (2007), Foreign language anxiety inventory. „The New Educational Review”, nr 1, s. 241–259.
Young D.J. (1991), Creating a Low-Anxiety Classroom Environment: What Does Language Anxiety Research Suggest? „The Modern Language Journal”, nr 75(4), s. 426–439.
Young D.J. (red.) (1999), Affect in foreign language and second language learning. A practical guide to creating a low-anxiety classroom. Boston: McGraw-Hill.
Vogely A.J. (1998), Listening comprehension anxiety: Students’ reported sources and solutions. „Foreign Language Annals”, nr 31, s. 67–80.
Widła H. (2007), L’acquisition du français – langue troisième. Problèmes métho-dologiques et implications pratiques. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Wilczyńska W., Michońska-Stadnik A. (2010), Metodologia badań w glottodydaktyce. Wprowadzenie. Kraków: Avalon.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Ewa Półtorak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przedstawiany utwór (artykuł) upubliczniany jest na podstawie umowy z autorem i na licencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Użytkownicy mają obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych,
- utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).