Schlagworte
polszczyzna jako język rodzimy i odziedziczony
użytkownicy nastoletni
studium porównawcze
Zitationsvorschlag
Abstract
Lexical competence of teenage heritage and native users of Polish has never been the subject of a comprehensive comparison. The first extensive empirical data were gathered by the Jagiellonian University research team in the project Heritage and native language – a comparison of language competences of teenage Polish and heritage learners. In the first stage of the present study, vocabulary tests of the two groups were analyzed. The results showed few differences in receptive knowledge, but in productive knowledge heritage users lagged behind. Therefore, in the second stage, selected essays were compared in terms of their vocabulary profiles. It was found that native and heritage language users’ lexical profiles differ markedly, to the considerable disadvantage of heritage users. Polish educators responsible for the schooling of migrant children must be aware of this, as too often heritage speakers who enter home schools after (re)immigration are treated as if there were native users. This however, as this research has clearly shown, is by no means the case.
Literaturhinweise
Aitchison J. (1994), Words in the Mind. Oxford: Blackwell.
Cummins J. (2000), BICS and CALP, (w:) M. Byram (red.), Routledge Encyclopedia of Language Teaching and Learning. New York: Routledge, s. 76–79.
ESOKJ (2003): Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Wydawnictwo CODN.
Fishman J.A. (2001), 300-Plus Years of Heritage Language Education in the United States, (w:) Kreeft Peyton J., Ranard D.A., McGinnis S. (red.), Heritage Languages in America. Preserving a National Resource. Washington, DC & McHenry, IL: Center for Applied Linguistics & Delta Systems, s. 81–99.
Janowska I. i in. (2011), Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1 – C2. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kielar-Turska M. (1989), Mowa dziecka. Słowo i tekst. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Laufer B (1991), The development of L2 lexis in the expression of the advanced language learner. „Modern Language Journal”, nr 75, s. 440–448. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.1991.tb05380.x
Laufer B., Nation I.S.P (1995), Vocabulary size and use: lexical richness in L2 written Production. „Applied Linguistics”, nr 16(3), s. 307–322. DOI: https://doi.org/10.1093/applin/16.3.307
Lipińska E. (2003), Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Lipińska E., Seretny A. (2012), Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego w chicagowskiej diasporze polonijnej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Lipińska E., Seretny A. (2016), Język odziedziczony – polszczyzna pokoleń polonijnych. „Poradnik Językowy”, nr 10, s. 45–61.
Lipińska E., Seretny A. (2022), Nauczanie języka przez literaturę, a literatury przez język – o metodzie skorelowanej w pracy z uczniami polonijnymi. „Filologia Polska. Roczniki Uniwersytetu Zielonogórskiego”, nr 8, s. 19–36. DOI: https://doi.org/10.34768/fp2022a1
Martyniuk W. (2015), Edukacyjna sprawność językowa w ujęciu działaniowym Rady Europy. „LingVaria”, nr 2, s. 69–79. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.10.2015.20.06
Montrul S. (2016), The Acquisition of Heritage Language. Cambridge: Cambridge University Press.
Pamuła-Behrens M. (2018), Język edukacji szkolnej w integracyjnym modelu wsparcia ucznia z doświadczeniem migracji w rodzinie. „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2(22), s.171–186. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2018.22.11
Richards J. (1976), The Role of Vocabulary Teaching. „TESOL Quarterly”, nr 1, s. 77–90. DOI: https://doi.org/10.2307/3585941
Schleppegrell M.J. (2004), The Language of Schooling: A Functional Linguistics Perspective. Mahwah, NJ: Erlbaum. DOI: https://doi.org/10.4324/9781410610317
Seretny A. (2011), Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako ankietowa w świetle badań ilościowych. Kraków: Universitas.
Seretny A. (2021), Polszczyzna w szkole, czyli język jako narzędzie poznania, (w:) Seretny A., Lipińska E. (red.), Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego. Konteksty – dylematy – trendy. Kraków: Universitas, s. 113–140.
Seretny A. (2022), Polszczyzna jako język drugi w szkole. Wymagania leksykalne komunikacyjnej i edukacyjnej odmiany języka, „Neofilolog”, nr 58(1), s. 98–118. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2022.58.1.7
Seretny A., Lipińska E. (2023), Kompetencje uczniów w zakresie języka polskiego jako odziedziczonego i jako ojczystego w ujęciu komparatywnym – podsumowanie projektu badawczego. „Acta Universistais Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, nr 30, s. 293–303. DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.30.18
Synowiec H. (1995), Rozwój słownictwa nazywającego cechy osobowości w języku dzieci i młodzieży. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Snow C. (1993), Literacy and language: Relationships during the preschool years. „Harvard Educational Review”, nr 53, s. 165–189. DOI: https://doi.org/10.17763/haer.53.2.t6177w39817w2861
Zarębina M. (1965), Kształtowanie się systemu językowego dziecka. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Lizenz
Copyright (c) 2024 Anna Seretny
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.
Autoren:
Die Autoren der zur Veröffentlichung in der Zeitschrift Neofilolog angenommenen Texte sind verpflichtet, den Vertrag über die Erteilung einer kostenlosen Lizenz für die Werke mit der Verpflichtung zur Erteilung einer Sublizenz CC auszufüllen, zu unterzeichnen und an die Adresse der Redaktion zurückzusenden.
Gemäß Vertrag erteilen die Autoren auf die in der Zeitschrift Neofilolog veröffentlichten Texte der Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań eine nicht exklusive und kostenlose Lizenz und erlauben die Verwendung der Sublizenz Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Die Autoren behalten das Recht zur weiteren freien Verfügung über das Werk.
Benutzer:
Interessierte Onlinebenutzer dürfen die seit 2017 veröffentlichten Werke unter folgenden Bedingungen nutzen:
- Anerkennung der Urheberschaft - die Verpflichtung, zusammen mit dem verbreiteten Werk Informationen über die Urheberschaft, den Titel, die Quelle (Links zum Originalwerk, DOI) und die Lizenz selbst bereitzustellen;
- ohne Schaffung abgeleiteter Werke - das Werk muss in seiner ursprünglichen Form erhalten bleiben, ohne Zustimmung des Autors dürfen keine Studien, beispielsweise Übersetzungen, verbreitet werden.
Die Urheberrechte aller veröffentlichen Texte sind vorbehalten.
Sonstige:
Die Adam-Mickiewicz-Universität in Poznań behält das Recht auf die Zeitschrift als Gesamtheit (Layout, Grafik, Titel, Umschlagsprojekt, Logo usw.).