Słowa kluczowe
nieruchomość rolna
gospodarstwo rolne
działalność rolnicza
obrót nieruchomościami rolnymi
praktyka notarialna
Jak cytować
Abstrakt
Celem rozważań jest próba rozwiązania problemów interpretacyjnych związanych z pojęciem nieruchomości rolnej, gospodarstwa rolnego, działalności rolniczej w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego (UKUR) przy dokonywaniu czynności notarialnych. Po wejściu w życie UKUR, a szczególnie nowelizacji z 14 kwietnia 2016 r., pojawiły się problemy interpretacyjne związane z pojęciem nieruchomości rolnej, gospodarstwa rolnego oraz działalności rolniczej, ale praktyka i doktryna starały się znaleźć rozwiązanie. Modyfikacje wprowadzone na podstawie nowelizacji UKUR z 26 kwietnia 2019 r. były w pewnym zakresie odpowiedzią na zgłaszane dylematy. Nie ulega wątpliwości, że zróżnicowane wykładnie wspomnianych pojęć nie służyły stabilizacji obrotu nieruchomościami rolnymi. Dlatego zmiany należy ocenić pozytywnie. Jednocześnie nadal występują kwestie dyskusyjne. Przykładem jest chociażby wpływ zmiany przeznaczenia nieruchomości rolnych na cele nierolnicze na 5-letni obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego.
Bibliografia
Bednarek M. (1997), Mienie. Komentarz do art. 44–55(3) Kodeksu cywilnego, Kraków.
Bieluk J. (2019), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Bieniek G., Rudnicki S. (2009), Nieruchomości. Problematyka prawna, Warszawa.
Borkowski M. (2007), Pojęcie „nieruchomości rolnej” oraz „nieruchomości leśnej” w rozumieniu ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, „Rejent” nr 7–8.
Budzinowski R. (1991), Pojęcie gospodarstwa rolnego według Kodeksu cywilnego (rozważania na tle art. 553 k.c.), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 3.
Budzinowski R. (2002), Nowa definicja przedsiębiorcy rolnego we włoskim kodeksie cywilnym, „Studia Iuridica Agraria” t. III.
Budzinowski R. (2002), Zmiany prawa rolnego. Tendencje rozwoju, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 2.
Budzinowski R. (2003), Prawne pojęcie działalności rolniczej, „Prawo i Administracja”.
Budzinowski R. (2005), Gospodarstwo rolne i przedsiębiorstwo rolne, w: A. Stelmachowski (red.), Prawo rolne, Warszawa.
Budzinowski R. (2008), Problemy ogólne prawa rolnego. Przemiany podstaw legislacyjnych i koncepcji doktrynalnych, Poznań.
Budzinowski R. (2019), Prawo rolne, jego przedmiot i definicja, w: P. Czechowski (red.), Prawo rolne, Warszawa.
Czerwińska-Koral K. (2016), Pojęcie nieruchomości rolnej jako wyznacznik zasad obrotu nieruchomościami rolnymi, „Rejent” nr 6.
Czerwińska-Koral K. (2018), Zasady obrotu nieruchomościami rolnymi w postępowaniach sądowych po 29.04.2016 r. – wybrane zagadnienia praktyki sądowej. Część 1 i część 2, „Przegląd Sądowy” nr 9.
Fortuński W., Kupis M. (2019), Pojęcie nieruchomości rolnej i gospodarstwa rolnego z uwzględnieniem wybranego orzecznictwa, „Nowy Przegląd Notarialny” nr 2.
Gniewek E. (red.) (2011), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa.
Gniewek E., Machnikowski P. (red.) (2017), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa.
Grykiel J. (2016), Ograniczenia obrotu nieruchomościami rolnymi oraz prawami udziałowymi w spółkach po nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, „Monitor Prawniczy” nr 12.
Gutowski M. (red.) (2018), Kodeks cywilny, t. I, Komentarz do art. 1–449, Warszawa.
Jeżyńska B., Status produkcji rolnej w systemie działalności gospodarczej, http://www.ksow.pl/.../Dr_hab._Beata_Jeżyńska_prof._nadzw._-_Status_produkcji_rolnej.doc [dostęp: 10.10.2019].
Katner W.J. (2012), Przedmiot stosunku cywilnoprawnego, w: M. Safjan (red.), System prawa prywatnego, t. I: Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa.
Klat-Górska E. (2014), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Korzycka M., Wojciechowski P. (2019), Pojęcie gospodarstwa rolnego i gospodarstwa rodzinnego w: M. Korzycka (red.), Instytucje prawa rolnego, Warszawa.
Lichorowicz A. (2004), Przedsiębiorstwo handlowe a przedsiębiorstwo rolne we włoskim kodeksie cywilnym, w: Księga pamiątkowa ku czci Profesora Janusza Szwaji. Prace z wynalazczości i ochrony własności intelektualnej, Kraków.
Lichorowicz A., Glosa do wyroku SN z 2.06.2000 r., II CKN 1067/98.
Łobos-Kotowska D., Stańko M. (2020), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Marciniuk K. (2017), Pojęcie nieruchomości rolnej jako przedmiotu reglamentacji obrotu własnościowego, „Studia Iuridica Lublinensia” t. XXVI, nr 1.
Marciniuk K. (2019), Prawne instrumenty ingerencji władzy publicznej w obrót nieruchomościami rolnymi jako środek kształtowania ustroju rolnego, Białystok.
Panowicz-Lipska J. (2004), Najem, w: J. Panowicz-Lipska (red.), System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań – część szczegółowa, t. 8, Warszawa.
Pańko W. (1975), Dzierżawa gruntów rolnych, Warszawa.
Pańko W. (1978), Własność gruntowa w planowanej gospodarce przestrzennej. Studium prawne, Katowice.
Pisuliński J. (2016), O niektórych osobliwościach obrotu nieruchomościami rolnymi, „Rejent” nr 5.
Skowrońska-Bocian E., Warciński M. (2018), w: K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1–44910, Warszawa.
Stefańska K. (1992), Model indywidualnego gospodarstwa rolnego w świetle znowelizowanego kodeksu cywilnego, „Państwo i Prawo” nr 3.
Stefańska K. (1997), Darowizna gospodarstwa rolnego na rzecz małoletniego, w: Obrót nieruchomościami w praktyce notarialnej, Kraków.
Stempka-Jaźwińska C. (1981), Umowa dzierżawy nieruchomości, Toruń.
Suchoń A. (2017), Jeszcze o pojęciu działalności rolniczej, „Rejent” nr 12.
Truszkiewicz Z. (2007), Wpływ planowania przestrzennego na pojęcie nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego, „Studia Iuridica Agraria” t. VI.
Waligórski M.A. (2006), Działalność gospodarcza w ujęciu prawa administracyjnego, Poznań.
Wierzbowski B. (2005), Pojęcie nieruchomości rolnej w prawie polskim, „Studia Iuridica Agraria” t. IV.
Wojciechowski P. (2019), Pojęcie nieruchomości rolnej, w: M. Korzycka (red.), Instytucje prawa rolnego, Warszawa.
Postanowienie SN z 28.01.1998 r., III CKN 140/98, LEX nr 50652.
Stanowisko KRN, http://www.anr.gov.pl/web/guest/stanowisko-krajowej-rady-notarialnej-i-agencji-nieruchomosci-rolnych-ukur [dostęp: 10.11.2016].
Uchwała SN z 14.12.1984 r., III CZP 78/84, OSN 1985/10, poz. 149.
Uchwała SN z 20 lipca 1995 r., III CZP 88/95, OSN 1995/11/163.
Ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. poz. 585 ze zm.).
Ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 1256, 1309).
Ustawa z 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1080 ze zm.).
Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 293 ze zm.).
Uzasadnienie wyroku SN z 14 listopada 2001 r., II CKN 440/01, OSNC 2002/7-8/99.
Wyrok NSA z 12 grudnia 2017 r., I OSK 1174/17.
Wyrok SN z 14.11.2001 r., II CKN 440/01, OSN 2002/7–8, poz. 99.
Wyrok SN z 2.06.2000 r., II CKN 1067/98, OSP 2001/2, poz. 27.
Wyrok WSA z 9 kwietnia 2009 r., II SA/Sz 865/08, LEX nr 554853.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.