Abstrakt
Celem rozważań jest określenie założeń prawno-konstytucyjnych i ekonomicznych konstrukcji prawnej gospodarstwa rodzinnego na tle konstrukcji gospodarstwa rolnego w Kodeksie cywilnym i ustawie z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. W artykule wykazano, że przepis art. 23 Konstytucji RP stanowi jedynie deklarację ustrojową, rodzaj manifestu ideologicznego. Aby został uznany za normę kierunkową, ustawodawca zwykły powinien wypełnić go stosowną treścią. Niewystarczające jest w tym zakresie zdefiniowanie gospodarstwa rodzinnego na podstawie ograniczeń w obrocie nieruchomościami rolnymi w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Konieczne jest stworzenia nowoczesnej i odpowiadającym współczesnym wymogom konstrukcji takiego gospodarstwa. Kierunek tych zmian powinien być jednak przemyślany i uwzględniający politykę rolną państwa.
Bibliografia
Banasiński C. (1998), Konstytucyjne podstawy porządku prawnego w gospodarce, w: C. Banasiński, J. Oniszczuk (red.), Konstytucja – Trybunał Konstytucyjny. Zbiór studiów, Warszawa.
Banaszak B. (2009), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa.
Bieluk J. (2013), Działy specjalne produkcji rolnej. Problemy prawne, Białystok.
Bieluk J. (2019), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Bisztyga A. (2015), Gospodarstwo rolne jako kategoria konstytucyjna. Wykładnicze uwagi do art. 23 Konstytucji RP, w: P. Litwiniuk (red.), Samorząd terytorialny w procesie rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich. 25 lat doświadczeń – nowe wyzwania, Warszawa.
Blajer P. (2013), Pojęcie rolnika indywidualnego w prawie polskim na tle prawnoporównawczym, Kraków.
Budzinowski R. (1991), Pojęcie gospodarstwa rolnego według kodeksu cywilnego – rozważania na tle art. 553 k.c., „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 3.
Budzinowski R. (1992), Koncepcja gospodarstwa rolnego w prawie rolnym, Poznań.
Budzinowski R. (2012), W kwestii statusu prawnego gospodarstwa rolnego jako przedsiębiorstwa, w: A. Dańko-Roesler, J. Jacyszyn, M. Pazdan, W. Popiołek (red.), Rozprawy z prawa prywatnego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Aleksandrowi Oleszce, Warszawa.
Budzinowski R. (2019), Gospodarstwo rolne jako kategoria prawna – charakterystyka szczegółowa, w: P. Czechowski (red.), Prawo rolne, Warszawa.
Czechowski P. (2001), Proces dostosowywania polskiego prawa rolnego i żywnościowego do prawa UE, Warszawa.
Garlicki L., Zubik M. (red.) (2016), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, Warszawa.
Kurowska T. (1998), Gospodarstwo rodzinne czy gospodarstwo rozwojowe. Dylematy wyboru, w: S. Prutis (red.), Polskie prawo rolne u progu Unii Europejskiej, Białystok.
Kurowska T. (2004), Gospodarstwo rodzinne w świetle art. 23 Konstytucji, Częstochowa.
Lichorowicz A. (2001), Konstytucyjne podstawy systemu rolnego Rzeczypospolitej w świetle artykułu 23 Konstytucji, w: M. Wyrzykowski (red.), Konstytucyjne podstawy systemu prawa, Warszawa.
Lichorowicz A. (2004), Instrumenty oddziaływania na strukturę gruntową Polski w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” nr 2.
Łabno A. (2016), Konstytucyjna koncepcja ustroju rolnego. Analiza na podstawie Konstytucji RP z 1997 roku i ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w: P. Litwiniuk (red.), Kwestia agrarna. Zagadnienia prawne i ekonomiczne, Warszawa.
Łobos-Kotowska D. (2021), Prawne pojęcie osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, „Przegląd Prawa Rolnego” nr 1.
Łobos-Kotowska D., Stańko M. (2020), Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa.
Oleszko A. (1997), Uznanie rodzinnego gospodarstwa rolnego jako konstytucyjnej podstawy polskiego ustroju rolnego. Uwagi do Konstytucji z 2 kwietnia 1997, „Rejent” nr 5.
Ptaszyk M. (1991), Nowe zasady obrotu nieruchomościami rolnymi inter vivos, „Państwo i Prawo” nr 7.
Stelmachowski A. (red.) (2005), Prawo rolne, Warszawa.
Truszkiewicz Z. (2003), Przeniesienie własności nieruchomości rolnej w świetle ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, cz. 2, „Rejent” nr 11.
Tuleja P. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, LEX/el. 2021.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Paweł Gała, Dorota Łobos-Kotowska, Marek Stańko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.