Sądownictwo powszechne na Ziemi Lubuskiej w pierwszych latach po II wojnie światowej. Stan badań
PDF

Słowa kluczowe

Ziemia Lubuska
sądownictwo powszechne
sądy okręgowe

Jak cytować

Siemaszko, K. (2024). Sądownictwo powszechne na Ziemi Lubuskiej w pierwszych latach po II wojnie światowej. Stan badań. Czasopismo Prawno-Historyczne, 76(1), 215–226. https://doi.org/10.14746/cph.2024.1.8

Abstrakt

Powstałe po 1945 r. polskie sądownictwo powszechne na Ziemi Lubuskiej przez długi czas nie było przedmiotem pogłębionych rozważań historyków i historyków prawa. W ostatniej dekadzie nastąpiła jednak znacząca zmiana. Opublikowano bowiem liczne prace na temat dziejów powojennego sądownictwa powszechnego na Ziemi Lubuskiej, poświęcone przede wszystkim organizacji sądownictwa, orzecznictwu w sprawach karnych oraz obsadzie personalnej. W artykule przedstawiono dotychczasowy stan badań nad powojennym sądownictwem lubuskim, a także sformułowano pewne postulaty badawcze.

https://doi.org/10.14746/cph.2024.1.8
PDF

Bibliografia

Archiwum Akt Nowych, teczki personalne: sygn. akt 2/285/0/23.5/13/3412, 2/285/0/23.5/13/3123, 2/285/0/23.5/13/4016.

Inwentarz Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim, Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim, sygn. akt 66/309/0.

Sprawozdania dla Sądu Apelacyjnego z uruchomienia Sądów Grodzkich i Okręgowych w roku 1945, Archiwum Państwowe we Wrocławiu, sygn. akt 82/2124/0/4/5.

Zespół Sądu Okręgowego w Głogowie z siedzibą w Nowej Soli, Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, 89/576/0.

Zespół Sądu Okręgowego w Zielonej Górze, Archiwum Państwowe w Zielonej Górze, sygn. akt 89/433/0.

Dekret z 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa (Dz.U. Nr 30, poz. 192).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 2 czerwca 1937 r. o przechowywaniu i niszczeniu akt i ksiąg w sprawach sądowych i administracji sądowej (Dz.U. Nr 42, poz. 335).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 15 czerwca 1949 r. o utworzeniu Sądów Apelacyjnych w Białymstoku, Gdańsku, Kielcach, Łodzi, Olsztynie, Rzeszowie, Szczecinie i Wrocławiu oraz o ustaleniu okręgów Sądów Apelacyjnych (Dz.U. Nr 36, poz. 270).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 6 lipca 1950 r. o utworzeniu Sądów Apelacyjnych w Koszalinie, Opolu i Zielonej Górze oraz o ustaleniu okręgów Sądów Apelacyjnych w Bydgoszczy, Katowicach, Kielcach, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu i Warszawie (Dz.U. Nr 28, poz. 265).

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 31 maja 1975 r. w sprawie utworzenia sądów wojewódzkich i sądów rejonowych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości (Dz.U. Nr 18, poz. 99).

Budniak M., Wojskowy Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w latach 1950–1954, Zielona Góra 2021.

Charłampowicz J., Dzieje organizacji sądownictwa na Ziemi Lubuskiej od XVIII do XX wieku, „Prace Lubuskiego Towarzystwa Naukowego” 1968, t. 6, z. 1.

Działalność zbrodnicza zielonogórskich sądów i organów bezpieczeństwa w okresie PRL (Materiały konferencyjne), Zielona Góra 2020.

Jakubowski T., Sądownictwo powszechne w Polsce w latach 1944–1950, Warszawa 2002.

Kania L., Czy historycy prawa są już zbędni? Uwagi krytyczne na kanwie publikacji Marka Budniaka Wojskowy Sąd Rejonowy w Zielonej Górze 1950–1954, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2022, nr 2, s. 195–225. DOI: https://doi.org/10.32089/WBH.PHW.2022.2(280).0008

Machnikowska A., Wymiar sprawiedliwości w Polsce w latach 1944–1950, Gdańsk 2008.

Madera A., Przekształcenia wymiaru sprawiedliwości w Polsce w latach 1944–2020, Warszawa 2020.

Nawrocki W., Stryj Teofil – sędzia z „bamberskiej rodziny”. Po odmowie podpisania volkslisty został wyrzucony z pracy, https://wyborcza.pl/AkcjeSpecjalne/7,155762,23868648,stryj-teofil-sedzia-z-bamberskiej-rodziny.html.

Ozga-Świetlik E., Zarys historii lubuskiego wymiaru sprawiedliwości, „Studia Zielonogórskie” nr 11, s. 149–159.

Piontek W., Absolwenci Wydziału Prawa UAM w organach wymiaru sprawiedliwości, „Rocznik Lubuski” 1973, t. 8, s. 325–332.

Romanowska E., Wkrótce już stanę przed innym sądem...”. Prawnicy II Rzeczypospolitej represjonowani w Polsce w latach 1944–1956, Warszawa 2020.

Siemaszko K., Orzecznictwo Sądu Okręgowego w Głogowie z siedzibą w Nowej Soli w wybranych sprawach o przestępstwa szczególnie niebezpieczne w okresie odbudowy państwa w latach 1946–1950, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2015, z. 1, s. 211–232. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2015.68.1.11

Siemaszko K., Przestępstwo odstępstwa od narodowości polskiej w okresie II wojny światowej w świetle orzecznictwa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze oraz Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim w latach 1946–1950. Przyczynek do badań [w:] K. Białecki, S. Jankowiak, R. Reczek (red.), Województwo poznańskie w latach 1945–1950, Poznań–Warszawa 2022.

Siemaszko K., Przestępstwo zabójstwa w świetle wybranych orzeczeń Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim (1945–1950), „International Journal of Legal Studies” 2022, nr 11, s. 95–105.

Siemaszko K., Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim (1945–1950). Zarys historii, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 2021, nr 28, s. 199–212.

Siemaszko K., Trudne początki. Organizacja Sądu Okręgowego w Zielonej Górze w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2016, z. 2, s. 183–198. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2016.69.2.11

Siemaszko K., Wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych w świetle orzecznictwa sądów okręgowych w Zielonej Górze i Głogowie z siedzibą w Nowej Soli w latach 1945–1950, Bydgoszcz 2022.

Szafraniec T., Organizacja sądownictwa na Ziemi Lubuskiej w latach 1975–2019, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 2020, nr 27, s. 169–219.

Szafraniec T., Organizacja sądownictwa powszechnego na Ziemi Lubuskiej w latach 1945–1975, „Nadwarciańskie Roczniki Historyczno-Archiwalne” 2019, t. 26, s. 213–253.

Szafraniec T., Pionierzy lubuskiej i głogowskiej Temidy (1945–1950), „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 2022, nr 29, s. 147–206.

Szafraniec T., Wstęp do dziejów sądownictwa w powojennym Międzyrzeczu (1945–2018), „Ziemia Międzyrzecka w przeszłości” 2018, t. 16, s. 95–118.

Szafraniec T., Zarys dziejów i ludzie międzyrzeckich sądów w latach 1945–1989, „Ziemia Międzyrzecka w przeszłości” 2021, t. 19, s. 131–180.

Szafraniec T., Zarys dziejów i ludzie Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu w latach 1990–2021, „Ziemia Międzyrzecka w przeszłości” 2022, t. 20, s. 239–270.

Szafraniec T., Zarys dziejów sądownictwa powszechnego w Gorzowie Wielkopolskim w latach 1945–2010, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” 2021, nr 28, s. 137–197.

Szafraniec T., Zarys dziejów sądownictwa w powojennej Skwierzynie (1945–2018), „Ziemia Międzyrzecka w przeszłości” 2019, t. 17, s. 159–179.

Strzyżewski W. (red.), Historia Zielonej Góry. Dzieje miasta w XIX i XX wieku, t. II, Zielona Góra 2012.

Wymiar sprawiedliwości w odrodzonej Polsce 22 VII 1944 – 22 VII 1945, Warszawa 1945.

Zaradny R., Władza i społeczność Zielonej Góry w latach 1945–1975, Zielona Góra 2009.