Ewolucja derywatów jako formy zabezpieczenia przed ryzykiem

Abstrakt

Były prezes Banku Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku powiedział kiedyś: „Instrumenty pochodne można porównać z rozgrywającymi - albo się ich nosi na rękach, albo zrzuca się na nich całą winę”. Cytat ten doskonale oddaje naturę pochodnych instrumentów finansowych (nazywanych także derywatami), które mimo tego, iż od wieków towarzyszą człowiekowi, cały czas stanowią dla niego wyzwanie. Aby sprostać temu wyzwaniu, ważna jest, oprócz wiedzy dotyczącej mechanizmów funkcjonowania pochodnych instrumentów finansowych, także znajomość zagadnień związanych z historią derywatów, a przede wszystkim najistotniejszych faktów odnoszących się do procesu powstawania tego wyszukanego rodzaju instrumentu finansowego. Można się bowiem spotkać z opinią, „iż najważniejszą sprawą nie jest kto i kiedy stworzył i wykorzystał pierwszy raz pewne mechanizmy dla realizacji określonych celów gospodarczych, ale czy zastosowane mechanizmy okazały się skuteczne przy realizacji pewnych określonych celów gospodarczych”. Stwierdzić jednak należy, iż historia pomaga człowiekowi postrzegać współczesny jemu świat przez pryzmat zdarzeń, które miały miejsce dziesiątki, setki, a nawet tysiące lat wcześniej. Znana jest przecież zasada, iż przeszłość kształtuje teraźniejszość. Dlatego poniższy artykuł poświęcony zostanie prezentacji zagadnień historycznych odnoszących się do pochodnych instrumentów finansowych.