Planowanie zabudowy miast w latach 1928-1939. Aspekty prawne

Abstrakt

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. „o prawie budowlanem i zabudowaniu osiedli" (Pbizo) wprowadzało jednolite regulacje prawne na obszarze całego kraju (z wyłączeniem województwa śląskiego) dotyczące zasad wznoszenia budynków mieszkalnych i produkcyjnych w miastach oraz zadań i kompetencji administracji publicznej w zakresie planowania zabudowy miejskiej. Do roku 1928 zasady, procedury i właściwość organów publicznych w zakresie planowania zabudowy miast i osiedli na terytorium państwa polskiego określały utrzymane w mocy przepisy z okresu rozbiorowego przyjęte przez państwa zaborcze na przełomie XIX i XX w. Powodowało to znaczne odmienności, zarówno co do prawnie dopuszczalnej możliwości zabudowy gruntów przez podmioty prywatne, jak i obowiązków w zakresie budowy i utrzymania niezbędnej dla rozwijającego się osadnictwa miejskiego infrastruktury publicznej na ziemiach polskich. Ustawodawstwo państw zaborczych określało głównie tryb sporządzania i zatwierdzenia planów regulacyjnych miast, nie zawierało natomiast przepisów prawa materialnego regulujących zasady wznoszenia budynków mieszkalnych czy też budowy infrastruktury publicznej, wystarczających dla prawidłowego rozwoju miast. W konsekwencji zabudowa ówczesnych miast cechowała się nadmierną gęstością, stwarzając zagrożenie pożarami, złym stanem sanitarnym, a w szczególności brakami w wyposażeniu w wodociągi i kanalizację, zbyt wąskimi ulicami o złej jakościowo nawierzchni, niedostatkiem parków i ogrodów publicznych.