Źródła finlandzkiego prawa konstytucyjnego 1919–2000
PDF

Słowa kluczowe

Finlandia
konstytucjonalizm
konstytucja
prawo konstytucyjne

Jak cytować

Michalski, D. . (2022). Źródła finlandzkiego prawa konstytucyjnego 1919–2000. Czasopismo Prawno-Historyczne, 74(1), 127–139. https://doi.org/10.14746/cph.2022.1.6

Abstrakt

Przez 100 lat niepodległości Finlandii jej ustrój konstytucyjny charakteryzował się zrównoważeniem, a wszelkie zmiany miały postać bardziej ewolucji niż rewolucji. O jego stabilności świadczy też fakt, że pierwsze akty prawne stanowiące podstawy funkcjonowania ustroju obowiązywały przez ponad 80 lat „pierwszego okresu konstytucyjnego”. Uchwalone w okresie międzywojennym (w latach 1919–1928), przetrwały II wojnę światową, a także istotne przemiany polityczne w okresie powojennym. Dopiero w 2000 r. weszła w życie nowa, jednolita ustawa zasadnicza będąca jednak w pewnym sensie syntezą ewolucji ustroju państwa, bowiem jej przyjęcie nie miało charakteru przełomowego, a bardziej porządkujący wszystkie dotychczas przyjęte nowelizacje. Nawet najdalej idące zmiany, jak chociażby wzmocnienie parlamentaryzmu poprzez przesunięcie punktu ciężkości władzy z prezydenta, osłabiając jego pozycję, na rzecz parlamentu, były zmianami powszechnie oczekiwanymi i akceptowanymi. Tym samym rozpoczęto „drugi okres konstytucyjny” w historii ustroju Finlandii.

https://doi.org/10.14746/cph.2022.1.6
PDF

Bibliografia

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.

Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2017.

Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2017.

Chodubski A., Methodology as an Important Value of Political Science Research, „Polish Political Science Yearbook” 2010, t. XXXIX.

Chodubski A., Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk 2013.

Constitutional Reform in Finland. Communication by Mr Seppo Tiitinen, Secretary General off the Parliament, Finland. Brussels Session (April 1999), „Constitutional and Parliamentary Information Review” 2000.

Grzybowski M., Geneza i współczesne tendencje rozwojowe skandynawskich instytucji parlamentarnych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, t. XXXI.

Grzybowski M., Systemy konstytucyjne państw skandynawskich, Warszawa 1998.

Gwiżdż A., Finlandia [w:] A. Burda, M. Rybicki (red.), Konstytucje Finlandii, Włoch, Niemieckiej Republiki Federalnej, Francji, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.

Husa J., Nordic Reflections on Constitutional Law. A Comparative Nordic Perspective, Frankfurt am Main 2002.

Jyränki A., Uusi perustuslakimme, Turku 2000.

Kastari P., The Finnish Constitutional System and Its Development [w:] Constitution Act and Parliament Act of Finland, Helsinki 1967.

Kastari P., The Historical Background of Finnish Constitutional Ideas, „Scandinavian Studies in Law” 1963, nr 7.

Maciejewski T., Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2015.

Maciejewski T., Rząd, premier i ministrowie w państwach konstytucyjnych [w:] T. Maciejewski (red.), Leksykon historii prawa i ustroju. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2010.

Merikoski V., The System of Government [w:] J. Uotila (red.), The Finnish Legal System, Helsinki 1966.

Michalski D., Akt o formie rządów z 1919 roku – pierwsza konstytucja niepodległej Finlandii, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2016, t. XIX.

Michalski D., Constitutional Norms in the Polish and Finnish Constitutions of the Interwar Period, „Studia Iuridica” 2019, nr LXXX.

Michalski D., Fińska droga do niepodległości – rewolucja 1917–1918 [w:] A. Bańczyk i in. (red.), O wolność i sprawiedliwość… Chrześcijańska Europa między wiarą i rewolucją, Częstochowa 2018.

Michalski D., Ustrój polityczno-prawny Finlandii i jego funkcjonowanie w latach 1917–2000. Studium prawno-historyczno-porównawcze, Warszawa 2021.

Mogunowa M.A., Skandinawskije gosudarstwa. Centralnyje organy własti, Moskwa 1975.

Nousiainen J., Democracy in Finland [w:] The Parliament of Finland, Helsinki 2000.

Nousiainen J., From Semipresidentialism to Parliamentary Government. Political and Constitutional Developments in Finland, „Scandinavian Political Studies” 2001, t. 24, nr 2.

Oliver D., Fusaro C., How Constitutions Change. A Comparative Study, Oxford 2011.

Osiński J., Konstytucja Finlandii z 1999 roku, Warszawa 2003.

Osiński J., Wstęp [w:] Konstytucja Finlandii, Warszawa 1997.

Perustuslakivaliokunnan mietintö n:o 16 hallituksen esityksestä ylimpien valtioelinten eräitä valtaoikeuksia koskevaksi lainsäädännöksi, PeVM 1994, nr 16 vp.

Sagan S., Serzhanova V., Konstytucja Finlandii, Rzeszów 2003.

Saraviita I., Constitutional law in Finland, Alphen aan den Rijn 2012.

Saraviita I., Perustuslaki, Helsinki 2011.

Saraviita I., Perustuslaki 2000. Kommentaariteos uudesta valtiosäännöstä Suomelle, Helsinki 2000.

Saraviita I., The Planned Constitutional Reform in Finland, „Scandinavian Studies in Law” 1978, nr 22.

Saraviita I., Valtiosääntöoikeuden perusteet, Helsinki 2001.

Serzhanova V., Suomen Perustuslaki. Ustawa zasadnicza Finlandii, Rzeszów 2017.

Serzhanova V., Wapińska D., Ewolucja konstytucjonalizmu w Finlandii [w:] S. Bożyk (red.), Aktualne problemy reform konstytucyjnych, Białystok 2013.

Suksi M., Ålands konstitution. Separat bilaga med författningstexter, Åbo 2005.

Suksi M., On the Entrenchment of Autonomy [w:] M. Suksi (red.), Autonomy. Applications and Implications, The Hague 1998.

Sylwestrzak A., Władza trzecia – „neutralna”, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2009, t. 20.

Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2009.

Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1983.

Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.