Koncepcja państwa prawa w XIX wieku -idea i rzeczywistość

Abstract

Temat moich rozważań nad koncepcją państwa prawa ograniczony został świadomie do XIX w. Celem niniejszych wywodów jest bowiem zaprezentowanie tworzenia się idei państwa prawa w aspekcie głównie formalnym, a nie materialnym. Przez państwo prawa w znaczeniu formalnym rozumie się państwo, którego ustrój opiera się na spisanej konstytucji zawierającej: trójpodział władz, niezależność sądownictwa, związanie administracji prawem oraz katalog praw i wolności obywatelskich. Innymi słowy, na państwo prawa w ujęciu formalnym składa się system procedur i instytucji zabezpieczających praworządne działanie administracji, ale także gwarantujących dochodzenie przez obywateli praw podmiotowych. Zainteresowania prawie całej XIX wiecznej nauki prawa koncentrowały się przede wszystkim na formalnoprawnej stronie państwa prawnego.