Szkoła prawa natury a niemiecka szkoła historyczno-prawna

Abstract

O ile w nauce prawa w XIX wieku, a zwłaszcza w pierwszej jego połowie, silne piętno odcisnęła niemiecka szkoła historyczna, o tyle w wieku XVII i XVIII prawoznawstwo pozostawało pod wpływem szkoły prawa natury. Od samego początku powstania nauki prawa pojawiły się różne koncepcje prawa naturalnego. Możemy wskazać na trzy epoki w rozwoju prawa natury, dla których podstawę wyróżniania stanowią wzajemne relacje pomiędzy prawem natury a prawem stanowionym. W pierwszej epoce, trwającej od starożytności aż do ok. XVII w., prawo natury było harmonijnie łączone z prawem stanowionym, w epoce drugiej w XVII i XVIII w. nastąpiła przewaga prawa natury nad prawem stanowionym, w epoce trzeciej obejmującej wiek XIX i trwającej aż do dzisiaj prymat uzyskało prawo stanowione.