Własność w filozofii politycznej Michaela Oekeshotta

Abstract

Słusznie Michael Oakeshott uchodzi za teoretyka kultury indywidualistycznej. W eseju Masy w demokracji przedstawicielskiej powiada: "Wyłonienie się skłonności [do] bycia jednostką jest najdonioślejszym wydarzeniem w historii nowożytnej Europy". Już samo określenie Oakeshotta jako teoretyka kultury indywidualistycznej dobitnie wskazuje, jak ważna była dla niego instytucja własności prywatnej. Prawo do korzystania z własności jest przecież jednym z fundamentów, na którym indywidualizm się wspiera. Dzięki tej instytucji mógł też w dużej mierze w ogóle się wykształcić. Myliłby się jednak ktoś, kto by sądził, iż myśliciel brytyjski poświęcił tej kwestii bardzo dużo miejsca. Esej Ekonomia polityczna wolności jest w zasadzie jedyną wypowiedzią, odnoszącą się do podjętej tematyki explicite. Stawiając sobie za cel, pomimo wyżej zarysowanej trudności, w miarę dokładne oddanie stosunku Oakeshotta do własności, nie można ograniczyć się wyłącznie do wspomnianego wyżej tekstu. Wypada podjąć próbę wywiedzenia owego stosunku z jego zapatrywań na rolę rządu i właściwych granic ustanowionych dla jego władzy. Nie trzeba dodawać, że próba taka jest obarczona ryzykiem błędu. Z uwagi na to lepiej powiedzieć tu zbyt mało, niźli popaść w przesadę.