Konstanty Grzybowski — konserwatyzm a polityka i nauka

Abstract

Rozważanie związków Konstantego Grzybowskiego z konserwatyzmem musi z natury rzeczy mieć w dniu dzisiejszym charakter nieco pobieżny. Zadanie to spełniać by mogła w sposób wyczerpujący jedynie dość obszerna rozprawa, zaś krótki referat może tylko zarysować ewentualne pole dla badań przyszłych.
Tytułowe związki Grzybowskiego z konserwatyzmem obejmują bowiem dwa chronologicznie różne okresy związane ściśle z kolejami jego życia. Pierwszy, gdy był czynnym politykiem konserwatywnym w okresie międzywojennym, a szczególnie w latach 1926-1937. Drugi, przypadający na lata powojenne, gdy jako badacz i uczony analizował konserwatyzm jako zjawisko i ideologię poniekąd wówczas historyczne, przynajmniej dla Polski.
Od razu należy dodać, że owo rozbicie na wspomniane wyżej okresy wiąże się bardziej z przebiegiem życia tego polityka i uczonego, niż z rzeczywistym wpływem ideologii konserwatywnej na jego twórczość. Wpływ ten wprawdzie ewoluował, ale w moim głębokim przekonaniu trwał od zarania twórczości Grzybowskiego, aż po jej kres. Jest to oczywiście łatwiej uchwytne w okresie pierwszym, ale znacznie ciekawsze i bardziej pasjonujące dla badającego, gdy idzie o okres drugi.