O dziejach nauki prawa w Polsce. Problemy i perspektywy badawcze

Abstract

Zacznę od uwagi o problemów, czy i jaką rolę winna odgrywać w dydaktyce wydziałów prawa historia nauki prawa; od dawna, choć jest to nadal nauka młoda w stadium kształtowania się, historia danej nauki stanowi istotny, choć często niedoceniany, element refleksji naukowej i dydaktycznej w wielu dziedzinach. Historia medycyny, historia fizyki, historia techniki dostarczają tu wielu przykładów. Z tego punktu widzenia można powiedzieć, iż dydaktyka na wydziałach prawa jakby generalnie pomijała ten problem. W wykładach przedmiotów historycznoprawnych na 1 roku tylko chyba romaniści szerzej informują o dziejach nauki prawa rzymskiego. Siłą rzeczy w wykładach powszechnej historii państwa i prawa wspomina się o włoskich szkołach średniowiecznych, ewentualnie o roli nauki prawa w systemie Common Law i na tym zazwyczaj koniec. Ewentualnie wykład prawa karnego dla XVIII w. przedstawia rolę doktryny humanitarnej. Inne kwestie, jak się zdaje, uważane są za domenę, bądź historii doktryn politycznych i prawnych, bądź teorii prawa. Regułą przecież jest, iż historycy doktryn mówią tylko bądź głównie o doktrynach polityczno-filozoficznych. Tak więc z reguły o wykładzie o rozwoju nauki prawa, czy to w kontekście polskim, czy europejskim, zazwyczaj nie ma mowy, choć oczywiście nie dyponuję pełną informacją w tym zakresie i być może na niektórych wydziałach są z tego zakresu pewne wykłady monograficzne.