O rządach prawa w Koronie

Abstrakt

Autor podejmujący temat poświęcony rządom prawa w Koronie, zwłaszcza w epoce wolnej elekcji, naraża się już na samym wstępie na zarzut, iż mówić pragnie o czymś, czego nie było. Wszak Władysław Łoziński, pisząc Prawem i lewem - obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, tak nas w to zagadnienie wprowadzał: „Co za świat, co za świat! Groźny, dziki, zabójczy. Świat ucisku i przemocy. Świat bez władzy, bez urzędu, bezładu i miłosierdzia. Krew w nim tańsza od wina, człowiek tańszy od konia. Świat, w którym łatwo zabić, trudno nie być zabitym. Kogo nie zabił Tatarzyn, tego zabił opryszek, kogo nie zabił opryszek, zabił go sąsiad. Świat, w którym cnotliwym być trudno, spokojnym - niepodobna...”