Słowa kluczowe
kompetencja interkulturowa
nauczanie/uczenie się
kultura własna
Jak cytować
Abstrakt
The purpose of the present article to reflect on the possibilities of developing (inter)cultural competence in the context of glottodidactics by resorting to elements of the source culture, which helps to build (meta)cultural awareness. By analyzing from a diachronic perspective, together with some traditional approaches and modern concepts, it is shown that the evolution of glottodidactic models indicates the need to develop a reflective attitude which is built upon the (meta)cultural awareness. This progress, in turn, requires reflection on one’s cultural identity and on the system of one’s own culture which influences the socialization and enculturation processes. Therefore, awareness thus conceptualized can help in determining and understanding the organizational and generative principles of cultures, as well as their functioning and mechanisms.
Bibliografia
Bechtel M. (2003), Interkulturelles Lernen beim Sprachenlernen im Tandem. Eine diskursanalytische Untersuchung. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Białek M. (2017), Kształcenie wrażliwości interkulturowej w edukacji językowej. „Języki Obce w Szkole”, nr 4, s. 14-20.
Bolten J. (2006), Kompetencja interkulturowa a kształcenie kompleksowe. Teoria i praktyka przekazu kompetencji interkulturowej w biznesie, (w:) Mackiewicz M. (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa. Poznań: Wydawnictwo WSB, s. 37-46.
Boski P. (2009), Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej. Warszawa: PWN.
Busch D. (2005), Interkulturelle Mediation. Eine theoretische Grundlegung triadischer Konfliktbearbeitung in interkulturell bedingten Kontexten. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Byram M. (1991), Teaching culture and language: towards an integrated model, (w:) Butjes D., Byram M. (red.), Mediating Languages and Cultures. Towards an Intercultural Theory of Foreign Language Education, Clevedon: Multilingual Matters, s. 17-30.
Byram M., Zarate G. (1994), Definitions, objectives and assessment of socio-cultural competence. Strasbourg: Council of Europe.
Charaudeau P. (2001), Langue, discours et identité culturelle. „Éla. Études de linguistique appliquée”, nr 123-124, s. 341-348.
Charaudeau P. (2009), L’identité culturelle entre soi et l’autre, (w) Materiały konferencyjne z Louvain-la-Neuve 2005. Online: http://www.patrick-charaudeau.com/L-identite-culturelle-entre-soi-et.html [DW 28.12.2019].
Golka M. (1992), Kultura jako system. Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych.
Grucza F. (1989), Język a kultura, bilingwizm a bikulturyzm: lingwistyczne i glottodydaktyczne aspekty interlingwalnych i interkulturowych różnic oraz zbieżności, (w) Grucza F. (red.), Bilingwizm, bikulturyzm – implikacje glottodydaktyczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 9–49.
Hall E. T. (1976), Ukryty wymiar. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Karpińska-Musiał B., Orchowska I. (2019), Międzykulturowość jako przestrzeń dla transdyscyplinarnej metaanalizy w glottodydaktyce i pedagogice międzykulturowej – pola współ-/niezależności pojęć, paradygmatów i celów kształcenia. „Neofilolog”, nr 52(2), s. 389-410.
Keesing R. (1974), Theories of culture. „Annual Review of Anthropology”, nr 3, s. 73-97.
Kerbrat-Orecchioni C. (2005), Le discours en interaction. Paris: Armand Colin.
Kramsch C. (1991), Culture in language learning: a view from the United States, (w:) De Bot K., Ginsberg R., Kramsch C. (red.), Foreign Language Research in Cross-cultural perspective. Amsterdam: John Benjamins, s. 217-240.
Kramsch C. (1998), The Privilege of the Intercultural Speaker, (w) Byram M., Fleming M. (red.), Language Learning in Intercultural Perspective. Approaches Through Drama and Ethnography. Cambridge: Cambridge University Press, s. 16-32.
Kuchta J. T. (2017), Kształcenie kompetencji interkulturowych w wybranych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego. „Roczniki Humanistyczne”, tom LXV, nr 10, s. 59-71.
Mackiewicz M. (2005), Jeszcze raz o modelu z Tybingi. Wsparcie kompetencji interkulturowej czy utrwalenie stereotypów? (w) Mackiewicz M. (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa. Poznań: Wydawnictwo WSB, s. 55-62.
Matsumoto D., Juang L. (2007), Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP.
Mihułka K. (2014), Dylematy współczesnej glottodydaktyki: język - kultura, interlingwalizm – interkulturowość. „Języki Obce w Szkole”, nr 3, s. 78-87.
Myczko K. (2005), Kompetencja interkulturowa jako cel kształcenia językowego, (w) Mackiewicz M. (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa
i komunikacja interkulturowa. Poznań: Wydawnictwo WSB, s. 27-35.
Neuner G. (2003), Les mondes socioculturels intermédiaires dans l’enseignement et l’apprentissage des langues vivantes, (w) Byram, M. (red.), La compétence interculturelle, Strasbourg: Éditions du Conseil de l'Europe, s. 15-66.
Polok K. (2006), Glottospołeczne elementy akulturacji. Od teorii do praktyki. Katowice: Oficyna Wydawnicza GWSH.
Porcher L. (1988), Programmes, progrès, progressions, projets dans l’enseignement/apprentissage d’une culture étrangère. „Études de linguistique appliquée”, nr 169, s. 91-100.
Puren Ch. (1988), Histoire des méthodologies de l’enseignement des langues. Paryż: Nathan-CLE International.
Rada Europy (2003), Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.
Sapir E. (1978), Kultura, język, osobowość. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Sharifian F. (2013), Globalisation and developing metacultural competence in learning English as an International Language. „Multilingual Education”, nr 3. Online: https://doi.org/10.1186/2191-5059-3-7 [DW 22.04.2020].
Spychała-Wawrzyniak M. (2016), Trening interkulturowy podczas lekcji języka obcego na przykładzie języka hiszpańskiego, (w) Jaroszewska A. i in. (red.), Wielojęzyczność i międzykulturowość na lekcji języka obcego. Między teorią a praktyką nauczania. Warszawa: Instytut Romanistyki UW, s. 77-94.
Thomas A. (2001), Fremdheitskonzepte in der Psychologie als Grundlage der Austauschforschung und der interkulturellen Managerausbildung, (w:) Wierlacher A. (red.), Kulturthema Fremdheit. Leitbegriffe und Problemfelder kulturwissenschaftlicher Fremdheitsforschung. München: Indicium Verlag, s. 257-281.
Thomas A. (2010), Culture and Cultural Standards, (w:) Thomas A. i in. (red.), Handbook of Intercultural Communication and Cooperation. Göttingen/Oakville: Vandenhoeck & Ruprecht, s. 17-27.
Venel Guignard M.-D. (2012), La culture de l’Autre: un miroir ? „Synergies Mexique”, nr 2, s. 71-82.
Weaver G. (1986), Understanding and coping with cross-cultural adjustment stress, (w) Paige M. (red.), Cross-cultural Orientations: New Conceptualizations and Applications. Lanham, MD: University Press of America, s. 111-145.
Wierzbicka A. (1999), Język – umysł – kultura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wilczyńska W. (2005), Czego potrzeba do udanej komunikacji interkulturowej? (w) Mackiewicz M. (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, s. 15-26.
Wilczyńska W. i in. (2019), Komunikacja interkulturowa. Wprowadzenie. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.
Zator-Peljan J. (2014), Wpływ kultury własnej na postrzeganie innych obszarów kulturowych. „Języki Obce w Szkole”, nr 1, s. 32-38.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Anna Waszau
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przedstawiany utwór (artykuł) upubliczniany jest na podstawie umowy z autorem i na licencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Użytkownicy mają obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych,
- utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).