Nr 23 (2003)

OD REDAKCJI

Niniejszy numer Neofilologa zawiera wyłącznie materiały prezentowane na dorocznej Konferencji PTN, ktora tym razem odbyła się w Katowicach w roku 2002. Część materiałów z tej konferencji, jak rownież sprawozdanie z niej, zostały już opublikowane w Neofilologu nr 22. Obecny numer, jak wskazuje jego tytuł, porusza szeroką problematykę, nic więc dziwnego, że nie jest łatwo podzielić go na wykluczające się sekcje tematyczne. Niemniej jednak zostały wyodrębnione 3 części stosownie do ogólnego charakteru poszczególnych artykułów, a więc na te, gdzie dominują aspekty teoretyczne, na te które wyraźnie interesują się aspektami praktycznymi i wreszcie na grupę artykułów, które są doniesieniami z badań, lub wiążą się z problematyką badawczą. Stosownie do tego podziału są podane krótkie omówienia artykułów w poszczególnych sekcjach tematycznych, aby ułatwić orientację Czytelnikowi.

Artykuły zawarte w sekcji teoretycznej obejmują następującą tematykę: Aldona Sopata krótko omawia podstawy i rozwoj teorii generatywnej języka, wspomina o badaniach generatywnych akwizycji językowej oraz wysnuwa wniosek, że badania psycholingwistyczne, opierające się na generatywnej teorii języka, mogą stanowić ważną postawę implikacji glottodydaktycznych. Treść artykułu Kazimiery Myczko stanowi krótki szkic teorii kognitywnej przyswajania języka obcego oraz jego wpływu na współczesną praktykę nauczania języków obcych, zwłaszcza że zainteresowanie koncepcją poznawczą w dydaktyce języków obcych wzrasta zarówno na płaszczyźnie teoretycznej jak i na płaszczyźnie praktycznej, przyczyniając się do zmiany paradygmatu kształcenia. Marzena Blachowska-Szmigiel przedstawia schematy poznawcze jako typ reprezentacji umysłowych oraz charakteryzuje ich rolę w funkcjonowaniu poznawczym jednostki. Część druga - aspekt praktyczny: Aleksandra Jankowska podaje kilka praktycznych aspektów nauczania języków obcych oraz przedstawia przykładowe sposoby stosowania ich przez nauczycieli kolegiów językowych w celu wzmocnienia informacji przekazywanych studentom na zajęciach z metodyki. Elwira Banasik omawia społeczno-polityczne uwarunkowania autonomizacji ucznia w systemie edukacyjnym formacji ekonomicznej kapitalizmu, rozważa psychologiczne podstawy procesu autonomizacji ucznia i na podstawie badań ankietowych stara się odpowiedzieć na pytanie, kiedy nauczyciel powinien przychodzić uczniowi z pomocą, a kiedy zostawić go samego sobie. Krystyna Wojtynek-Musik pisze o zaletach pracy w zespołach, ale przede wszystkim skupia się na trzech dyskusyjnych czynnikach, które oddziałują z rożnym skutkiem na członków grupy (nierówna koncentracja, współpraca a indywidualizacja pomysłów, mimowolna rywalizacja). Andrzej Kaczmarek poświęca swój artykuł rozwojowi pracowni samokształcenia językowego. Działania z tym związane łączą się z przyjęciem nowych koncepcji wobec elementów składowych układu glottodydaktycznego, takich jak, osób nauczających, osób uczących się, materiałów dydaktycznych oraz komunikacji interpersonalnej. Część trzecia tomu poświęcona jest doniesieniom z badań lub z tym problemem silnie się wiąże. I tak: Iwona Stasikowska opisuje i analizuje badania ankietowe, dotyczące nabywania poprawności językowej przez studentów kierunku filologicznego na poziomie licencjackim w aspekcie stosowanych przez nich świadomie i podświadomie strategii uczenia się języka obcego. Ewa Bandura opiera swe rozważania na badaniach ankietowych, dotyczących opinii nauczycieli języków obcych szkoł średnich na temat ich roli w kształtowaniu kompetencji interkulturowej u uczniów podczas lekcji języka obcego. Urszula Paprocka-Piotrowska oraz Magdalena Sowa prezentują wyniki badań, dotyczące akwizycji języka obcego i budowania wypowiedzi w języku obcym i języku ojczystym otrzymanych na podstawie zebranych danych empirycznych oraz prac teoretycznych. Halina Widła rozważa wątek pomiaru dydaktycznego i jego rolę w dobie próbnych matur i egzaminów gimnazjalnych. Upowszechnianie wiedzy na ten temat może umożliwić nauczycielom prawidłową interpretację danych, publikowanych przez komisje egzaminacyjne. Maria Wysocka dyskutuje dalsze możliwości badań empirycznych w glottodydaktyce w odniesieniu do jej podstawowych aspektów, takich jak: materiał językowy, proces nauczania-uczenia się, osoba ucznia i osoba nauczyciela. Jak wynika z rozważań, tematów badawczych nie brakuje, a więc jak pisze Autorka „zwolennicy prowadzenia badań glottodydaktycznych sensu largo i sensu stricto mogą spać spokojnie”.