Nr 20 (2001)

OD REDAKCJI

Niniejszy numer ma charakter tematyczny, a skupia się on na problematyce autonomizacji, i to zarówno w ujęciu teoretyczno-opisowym, jak i ściśle badawczym. Zebrane tu teksty zostały zaprezentowane w ramach dorocznej konferencji PTN, która odbyła się w Złotym Potoku k/ Częstochowy w październiku 2000.

Artykuł wprowadzający Weroniki Wilczyńskiej ogólnie omawia ujęcie podmiotowe w dydaktyce, a następnie przedstawia ogólne założenia zespołowego projektu badawczego pt. Autonomizacja studentów a efektywność dydaktyki na poziomie zaawansowanym, realizowanego aktualnie w UAM w Poznaniu w metodologii jakościowej tzw. badań w działaniu (action research). Zamierzenie to ma charakter wieloaspektowy, a większość badanych zakresów została przedstawiona w dalszych artykułach tego zeszytu (są to artykuły 2-9 i 12 1-3, 5-8, 10).

I tak, badaniom interakcji Nauczający / Uczący się poświęcone są artykuły Izabelli Gajewskiej-Głodek i Izabeli Prokop. Natomiast Joanna Puppel rozpatruje funkcje i miejsce umiejętności niewerbalnych w komunikowaniu się.

Trzy dalsze artykuły - autorstwa Magdaleny Aleksandrzak, Bernadety Wojciechowskiej, Joanny Góreckiej i Agnieszki Nowickiej dotyczą niezwykle istotnego czynnika autonomizacji, jakim jest rozwijanie samooceny.

Z kolei Danuta Wiśniewska syntetycznie charakteryzuje rolę nauczyciela w autonomizacji uczącego się, a następnie prezentuje wstępne badania dotyczące ewolucji oczekiwań uczniowskich wobec nauczającego w miarę rozwoju autonomii.

Tekst Beaty Krapety-Peć dotyczy interakcyjnych technik nauczania i ich wpływu na rozwój samodzielności uczniowskiej. Z kolei interakcyjne walory podręczników do języka obcego są przedmiotem refleksji i analiz materiałowych Krystyny Szymankiewicz..

Dwa ostatnie artykuły dotyczą aspektów psychologicznych. I tak, Augustyn Surdyk interesuje się związkami między typem osobowości a efektami w uczeniu się, zaś Uta Maclean-Hańćkowiak rozpatruje kwestię konsekwencji tzw. okresu krytycznego dla opanowywania języka obcego przez osoby dorosłe.

Problematyka autonomizacji przewijała się już wielokrotnie we wcześniejszych numerach Neofilologa i należy niewątpliwie do kwestią nader aktualnych. Jednak sama liczba i różnorodność aspektów poruszanych w wymienionych artykułach zdają się wskazywać, że zagadnienie to dojrzewa do bardziej całościowych, a jednocześnie badawczo osadzonych ujęć. Mamy nadzieję, że ten nowy numer Neofilologa dostarczy Czytelnikowi w miarę spójny zestaw rożnych ujęć wybranej tematyki, powiązanych z jednej strony z kwestiami praktycznymi, warsztatowymi, z drugiej strony zaś proponujących narzędzia pojęciowe i badawcze, pozwalające na pewne przynajmniej uporządkowanie i pogłębienie wybranej problematyki.