Abstract
The current Polish tendencies to promote only English language in primary schools and various constraints in the „building of multilingualismfriendly environment” in early education call for an urgent action. To meet European appeals for multilingualism from an early age, two languages could be introduced in kindergartens and schools even in the present reality. This would require a new approch to teacher training, teacher co-operation, good administrative decisions, co-operation with parents, and integrated teaching. These statements will be illustrated by positive examples taken from the life of a kindergarten and a primary school in Toruń and Gdańsk, Poland.
References
Głowacka B. 2002. „Kilka refleksji na temat wielojęzyczności”. Języki Obce w Szkole Nauczanie dwujęzyczne. Numer specjalny: 15-20.
Hufeisen, B. 2003. „Kurze Einführung in die linguistische Basis”. (w) Mehrsprachigkeitskonzept – Tertiärsprachenlernen – Deutsch nach Englisch. (red. Britta Hufeisen, B. i G. Neuner). Straβburg: Wydawnictwa Rady Europy: 9-14
Kierepka, A. i R. Krüger. 2007. „Mehrsprachigkeit in der Grundschule-Vision oder Realität, Fortschritte im frühen Fremdsprachenunterricht”. (w): Auf dem Wege zur Mehrsprachigkeit. (red. Kierepka, A.; Klein, E. i R. Krüger). Tübingen. Günter Narr Verlag: 113-136
Kurcz, I. 2007. Psychologiczne aspekty dwujęzyczności. Gdańsk. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
List, G. 2001. „Das Gehirn hat Platz für viele Sprachen”. Treffpunkt deutsche Sprache, Sprachförderung von mehrsprachigen Kindern in Tageseinrichtungen Forschungsansätze – Konzepte – Erfahrungen Eine Tagungsdokumentation Projektheft 5. Deutsches Jugendinstitut e. V: 11-17, http://www.dji.de/bibs/DJI_SprachfoerderTagg.pdf DW 30.08.2009
Meißner, F. i M. Reinfried (wyd.). 1998. Mehrsprachigkeitsdidaktik. Konzepte, Analysen, Lehrerfahrungen mit romanischen Sprachen. Tübingen. Günter Narr Verlag.
Murkowska A. i J. Zielińska. 2000. „Otwarcie na języki i kultury świata”. Projekt ‘Janua Linguarum’ – „Brama Języków”. Centrum Języków Nowożytnych Rady Europy w Grazu. http://jaling.ecml.at/pdfdocs/IR_pdfs/jezyki.pdf. DW 30.08.2009
Nitsch, C. 2007. „Mehrsprachigkeit: Eine neurowissenschaftliche Perspektive”. (w): Mehrsprachigkeit bei Kindern und Erwachsenen, Erwerb, Formen, Förderung. (red. Anstatt, T.). Tübingen. Narr France Attempto Verlag: 47-68
Rada Europy. 2003. Europejski system opisu kształcenia jezykowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa. Wydawnictwa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli.
Roche, J. 2005. Fremdsprachenerwerb – Fremdsprachendidaktik. Tübingen, Basel. Narr Francke Verlag UTP.
Stasiak, H. 2000. „Frühbeginn im Fremdsprachenunterricht: Potenziale und Probleme”. Flensburger Papiere zur Mehrsprachigkeit und Kulturvielfalt im Unterricht. (red. Appeltauer, E.). Heft 22/23. Universität Flensburg: 10-47.
ANALIZOWANE DOKUMENTY
Candelier, M., Camilleri Grima, A., Castellotti,V., de Pietro, J.F., Lörincz, I., Meißner, F.J., Schröder-Sura, A., Noguerol, A. i M. Molinié. RePA Referenzrahmen für Plurale Ansätze zu Sprachen und Kulturen. 2007. Centrum Jezyków Nowożytnych Rady Europy w Grazu. http://www.ecml.at/mtp2/ publications/C4_RePA_090724_IDT.pdf. DW 30.08.2009.
Komisja Wspólnot Europejskich. Dokument roboczy komisji Sprawozdanie z realizacji planu działania pod tytułem „Promowanie nauki języków, obcych i różnorodności językowej”. 15.11.2007, KOM(2007) 554 wersja ostateczna/2. Bruksela. http://ec.europa.eu/education/policies/lang/doc/com554_pl.pdf. DW 30.08.2009.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Wielojęzyczność: atut dla Europy i wspólne zobowiązanie Spis działań wspólnoty w dziedzinie wielojęzyczności oraz wyniki internetowych konsultacji publicznych. Dokument roboczy służb komisji Dokument towarzyszący. Bruksela. 2008. SEK(2008) 2443. http://europa.eu/generalreport/pl/rg2008pl.pdf. DW 2.04.2010.
List znanych osobistości do premiera. poniedziałek 21 lipca 2008 12:15. Angielski już od pierwszej klasy. http://www.dziennik.pl/wydarzenia/pierwsze-angielski/article210834/Angielski_juz_od_pierwszej_klasy.html. DW 30.08.2009
Komisja Wspólnot Europejskich. Komunikat Komisji do Rady Parlamentu Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów, Nowa strategia ramowa w sprawie wielojęzyczności. 22.11.2005, Com (2005) 596 wersja ostateczna. Bruksela. http://ec.europa.eu/education/policies/lang/doc/com596_pl.pdf. DW 30.08.2009.
Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego. Załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008. http://bip.men.gov.pl/men_bip/akty_prawne/rozporzadzenie_20081223 _zal_1.pdf. DW 30.08.2009.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. I etap edukacyjny: klasy I-III, edukacja wczesnoszkolna. Załącznik nr 2 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008. http://bip.men.gov.pl/men_bip/akty_prawne/rozporzadzenie_20081223_zal_1.pdf. DW 30.08.2009.
Rada Europejska w Barcelonie, 15-16 marca 2002., Konkluzje Prezydencji, część I, 43.1., http://www.ukie.gov.pl/HLP/mointintgr.nsf/0/FCDA25BB8B165D96C1256E7500560610/$file/ME5111.pdf. DW 30.08.2009
License
Copyright (c) 2010 Regina Strzemeska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in Neofilolog are required to complete, sign and return to the Editorial team’s office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of the texts published in Neofilolog grant Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works that have been published in Neofilolog since 2017, under the following conditions:
▪ attribution – obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
▪ no derivatives – the work must be preserved in its original form. Without the author's consent, it is not possible to distribute the modified work in the form of translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published since 2017.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the property right as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).