Keywords
education
giftedness
additional lessons
certificates
How to Cite
Abstract
This article is devoted to the issue of special educational needs in the context of working with a gifted learner, with particular linguistic abilities. Satisfying the needs of such children and providing them with opportunities for integral development of linguistic competence demands a different educational approach – similar to the situation when working with students with some limitations in their learning processes. The approach taken reflects the concepts and definitions of abilities presented in this article. The analysis of those elements suggests ways of identifying gifted learners and, as the next step, also offers certain educational solutions which can easily be applied in teaching. One such way can be preparing children and teenagers for international language certificates in German – Fit in Deutsch 1 and 2 as a form of extra-curricular activities. These certificates are at the A1/A2 level of language skills according to the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). As they are aimed at young people aged 10–16, it is possible to include primary school students in preparation for them, which in turn allows the learners to develop language skills and linguistic interests at the second stage of education. This article serves as a general overview and should not be taken as an empirical research.
References
Bandura L. (1974), Uczniowie zdolni i kierowanie ich kształceniem. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Bąk A. (2018), Syndrom nieadekwatnych osiągnieć uczniów zdolnych – teoretyczne ujęcie zjawiska, (w:) Wolny B., Lis M. (red.), Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia w praktyce życia szkolnego. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 9–35.
Biedroń A. (2011), Profil poznawczo-osobowościowy ponadprzeciętnie uzdolnionych uczniów języka obcego w świetle teorii systemów dynamicznych, (w:) Knieja J., Piotrowski S. (red.), Nauczanie języka obcego a specyficzne potrzeby uczących się. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 77–93.
Bochniarz A., Grabowiec A. (2019), Uczeń zdolny w rzeczywistości polskiej szkoły. „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, nr 3, s. 255–269.
Borzym I. (1979), Uczniowie zdolni. Warszawa: PWN.
Dyrda B. (2012), Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Studium społeczno-pedagogiczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
Gardner H. (1983), Frames of mind. The theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books.
Giza T. (2012), Co sprzyja rozwijaniu zdolności?, (w:) Knieja J., Piotrowski S. (red.), Nauczanie języka obcego a specyficzne potrzeby uczących się. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 31–55.
Goleman D. (1997), Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina.
Gondzik E. (1976), Kariery szkolne uczniów zdolnych. Warszawa: WSiP.
Jaworska M. (2020a), Ocenianie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi we włączającej edukacji obcojęzycznej w Polsce. „Neofilolog”, nr 54 (1), s. 9–25.
Jaworska M. (2020b), Wyznaczniki profesjonalizmu nauczyciela – dyskusja glottodydaktyczna a polityka i praktyka oświatowa. „Neofilolog”, nr 55 (1), s. 51–73.
Jaworska M. (2013), Uczeń ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się na lekcji języka obcego a ocenianie. „Języki Obce w Szkole”, nr 4, s. 81–88.
Kuźmicka-Suska, M. (2015), Wspomaganie dzieci o specjalnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych, (w:) Kabzińska Ł., Prusik A. (red.), Funkcjonowanie dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych w wybranych środowiskach i sposoby ich wspierania. Olsztyn: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie, s. 55–67.
Lewowicki T. (1986), Kształcenie uczniów zdolnych. Warszawa: WSiP.
Limont W. (2010), Uczeń zdolny. Jak do rozpoznać i jak z nim pracować? Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Maslov A. H. (1990), Motywacja i osobowość. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Michońska-Stadnik A. (1997), Rola inteligencji wielofunkcyjnej w uczeniu się języka obcego. „Języki Obce w Szkole”, nr 4, s. 291–294.
Mönks F. J. (1985), Hoogegaafden: een situatieschets, (w:) Mönks F. J., Span P. (red.), Hoogbegaafden in de samenleving. Nijmegen: Dekker Van de Vegt, s. 17–33.
Mönks F. J. (2004), Zdolność a twórczość, (w:) Limont W. (red.), Teoria i praktyka edukacji uczniów zdolnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, s. 19–30.
Pasich L. (2012), Koncepcja rozwoju zdolności Josepha Renzulliego jako podstawa programów edukacyjnych wspierania uczniów zdolnych, (w:) Giza T., Pałgan I. (red.), Praca z uczniem zdolnym – teoria i praktyka. Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy „SPATIUM”, s. 19–31.
Pfeiffer W. (2001), Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. Poznań: WAGROS.
Poleszak W., Porzak R., Kata G., Kopik A. (2014), Diagnoza i wspomaganie w rozwoju uczniów uzdolnionych. Test Uzdolnień Wielorakich i materiały dydaktyczne. Warszawa: ORE.
Popek S. (2004), Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Porzucek-Miśkiewicz M. (2021), Jednostka zdolna w przestrzeniach edukacyjnych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Renzulli J. S. (1978), What makes giftedness? Re-examing a definition. “Phi Delta Kappan”, nr 60, s. 180–184.
Renzulli J. S., Reis S. M. (2000), The schoolwide enrichment model, (w:) Heller K. A., Mönks F. J., R. J. Sternberg, R. F. Subotnik (red.), International Handbook of Giftedness and Talent. Oxford: Elsevier Science Ltd., s. 367–382.
Renzulli J. S. (2005), The three-ring conception of giftedness. A developmental model for promoting creative productivity, (w:) Sternberg R. J, Davidson J. E. (red.), Conceptions of Giftedness. Cambridge: Cambridge University Press, s. 246–279.
Salcher A. (2009), Utalentowany uczeń i jego wrogowie. Rzeszów: Wydawnictwo Oświatowe FOSZE.
Sędzicka-Fechter I. (2012), Model pracy z uczniem zdolnym w szkole podstawowej. Jak praktycznie i systemowo zorganizować edukację uczniów zdolnych na poziomie szkoły podstawowej? Warszawa: ORE.
Sobańska-Jędrych J. (2011), Rozwijanie zdolności do nauki języków obcych w szkole – raport z badań, (w:) Knieja J., Piotrowski S. (red.), Nauczanie języka obcego a specyficzne potrzeby uczących się. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 51–62.
Stańczak M. (2009), Zaspokajanie potrzeb ucznia zdolnego w szkole. Olsztyn: Wydawnictwo UWM w Olsztynie.
Stańczak M. (2020), Kompetencje nauczycieli do pracy z uczniem zdolnym, (w:) Górniewicz J. (red.), Pedagogika szkoły wyższej w drugiej dekadzie XXI wieku. Drogi od klasycznej ortodoksji do postkultury. Olsztyn: Wydawnictwo UWM w Olsztynie, s. 57–71.
Szwałek, K. (2013), Program „Uczenie się przez całe życie” w Polsce. Raport 2012. Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.
Targońska J. (2011), Ćwiczenia leksykalne a ich atrakcyjność w opinii uczniów niezwykłych, (w:) Knieja J., Piotrowski S. (red.), Nauczanie języka obcego a specyficzne potrzeby uczących się. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 247–265.
Tyszkowa M. (1997): Uczeń zdolny, (w:) Pomykało W. (red.), Encyklopedia pedagogiczna. Warszawa: Fundacja Innowacja, s. 864–868.
Wolny B. (2018), Kreatywność w szkole – jak rozwijać twórcze myślenie uczniów?, (w:) Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia w praktyce życia szkolnego. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 199–213.
Wolny B., Lis M. (red.) (2018), Specjalne potrzeby edukacyjne ucznia w praktyce życia szkolnego. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
https://www.goethe.de/ins/pl/pl/index.html [DW 07.02.2022]
https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/attachments/ESOKJ_Europejski-System-Opisu.pdf [DW 14.03.2022]
https://www.ore.edu.pl/2011/01/pracownia-specjalnych-potrzeb-edukacyjnych-akty-prawne/ [DW 07.02.2022]
https://www.frse.org.pl/czytelnia/program-uczenie-sie-przez-cale-zycie-w-polsce [DW 14.03.2022]
License
Copyright (c) 2022 Marta Gierzyńska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in Neofilolog are required to complete, sign and return to the Editorial team’s office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of the texts published in Neofilolog grant Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works that have been published in Neofilolog since 2017, under the following conditions:
▪ attribution – obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
▪ no derivatives – the work must be preserved in its original form. Without the author's consent, it is not possible to distribute the modified work in the form of translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published since 2017.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the property right as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).