W 2023 roku mija 250 rocznica powołania do życia Komisji Edukacji Narodowej, dlatego 27 numer „Poznańskich Studiów Slawistycznych” redakcja chce poświęcić problematyce słowiańskich centrów oświaty i szkolnictwa. Oświata jest konstytutywnym składnikiem każdej cywilizacji i każdej kultury. Dzięki szkolnictwu państwa tzw. młodszej Europy, do której zalicza się wszystkie kraje słowiańskie, łącznie z bałkańskimi, zdobyły możliwości odbierania wzorców cywilizacyjnych wspólnej już chrześcijańskiej Europy oraz przekazywania ich dalej w procesie kształtowania zrębów narodowych tradycji kultury. Trudno sobie wyobrazić stan słowiańskiej cywilizacji bez tak ważnych centrów kształcenia miejscowego i zagranicznego jak np. Bratysława (Preszburg), Budapeszt, Kijów, Kraków, Lipsk, Odessa, Padwa, Praga, Rzym, Wiedeń.
Wskazana tematyka ciągle pozostaje na uboczu badań slawistycznych. Wiedza o niej należy do wyjątkowo rozproszonych, mimo że podczas zajęć akademickich stale się do niej odwołujemy – choćby prezentując sylwetki wybitnych Słowian, koryfeuszy literatury, zasłużonych działaczy kultury czy polityki albo kontakty kulturowe wewnątrzeuropejskie i międzysłowiańskie. Wielki pożytek przyniosłaby też aktualizacja dokumentacji źródłowej na interesujący nas temat.
Proponowane tematy szczegółowe
- Podstawa źródłowa historii oświaty i szkolnictwa;
- Udział kręgów religijnych, Kościoła, klasztorów i zakonów w organizacji szkolnictwa (m.in. benedyktyni, cystersi, franciszkanie, jezuici, pijarzy, bazylianie); szkoły przyklasztorne i parafialne, akademie, gimnazja, seminaria i misje;
- Szkolnictwo okresu niewoli narodowej i braku państwowości;
- Świadomość społeczna na temat oświaty, patronat oświatowy organów świeckich i religijnych;
- Migracje edukacyjne, kierunki i motywacje;
- Polityka oświatowa mocarstw wobec Słowian;
- Pierwsze pokolenia słowiańskiej inteligencji;
- Formacja intelektualno-dydaktyczna kadry pedagogicznej, wybitni studenci, nauczyciele, zwierzchnicy szkół;
- Oddziaływanie oświatowo-społeczne w środowisku; upowszechnianie wiedzy, rozwój szkolnictwa;
- Ustrój szkół i dążenia do jego modernizacji.
Prosimy o potwierdzenie swojego udziału w tomie do 20 września 2023 roku. Na tytuły artykułów czekamy do 15 listopada 2023 roku.
Teksty o objętości do 35 tysięcy znaków w językach słowiańskich, angielskim i pozostałych językach kongresowych prosimy nadsyłać do 28 lutego 2024 roku za pośrednictwem strony czasopisma „Poznańskie Studia Slawistyczne” na platformie Pressto lub na adres studiaslawistyczne@gmail.com. Na platformie Pressto znajdą Państwo również wskazówki redakcyjne. Artykuł powinien zostać uzupełniony o nr ORCID autora, adres meilowy, abstrakt w języku angielskim (około 700 znaków), słowa kluczowe w języku angielskim oraz notkę o autorze w języku angielskim (do 700 znaków).
Redakcja tematyczna numeru: Marzanna Kuczyńska (Polska), Viviana Nosilia (Włochy)
PSS 27 Slavenski kulturno-prosvjetni centri, IX-XIX st., hr
PSS 27 Slovanská centra osvěty a kultury, IX-XIX st
PSS 27 Slovenski kulturno-prosvetni centri, IX-XIX
PSS 27 Образовательно-культурные центры Славянства, IX–XIX вв
PSS 27 Просветно-културни центрове на славянството, IX-XIX векове, bg
PSS 27-2024 Slovanska izobraževalno-kulturna središča, IX.-XIX. stoletje