Dekada z wieczności. Wizja władzy i jej funkcjonowanie we wczesnym Królestwie Jerozolimskim
PDF

Słowa kluczowe

Królestwo Jerozolimskie
wyprawy krzyżowe
Jerozolima
teologia władzy
Gotfryd z Bouillon

Jak cytować

Komarnicki, K. (2019). Dekada z wieczności. Wizja władzy i jej funkcjonowanie we wczesnym Królestwie Jerozolimskim. Czasopismo Prawno-Historyczne, 70(2), 151–171. https://doi.org/10.14746/cph.2018.2.5

Liczba wyświetleń: 511


Liczba pobrań: 396

Abstrakt

Praca dotyczy wizji władzy i jej funkcjonowania podczas pierwszej krucjaty i w pierwszej dekadzie istnienia państw krzyżowców. Skupia się na istocie i teologicznym znaczeniu krucjaty oraz eschatologicznej roli Jerozolimy, które mają ogromny wpływ na pojmowanie władzy i jej realizowanie.

Krzyżowcy pojmowali siebie jako nowy Naród Wybrany uważając się za swoistych współodkupicieli świata. Poprzez zdobycie Jerozolimy mieli doprowadzić do ponownego przyjścia Chrystusa. Skutkiem tych idei była postawa Gotfryda, który nie przyjął korony, lecz skupił się na tworzeniu wspólnoty wokół Grobu Bożego, która miała uosabiać Kościół czuwający.

Ważnym dziełem w budowaniu Królestwa Niebieskiego były też fundacje i donacje poświęcone dla kościołów i klasztorów na górze Syjon, górze Tabor, w dolinie Jozafata oraz dla szpitala Świętego Jana w Jerozolimie. Wszystkie te nadania związane były z głęboką symboliką mesjańską i eschatologiczną.

Na wyprawach krzyżowych w ogromnej mierze skorzystały miasta włoskie. Przywileje wydane w pierwszych latach po zdobyciu Jerozolimy dawały im ogromną ekonomiczną przewagę.

Jednocześnie zarówno Gotfryd jak i Baldwin w sprawny sposób zajmowali się polityką wewnętrzną i militarną swojego państwa. Paradoksalnie papiestwo okazało się sojusznikiem Baldwina, który pod pewną przykrywką realizowania idei reformatorskich papiestwa, zapewniał sobie dużą władzę nad Kościołem Jerozolimskim, który swe pierwotne plany supremacji władzy duchowej zamienił na wewnętrzne waśnie, spory i skandale.

https://doi.org/10.14746/cph.2018.2.5
PDF

Bibliografia

Albert of Aachen, Historia Ierosolimitana, oprac. S. Edgington, Oxford, 2007.

Albert z Akwizgranu, Historia Hierosolymitana, Recueil des historiens des croisades. Historiens occidentaux, t. 4, Paris 1879, s. 265 – 714.

Anselm of Canterbury, Epistolae, oprac. Schmitt w: S. Anselmi Cantuariensis archiepiscopi opera omnia, Edinburgh 1946-51.

Bresc-Bautier G., Le Cartulaire du chapitre du Saint-Sépulcre de Jérusalem, Paris 1984.

Das Register Gregors VII, wyd. E. Caspar, MGH Epistolae selectae, Berlin 1920.

Epistulae et chartae ad historiam primi belli sacri spectantes. Die Kreuzzugsbriefe aus den Jahren 1088–1100, oprac. H. Hagenmeyer, Innsbruck 1901.

Fulko z Chartres, Historia Hierosolymitana, oprac. Heinrich Hegenmeyer, Heidelberg 1913.

Hagenmeyer H., Die Kreuzzugsbriefe aus den Jahren 1088-1100, Innsbruck 1901.

John of Ibelin, Le Livre des Assises, oprac. P.W. Edbury, Leiden – Boston 2003

Kitab al I’tibar: Księga pouczających przykładów dzieło Usamy ibn Munkidha tj. Muajjada ad-Daula abu Muzaffara Usamy ibn Murszida ibn Ali ibn Mukallada ibn Nasra ibn Munkidha al-Kinani asz-Szajzari, oprac. J. Bielawski, Wrocław 1975.

Le Roulx D., Cartulaire général de l'ordre des Hospitaliers de St Jean de Jérusalem, Paris 1894-1906.

Mayer H.E., Die Kanzlei der lateinischen Könige von Jerusalem, Hannover 1996, s. 887-925.

Philip of Novara, Le Livre de Forme de Plait, oprac. Peter Edbury, Nicosia 2009.

Rajmund z Aguilers, Le ‘Liber’ de Raymond d’Aguilers, red. J.H. Hill i L.L. Hill, Paris 1969.

Roberti Monachi, Historia Hierosolimitana, Recueil des historiens des croisades. Historiens occidentaux, t.3, Paris 1866, s. 717 – 882.

Röchricht R., Regesta Regni Hierosolymitani, Innsbruck 1893-1904.

Sandoli S. de, Corpus Inscriptionum Crucesignatorum Terrae Sanctae, Jerusalem 1974.

The Crusades. A documentary survey, oprac. J.A. Brundage, Milwaukee 1962.

The First Crusade. The Chronicle of Fulko of Charters and other source materials, oprac. E. Peters, Philadelphia 1998.

The Letters of Peter the Venerable, oprac. G. Constable, t. 1, Cambridge 1967.

Ughelli F., Italia sacra, Venice 1717-22.

Wilhelm z Tyru, Historia rerum in partibus transmarinis gestarum, [online: http://www.thelatinlibrary.com/williamtyre.html].

William of Tyre, Chronicon, oprac. Robert Huygens, Turnhout 1986.

The Letters of St. Bernard, oprac. B.S. James, London 1953.

Ardura B., Le Christ dans la spiritualité de la Réforme Grégorienne, „Divus Thomas” 88 (1985), 1-3, s. 24-41.

Asbridge T., Pierwsza krucjata. Nowe spojrzenie, Poznań 2014.

Balard M., Łaciński wschód. XI – XV wiek, Kraków 2010.

Bishop A.M., Criminal Law and the Development of the Assizes of the Crusader Kingdom in Jerusalem in Twelfth Century, Toronto 2011.

Bishop A.M., Usāma ibn Munqidh and Crusader Law in the Twelfth Century, "Crusades" 12 (2013), s. 53-65.

Brundage J., Crusaders and Jurists: The Legal Consequences of Crusader Status, w: Le concile de Clermont de 1095 et l’appel à la croisade. Collection de l’École française de Rome, t. 236, Roma 1997, s. 141 – 154.

Brundage J., Hierarchy of Violence in Twelth and Thirteenth-Century Canonists, “International History Review”, 17 (1995), s. 670-692.

Brundage J., Holy War and the Medieval Lawyers, w: The Holy War, red. T. P. Murphy, Columbus 1976, s. 99-140.

Brundage J., Latin Jurists in the Levant: The Legal Elite of the Crusader States, w: Crusaders and Muslims in Twelfth-Century Syria, red. Maya Shatzmiller, Leiden 1993, s. 18-42.

Brundage J., Marriage Law in the Latin Kingdom of Jerusalem, w: Outremer—Studies in the History of the Crusading Kingdom of Jerusalem Presented to Joshua Prawer, red. Benjamin Z. Kedar, Hans Eberhard Mayer, RC Smail, Jerusalem 1982, s. 258 – 271;

Brundage J., Medieval Canon Law and the Crusader, Madison 1969.

Brundage J., Prostitution, miscegenation and sexual purity in the First Crusade, w: Crusade and Settlement, red. P.W. Edbury, Cardiff 1985, s. 57-65.

Brundage J., The Crusades, Holy War, and Canon Law, Aldershot – Brookfield, 1991.

Brundage J., The Lawyers of the Military Orders, w: The Military Orders: Fighting for the Faith and Caring for the Sick, red. Malcom Barber, London 1994, s. 346 – 435.

Bull M., Knightly Piety and the Lay Response to the First Crusade: The Limousin and Gascony, c. 970-c.1130., Oxford 1993.

Constable G., The Reformation of the Twelfth Century, Cambridge 1997.

Cowdrey H.E.J., The Gregorian Papacy, Byzantium, and the First Crusade, w: Byzantium and the West c. 850 – 1200, oprac. J.D. Howard – Johnston, s. 145-169.

Cushing K.G., Papacy and Law in the Gregorian Revolution. The Canonistic Work of Anselm of Lucca, Oxford 1998.

Cushing K.G., Reform and Papacy in the Eleventh Century. Spirituality and Social Change, Manchester 2005.

Dźwigała B., Wojna Królestwa Jerozolimskiego z Egiptem Fatymidzkim. Askalon – Ramla 1099-1105, Oświęcim 2013.

Edbury P.W., John of Ibelin and the Kingdom of Jerusalem, Woodbridge 1997.

J. France, The election and title of Godfrey de Bouillon, “Canadian Journal of History”, tom 18, 1983, s. 321-329.

Frankopan P., Pierwsza krucjata. Wezwanie ze Wschodu, Warszawa 2015.

Galchrist J., The Papacy and War against ‘the Saracens’, 795-1216, „International History Review”, 10 (1988), s. 174-197.

M. C. Gaposchkin, Invisible Weapons, Liturgy and the Making of the Crusade Ideology, Ithaca 2017.

Gieysztor A., The Genesis of the Crusades: The Encyclical of Sergius IV (1009-1012), „Medievalia et humanistica” V (1948), s. 3-23 I VI (1950), s. 3-34.

Hamilton B., Baldwin IV. Król trędowaty, Poznań 2014.

Heflik W., Mrozek A., Natkaniec – Nowak L., Szczepanowicz B., Atlas biblijnych kamieni szlachetnych i ozdobnych. Pochodzenie – miejsce w Biblii – symbolika, Kraków 2005.

Hiestand R., Papsturkunden für Kirchen im Heiligen Lande, Göttingen 1985.

Kawa J., Ustrój polityczny Królestwa Jerozolimskiego do 1187 r.,

„Studia Erasmiana Wratislaviensia” 5( 2011), s. 87–111.

Kedar B.Z., Crusade and Mission. European Approaches Toward Muslims, Princeton 1984.

Kedar B.Z., Ecclesiastical Legislation in the Kingdom of Jerusalem: The Statutes of Jaffa (1253) and Acre (1254), w: Crusade and Settlement. Papers read at the First Conference of the Society for the Study of the Crusades and the Latin East, red. Peter W. Edbury, Cardiff, 1985, s. 225 – 230.

Kedar B.Z., Franks, Muslims and Oriental Christians in the Latin Levant: Studies in Frontier Acculturation, Ashgate 2006.

Kedar B.Z., Muslim Conversion and Canon Law, w: Proceedings of the Sixth International Conference of Medieval Canon Law, red. Stephan Kuttner i Kenneth Pennington, Città del Vaticano 1985, s. 321 – 332.

Kedar B.Z., On the Origins of the Earliest Laws of Frankish Jerusalem: The Canons of the Council of Nablus, 1120, "Speculum" 74 (1999), s. 310 – 335.

Kedar B.Z., The General Tax of 1183 in the Crusading Kingdom of Jerusalem: Innovation or Adaptation?, "English Historical Review" 89 (1974), s. 339- 345.

La Monte J.L., Monarchia Feudalna w Łacińskim Królestwie Jerozolimskim w Latach 1100 – 1291, Oświęcim 2015.

Laarhoven J. van, „Christianitas” et Réforme Grégorienne, Studi Gregoriani, 6 (1959-1961), s. 1-98.

Mayer H.E., Bistumer, Klöster und Stifte im Königreich Jerusalem, Stuttgart 1977.

Mayer H.E., Die Urkunden der lateinischen Könige von Jerusalem, Hanover 2010.

Mayer H.E., Historia wypraw krzyżowych, Kraków 2008;

Mayer H.E., The concordat of Nablus, "Journal of Ecclestiastical History" 33 (1982), s. 531 – 543.

Medieval Purity and Piety: Essays on Medieval Clerical Celibacy and Religious Reform, oprac. M. Frasseto, New York 1998.

Morris C., The Discovery of the Indywidual: 1050 – 1200, Toronto 1987.

Morris C., The Papal Monarchy: The Western Church from 1050 to 1250, Oxford 1989.

Mowy, które zmieniały świat, red. S.S. Montefiore, Wrocław 2007.

Murray, A.V. “Mighty against the enemies of Christ”: The Relic of The True Cross in the armies of the kingdom of Jerusalem, w: The Crusades and their Sources: Essays Presented to Bernard Hamilton, red. J France I W.G. Zajac, Aldershot 1998, s. 217-237.

Murray A.V., The title of Godfrey of Bouillon as ruler of Jerusalem, “Collegium Medievale: Interdisciplinary Journal of Medieval Research”, tom 3, 1990, s. 163-178.

Pollok J., Narodziny koncepcji “Ziemi Świętej”. Palestyna w teologicznej refleksji Euzebiusza z Cezarei i Cyryla Jerozolimskiego, w: Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, t. I, oprac. T. Derda, E. Wipszycka, Warszawa 1997, s. 99-121.

Prawer J., Crusaders Institutions, Oxford 1980.

Pringle D., The Churches of the Crusader Kingdom of Jerusalem, Cambridge, 1993-2009.

Remensnyder A.G., Pollution, Purity and Peace: An Aspect of Social Reform Between the Late Tenth Century and 1076, w: The Peace of God: Social Violence and Religious Response in France Around the Year 1000, oprac. T. Head i R. Landes, New York – London, 1992, s. 280-307.

Richard J., Le statut de la femme dans l'Orient latin, w: Receuils de la Société Jean Bodin, Bruxelles 1962, t. 12, s. 383 – 425.

Riley-Smith J., Feudal Nobility and the Kingdom of Jerusalem, 1174-1277, London 1973.

Riley-Smith J., Krucjaty, Poznań 2008.

Riley-Smith J., The First Crusade and the Idea of Crusading, London – Piladelphia 1986.

Riley-Smith J., The title of Godfrey of Bouillon, „Bulletin of the Institute of Historical Research”, tom 52, 1979, s. 83-86.

Ringel I.H., „Ipse transfert regna et mutat tempora”. Beobactungen zur Herkunft von Dan. 2, 21 bei Urban II, w: Deus qui mutat tempora: Menschen und Insitutionem im Wandel des Mittelalters. Festschrift fur Alfons Becker, oprac. E.-D. Hehl, H. Seibert, F. Staab, Sigmaringen 1987, s. 137-156.

Robinson I.S., Gregory VII and the Soldiers of Christ, “History”, 58 (1973), s. 169-192.

Sharing the Sacred: Contacts and Conflicts in the Religious History of the Holy Land. First-Fifteenth Centuries, red. A. Kofsky, G. Stroums, Jerusalem 19