Słowa kluczowe
budżet państwa
procedura budżetowa
ustawa skarbowa
dług publiczny
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł przedstawia zagadnienie roli i sytuacji prawnej ministra skarbu II Rzeczypospolitej. Analizując kompetencje ministra w zakresie gospodarki budżetowej, wskazano na specyficzne aspekty centralizacji władzy oraz dominującą rolę ministra skarbu w procedurze budżetowej i jego wpływ na gospodarkę pozabudżetową systemu finansowego. Ministrowi skarbu powierzono wiele instrumentów prawnych do planowania i wprowadzania ustaw skarbowych. O jego uprzywilejowanej pozycji świadczyły także uprawnienia w sprawach związanych z zaciąganiem i zarządzaniem długiem publicznym. Istotne znaczenie miały również funkcje nadzorcze dotyczące monopoli państwowych, przedsiębiorstw państwowych, funduszy i samorządu terytorialnego.
Bibliografia
Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 stycznia 1936 r. o konwersji państwowych pożyczek wewnętrznych (Dz.U. Nr 3, poz. 10).
Dekret Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 30 października 1918 r. w sprawie wypuszczenia pożyczki państwowej (Dz.U. Nr 14, poz. 32).
Dekret z dnia 3 stycznia 1918 r. Rady Regencyjnej o tymczasowej organizacji Władz Naczelnych w Królestwie Polskiem (Dz. Pr. K.P Nr 1 poz. 1).
Konstytucja Księstwa Warszawskiego z dnia 22 lipca 1807 r. (Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego 1807, t. I).
Regulamin Komitetu Ekonomicznego Ministrów zatwierdzony uchwałą Rady Ministrów z 21 lutego 1923 r. (M.P. Nr 48, poz. 46).
Regulamin Komitetu Ekonomicznego zatwierdzony uchwałą Rady Ministrów z 29 października 1926 r. (M. P. Nr 260, poz. 734).
Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 10 stycznia 1933 r. o organizacji przedsiębiorstwa państwowego „Polski Monopol Tytoniowy” (Dz.U. Nr 4, poz. 25).
Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 10 stycznia 1933 r. o organizacji przedsiębiorstwa państwowego „Polski Monopol Solny” (Dz.U. Nr 4, poz. 26).
Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 10 stycznia 1933 r. o organizacji przedsiębiorstwa państwowego „Państwowy Monopol Spirytusowy” (Dz.U. Nr 4, poz. 27).
Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 23 maja 1927 r. (Dz. Urz. MS Nr 16, poz. 182).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 15 kwietnia 1924 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Skarbu, w przedmiocie przekazania wojewodom (delegatowi Rządu w Wilnie) i dyrektorom izb skarbowych niektórych uprawnień Ministra Spraw Wewnętrznych i Ministra Skarbu, wynikających z ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. o tymczasowem uregulowaniu finansów komunalnych (Dz.U. 1924, Nr 36, poz. 390).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 stycznia 1924 r. o ustanowieniu Nadzwyczajnego Komisarza Oszczędnościowego (Dz.U. Nr 11, poz. 93).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 grudnia 1926 r. o utworzeniu Rady Finansowej przy Ministrze Skarbu (Dz.U. Nr 121, poz. 695).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1924 r. o zamknięciu kredytu dla Skarbu Państwa w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej i o nadzorze nad jej działalnością emisyjną i kredytową (Dz.U. Nr 12, poz. 24).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1927 r. o zaciągnięciu krótkoterminowej pożyczki zagranicznej (Dz.U. Nr 62, poz. 545).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. o monopolu spirytusowym (Dz.U. Nr 63, poz. 586).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 października 1927 r. o planie stabilizacyjnym i zaciągnięciu pożyczki zagranicznej (Dz.U. Nr 88, poz. 798).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 czerwca 1924 r. o obowiązku i sposobie pokrywania wydatków przez związki komunalne (Dz.U. Nr 51, poz. 522).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 czerwca 1924 r. o obowiązku i sposobie pokrywania wydatków przez związki komunalne (Dz.U. Nr 51, poz. 522).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1927 r. o wydzielaniu z administracji państwowej przedsiębiorstw państwowych, przemysłowych, handlowych i górniczych oraz o ich komercjalizacji (Dz.U. Nr 25, poz. 195).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 grudnia 1924 r. w sprawie zaciągnięcia przez Skarb Państwa w Banku Gospodarstwa Krajowego pożyczki w kwocie 23.000.000 zł. w 8% obligacjach komunalnych (Dz.U. Nr 118, poz. 1074).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. o przedsiębiorstwie „Polski Monopol Solny”. (Dz.U. Nr 52, poz. 497).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 kwietnia 1927 r. o rozbudowie miast (Dz.U. Nr 42, poz. 372).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. o podwyższeniu emisji pożyczki wewnętrznej (Dz.U. Nr 84, poz. 611).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. o zaciągnięciu pożyczki zagranicznej (Dz.U. Nr 118, poz. 1066).
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 9 grudnia 1924 r. o zmianie ustroju Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 107, poz. 967).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 25 sierpnia 1926 r. w sprawie organizacji i urzędowania Ministerstw (M.P Nr 203, poz. 578).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 października 1920 r. w sprawie organizacji i zasad urzędowania Ministerstw (M.P. Nr 251).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 1926 r. w sprawie zasad organizacji i urzędowania Ministerstw (M. P. Nr 203, poz. 578).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 października 1920 r. w sprawie organizacji i zasad urzędowania Ministerstw (M.P. Nr 251).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 sierpnia 1927 r. w sprawie statutu organizacyjnego Ministerstwa Skarbu (M.P. Nr 208, poz. 535).
Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 16 grudnia 1921 r. w przedmiocie uchwał sejmowych, powodujących wydatki ze Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 104, poz. 749).
Uchwała Sejmu z dnia 20 lutego 1919 r. o powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa (Dz.U. Nr 44, poz. 312).
Ustawa Konstytucyjna Królestwa Polskiego z dnia 27 listopada 1815 r. (Dziennik Praw Królestwa Polskiego 1815, t. I).
Ustawa konstytucyjna z dnia 23 kwietnia 1935 r. (Dz.U. Nr 30, poz. 227).
Ustawa rządowa z dnia 3 maja 1791 roku, Volumina Legum, t. IX, CCCLXVIII.
Ustawa skarbowa na rok 1924 z dnia 29 lipca 1924 r. (Dz.U. Nr 76, poz. 747).
Ustawa skarbowa z dnia 12 lutego 1931 r. o dodatkowych kredytach na rok 1927/28 (Dz.U. Nr 35, poz. 261).
Ustawa skarbowa z dnia 12 lutego 1931 r. o dodatkowych kredytach na rok 1928/29 (Dz.U. Nr 35, poz. 262)
Ustawa skarbowa z dnia 13 lipca 1927 r. o zmianach w budżecie na rok 1925 (Dz.U. Nr 83, poz. 736).
Ustawa skarbowa z dnia 13 marca 1934 r. na okres od 1 kwietnia 1934 r. do 31 marca 1935 r. (Dz.U. Nr 27, poz. 219).
Ustawa skarbowa z dnia 18 marca 1932 r. na okres od 1 kwietnia 1932 r. do 31 marca 1933 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 175).
Ustawa skarbowa z dnia 19 grudnia 1924 r. o dodatkowych kredytach na rok 1924 r. (Dz.U. 1925, Nr 10, poz. 75).
Ustawa skarbowa z dnia 21 marca 1931 r. na okres od 1 kwietnia 1931 r. do 31 marca 1932 r. (Dz.U. Nr 28, poz. 188).
Ustawa skarbowa z dnia 22 czerwca 1928 r. na okres od 1 kwietnia 1928 r. do 31 marca 1929 r. (Dz.U. Nr 67, poz. 622).
Ustawa skarbowa z dnia 22 lipca 1925 r. o dodatkowych kredytach na rok 1925 (Dz.U. Nr 83, poz. 570).
Ustawa skarbowa z dnia 22 lipca 1925 r. o zmianach w budżecie na rok 1924 (Dz.U. Nr 90, poz. 634).
Ustawa skarbowa z dnia 22 marca 1927 r. na okres od 1 kwietnia 1927 r. do 31 marca 1928 r. (Dz.U. Nr 30, poz. 254).
Ustawa skarbowa z dnia 24 marca 1935 r. na okres od dnia 1 kwietnia 1935 r. do dnia 31 marca 1936 r. (Dz.U. Nr 21, poz. 121).
Ustawa skarbowa z dnia 25 marca 1929 r. na okres od 1 kwietnia 1929 r. do 31 marca 1930 r. (Dz.U. Nr 20, poz. 183).
Ustawa skarbowa z dnia 28 lutego 1933 r. na okres od 1 kwietnia 1933 r. do 31 marca 1934 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 186).
Ustawa skarbowa z dnia 29 marca 1930 r. na okres od 1 kwietnia 1930 r. do 31 marca 1931 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 221).
Ustawa skarbowa z dnia 29 marca 1937 r. na okres od 1 kwietnia 1937 do 31 marca 1938 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 147).
Ustawa skarbowa z dnia 29 marca 1938 r. na okres od 1 kwietnia 1938 r. do 31 marca 1939 r. (Dz.U. Nr 20, poz. 161).
Ustawa skarbowa z dnia 29 marca 1939 r. na okres od 1 kwietnia 1939 r. do 31 marca 1940 r. (Dz.U. Nr 27, poz. 177).
Ustawa skarbowa z dnia 30 czerwca 1925 r. na rok 1925. (Dz.U. Nr 66, poz. 465).
Ustawa skarbowa z dnia 30 marca 1936 r. na okres od 1 kwietnia 1936 r. do 31 marca 1937 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 185).
Ustawa skarbowej z dnia 28 lutego 1933 r. na okres od 1 kwietnia 1933 do 31 marca 1934 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 186).
Ustawa z 7 grudnia 1918 r. o Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej (Dz.U. Nr 19, poz. 56).
Ustawa z dnia 1 lipca 1925 r. o udzielaniu poręki państwowej (Dz.U. Nr 68, poz. 481).
Ustawa z dnia 1 lipca 1926 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 maja do 30 czerwca 1926 r. i o prowizorjum budżetowem na czas od 1 lipca do 30 września 1926 r. (Dz.U. Nr 63, poz. 376).
Ustawa z dnia 10 marca 1932 r. o udzielaniu poręki państwowej (Dz.U. Nr 33, poz. 341).
Ustawa z dnia 10 stycznia 1924 r. o dodatkowem prowizorjum budżetowem za czas od 1 października do 31 grudnia 1923 r. (Dz.U. Nr 4, poz. 26).
Ustawa z dnia 10 stycznia 1924 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 stycznia do 31 marca 1924 r. (Dz.U. Nr 4, poz. 27).
Ustawa z dnia 11 kwietnia 1924 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 kwietnia do 30 czerwca 1924 r. (Dz.U. Nr 40, poz. 422).
Ustawa z dnia 11 sierpnia 1923 r. o tymczasowem uregulowaniu finansów komunalnych (Dz.U. Nr 94, poz. 747 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 11 stycznia 1924 r. o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej (Dz.U. Nr 4 poz. 28).
Ustawa z dnia 12 lutego 1931 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 stycznia do 31 marca 1927 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 139).
Ustawa z dnia 12 stycznia 1937 r. o upoważnieniu Ministra Skarbu do zaciągnięcia pożyczek zagranicznych i kredytu zagranicznego we frankach francuskich na cele obrony Państwa (Dz.U. Nr 3, poz. 22).
Ustawa z dnia 15 czerwca 1923 r. o drugiem dodatkowem prowizorjum za czas od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 1923 r. (Dz.U. Nr 66, poz. 510).
Ustawa z dnia 15 czerwca 1923 r. o prowizorjum budżetowem za czas od 1 kwietnia do 30 czerwca 1923 r. (Dz.U. Nr 66, poz. 511).
Ustawa z dnia 15 lipca 1925 r. o wypuszczeniu biletów skarbowych (Dz.U. Nr 73, poz. 507).
Ustawa z dnia 15 lutego 1923 r. o prowizorjum budżetowem za czas od 1 stycznia do 31 marca 1923 r. (Dz.U. Nr 22, poz. 138).
Ustawa z dnia 16 lipca 1920 r. w przedmiocie otworzenia dla skarbu kredytu w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej (Dz.U. Nr 63, poz. 413).
Ustawa z dnia 16 lipca 1920 r. w przedmiocie wewnętrznej przymusowej pożyczki państwowej (Dz.U. Nr 67, poz. 455).
Ustawa z dnia 17 grudnia 1921 r. o środkach naprawy państwowej gospodarki skarbowej (Dz.U. Nr 103, poz. 741).
Ustawa z dnia 18 grudnia 1926 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 października do 31 grudnia 1926 r. i o prowizorjum budżetowem na czas od 1 stycznia do 31 marca 1927 r. (Dz.U. Nr 125, poz. 725).
Ustawa z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa „Polski Monopol Tytoniowy” (Dz.U. Nr 26, poz. 240).
Ustawa z dnia 19 grudnia 1924 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 stycznia do 28 lutego 1925 r. (Dz.U. Nr 114, poz. 1013).
Ustawa z dnia 19 listopada 1920 r. o upoważnieniu Ministra Skarbu do udzielania gwarancji finansowej do sumy 400.000.000 marek polskich (Dz.U. Nr 112, poz. 634).
Ustawa z dnia 2 lipca 1949 r. o zakresie działania Ministra Skarbu (Dz.U. Nr 41, poz. 298).
Ustawa z dnia 2 stycznia 1936 r. o wykonywania kontroli parlamentarnej nad długami Państwa (Dz.U. Nr 2, poz. 3).
Ustawa z dnia 21 marca 1921 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 44, poz. 267 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 22 grudnia 1925 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 stycznia do 31 marca 1926 r. (Dz.U. Nr 129, poz. 917).
Ustawa z dnia 22 marca 1923 r. w przedmiocie wypuszczenia 6% złotych bonów skarbowych (Dz.U. Nr 33, poz. 215).
Ustawa z dnia 23 czerwca 1923 r. w przedmiocie upoważnienia Ministra Skarbu do zaciągnięcia w Polskim Banku Krajowym pożyczki w kwocie 12 miljardów marek (Dz.U. Nr 66, poz. 513).
Ustawa z dnia 23 marca 1929 r. o upoważnieniu Ministra Skarbu do wypuszczenia wewnętrznej pożyczki państwowej do wysokości 100.000.000 zł. w złocie (Dz.U. Nr 23, poz. 232).
Ustawa z dnia 24 marca 1923 r. o kredycie Skarbu Państwa w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej (Dz.U. Nr 38, poz. 251).
Ustawa z dnia 24 marca 1923 r. o pierwszem dodatkowem prowizorjum budżetowem za czas od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 1923 r. (Dz.U. Nr 38, poz. 253).
Ustawa z dnia 25 października 1923 r. o dodatkowem prowizorjum budżetowem za czas od 1 lipca do 30 września 1923 r. oraz o prowizorjum budżetowem za czas od 1 października do 31 grudnia 1923 r. (Dz.U. Nr 112, poz. 892).
Ustawa z dnia 25 września 1922 r. o kontroli nad długami Państwa (Dz.U. Nr 89, poz. 805).
Ustawa z dnia 26 listopada 1920 r. o kredycie Skarbu Państwa w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej. (Dz.U. Nr 112, poz. 738).
Ustawa z dnia 26 marca 1935 r. o upoważnieniu Ministra Skarbu do wypuszczenia wewnętrznej pożyczki inwestycyjnej (Dz.U. Nr 21, poz. 122).
Ustawa z dnia 26 września 1922 r. w przedmiocie wypuszczenia 8% państwowej pożyczki złotej z 1922 r. (Dz.U. Nr 83, poz. 741).
Ustawa z dnia 27 lutego 1920 r. w przedmiocie wypuszczenia 5% krótkoterminowej wewnętrznej pożyczki państwowej z r. 1920 (Dz.U. Nr 21, poz. 115).
Ustawa z dnia 27 lutego 1920 r. w przedmiocie wypuszczenia pięcioprocentowej długoterminowej wewnętrznej pożyczki państwowej z r. 1920 r. (Dz.U. Nr 25, poz. 52).
Ustawa z dnia 28 marca 1919 r. w sprawie zaciągnięcia pożyczki w wysokości 5 miljardów franków (Dz.U. Nr 29, poz. 252).
Ustawa z dnia 28 października 1920 r. w przedmiocie przeprowadzenia wewnętrznej przymusowej pożyczki państwowej (Dz.U. Nr 105, poz. 692).
Ustawa z dnia 29 kwietnia 1925 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 maja do 30 czerwca 1925 r. (Dz.U. Nr 47, poz. 325).
Ustawa z dnia 3 czerwca 1921 r. o Kontroli Państwowej (Dz.U. Nr 51, poz. 314).
Ustawa z dnia 3 lutego 1931 r. o Państwowym Funduszu Drogowym (Dz.U. 1933, Nr 45, poz. 352).
Ustawa z dnia 3 marca 1925 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 marca do 30 kwietnia 1925 r. (Dz.U. Nr 23, poz. 159).
Ustawa z dnia 3 marca 1925 r. o wypuszczeniu pożyczki zagranicznej w dolarach Stanów Zjednoczonych Ameryki (Dz.U. Nr 22, poz. 154).
Ustawa z dnia 30 kwietnia 1920 r. o wypuszczeniu serji I biletów skarbowych (Dz.U. Nr 38, poy. 219).
Ustawa z dnia 30 kwietnia 1926 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 do 30 kwietnia 1926 r. i o prowizorjum budżetowem na czas od 1 maja do 30 czerwca 1926 r. (Dz.U. Nr 42, poz. 258).
Ustawa z dnia 30 maja 1919 r. w przedmiocie dalszego kredytu dla Skarbu Państwa w wysokości pięciuset miljonów marek w Polskiej Kasie Pożyczkowej (Dz.U. Nr 44, poz. 312).
Ustawa z dnia 30 września 1926 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 lipca do 30 września 1926 r. i o prowizorjum budżetowem na czas od 1 października do 31 grudnia 1926 r. (Dz.U. Nr 99, poz. 571).
Ustawa z dnia 31 marca 1926 r. o uzupełnieniu prowizorjum budżetowego na czas od 1 stycznia do 31 marca 1926 r. i o prowizorjum budżetowem na czas od 1 do 30 kwietnia 1926 r. (Dz.U. Nr 34, poz. 208).
Ustawa z dnia 31 marca 1928 r. o prowizorjum budżetowem na czas od 1 kwietnia do 30 czerwca 1928 r. (Dz.U. Nr 43, poz. 419).
Ustawa z dnia 4 lipca 1923 r. w przedmiocie udzielenia gwarancji Skarbu Państwa do sumy 10 miljardów marek dla pożyczki na budowę domów dla robotników, reemigrujących z Niemiec (Dz.U. Nr 75, poz. 584).
Ustawa z dnia 4 października 1921 r. w przedmiocie upoważnienia Ministra Skarbu do zaciągnięcia w Polskim Banku Krajowym pożyczki w kwocie 120.001.000 mk. (Dz.U. Nr 83, poz. 582).
Ustawa z dnia 7 marca 1950 r. o przekształceniu Urzędu Ministra Skarbu w urząd Ministra Finansów (Dz.U. Nr 10, poz. 101).
Ustawa z dnia 8 lipca 1921 r. o kredycie Skarbu Państwa w Polskiej Krajowej Kasie Pożyczkowej (Dz.U. Nr 64, poz. 402).
Ustawa z dnia 8 sierpnia 1923 r. o prowizorjum budżetowem za czas od 1 lipca do 30 września 1923 r. (Dz.U. Nr 89, poz. 698).
Czuma I., Równowaga budżetu na tle prawa budżetowego różnych państw, Lublin 1924.
Dmochowski J., Waluta a pożyczka [w:] Reforma skarbowa w Polsce. Referaty z nadzwyczajnego zebrania Towarzystwa Naukowego Ekonomistów i Statystyków Polskich, Warszawa 1922.
Dubieński A., Stanowisko Ministra Skarbu przy ustalaniu i wykonywaniu budżetu, Warszawa 1929.
Filipczak-Kocur A., Skarbowość Rzeczypospolitej 1587–1648, Warszawa 2006.
Głąbiński S., Polskie prawo skarbowe, Lwów 1928.
Grabski Wł., Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (1924–1925), Warszawa 1927 (reprint Lublin 2004).
Grabski Władysław Dominik (biogram), Narodowy Instytut Audiowizualny, Warszawa, http://www.biogramy.pl/a/biografia/wladyslaw-dominik-grabski-premier-wiesz [dostęp 15.11.2019].
Grodyński T., Metoda prawa budżetowego, Poznań 1938.
Grodyński T., Zasady gospodarstwa budżetowego w Polsce na tle porównawczem, Kraków 1932.
Hilton Young E., O położeniu finansowym Polski, Lwów–Warszawa 1924.
Kosikowski C., Opodatkowanie przedsiębiorstw państwowych w Polsce międzywojennej, „Zeszyty Naukowe UŁ” 1971, z. 83.
Kosikowski C., Pozycja prawna Ministra Skarbu w Polsce międzywojennej, „Finanse” 1973, nr 8.
Kucia-Guściora B., Minister finansów [w:] P. Smoleń (red.), System organów podatkowych w Polsce, Warszawa 2009.
Kucia-Guściora B., Status prawny Ministra Finansów w procedurze budżetowej oraz gospodarce finansowej jednostek sektora finansów publicznych, Lublin 2015.
Kwiatkowski Eugeniusz Felicjan (biogram), Narodowy Instytut Audiowizualny, Warszawa, http://www.biogramy.pl/a/biografia/eugeniusz-felicjan-kwiatkowski-1888-1974-polityk-chemik-wiesz [dostęp 15.11.2019].
Landau Z., Zapomniani Ministrowie Skarbu Drugiej Rzeczpospolitej, Warszawa 2005.
Łabanowski C., Budżety miesięczne jako środek utrzymania równowagi budżetowej w Polsce, Warszawa 1930.
Markowski B., Administracja skarbowa w Polsce, Warszawa 1931.
Markowski B., Organizowanie administracji skarbowej w Polsce, „Ekonomista” 1927, t. IV.
Nowak S., Równowaga budżetowa [w:] Na froncie gospodarczym w dziesiątą rocznicę odzyskania niepodległości 1918–1928, Warszawa 1928.
Ofiarski Z., Państwowy dług publiczny [w:] E. Ruśkowski (red.), System prawa finansowego. Prawo finansowe sektora finansów publicznych, t. 2, Warszawa 2010.
Przygodzki J., Komisje dla usprawnienia administracji publicznej w II Rzeczypospolitej Studium historycznoprawne, Wrocław 2019.
Rybarski R., Skarbowość polska w dobie rozbiorów, Kraków 1937.
Schmidt E., Równowaga budżetowa w Polsce, Poznań 1922.
Seidler G.L., Ewolucja problemów budżetowych w polskim prawie państwowym, Kraków 1946.
Stahl Z., Istota budżetu na tle rozwoju historycznego i współczesnych tendencyj konstytucyjnych, „Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie” 1934, dział II, t. XIV, z. 4.
Stankiewicz J., Debudżetyzacja finansów państwa, Białystok 2007.
Strasburger E., Ocena prawa skarbowego w Polsce [w:] Reforma skarbowa w Polsce. Referaty z nadzwyczajnego zebrania Towarzystwa Naukowego Ekonomistów i Statystyków Polskich, Warszawa 1922.
Taylor E., Prawo skarbowe Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań 1920.
Weinfeld I., Skarbowość polska, Warszawa 1935.
Witkowski W., Skarbowość na centralnych ziemiach Polski w czasie I wojny światowej [w:] C. Kosikowski (red.), System prawa finansowego. Teoria i nauka prawa finansowego, t. 1, Warszawa 2010.
Zdziechowski J., Finanse Polski w świetle budżetów 1924–1925 roku, Warszawa 1925.
Licencja
od 2023 r. 