Źródła finlandzkiego prawa konstytucyjnego 1919–2000
Main Article Content
Abstrakt
Przez 100 lat niepodległości Finlandii jej ustrój konstytucyjny charakteryzował się zrównoważeniem, a wszelkie zmiany miały postać bardziej ewolucji niż rewolucji. O jego stabilności świadczy też fakt, że pierwsze akty prawne stanowiące podstawy funkcjonowania ustroju obowiązywały przez ponad 80 lat „pierwszego okresu konstytucyjnego”. Uchwalone w okresie międzywojennym (w latach 1919–1928), przetrwały II wojnę światową, a także istotne przemiany polityczne w okresie powojennym. Dopiero w 2000 r. weszła w życie nowa, jednolita ustawa zasadnicza będąca jednak w pewnym sensie syntezą ewolucji ustroju państwa, bowiem jej przyjęcie nie miało charakteru przełomowego, a bardziej porządkujący wszystkie dotychczas przyjęte nowelizacje. Nawet najdalej idące zmiany, jak chociażby wzmocnienie parlamentaryzmu poprzez przesunięcie punktu ciężkości władzy z prezydenta, osłabiając jego pozycję, na rzecz parlamentu, były zmianami powszechnie oczekiwanymi i akceptowanymi. Tym samym rozpoczęto „drugi okres konstytucyjny” w historii ustroju Finlandii.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Referencje
- Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.
- Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2017.
- Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2017.
- Chodubski A., Methodology as an Important Value of Political Science Research, „Polish Political Science Yearbook” 2010, t. XXXIX.
- Chodubski A., Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk 2013.
- Constitutional Reform in Finland. Communication by Mr Seppo Tiitinen, Secretary General off the Parliament, Finland. Brussels Session (April 1999), „Constitutional and Parliamentary Information Review” 2000.
- Grzybowski M., Geneza i współczesne tendencje rozwojowe skandynawskich instytucji parlamentarnych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, t. XXXI.
- Grzybowski M., Systemy konstytucyjne państw skandynawskich, Warszawa 1998.
- Gwiżdż A., Finlandia [w:] A. Burda, M. Rybicki (red.), Konstytucje Finlandii, Włoch, Niemieckiej Republiki Federalnej, Francji, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971.
- Husa J., Nordic Reflections on Constitutional Law. A Comparative Nordic Perspective, Frankfurt am Main 2002.
- Jyränki A., Uusi perustuslakimme, Turku 2000.
- Kastari P., The Finnish Constitutional System and Its Development [w:] Constitution Act and Parliament Act of Finland, Helsinki 1967.
- Kastari P., The Historical Background of Finnish Constitutional Ideas, „Scandinavian Studies in Law” 1963, nr 7.
- Maciejewski T., Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2015.
- Maciejewski T., Rząd, premier i ministrowie w państwach konstytucyjnych [w:] T. Maciejewski (red.), Leksykon historii prawa i ustroju. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2010.
- Merikoski V., The System of Government [w:] J. Uotila (red.), The Finnish Legal System, Helsinki 1966.
- Michalski D., Akt o formie rządów z 1919 roku – pierwsza konstytucja niepodległej Finlandii, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2016, t. XIX.
- Michalski D., Constitutional Norms in the Polish and Finnish Constitutions of the Interwar Period, „Studia Iuridica” 2019, nr LXXX.
- Michalski D., Fińska droga do niepodległości – rewolucja 1917–1918 [w:] A. Bańczyk i in. (red.), O wolność i sprawiedliwość… Chrześcijańska Europa między wiarą i rewolucją, Częstochowa 2018.
- Michalski D., Ustrój polityczno-prawny Finlandii i jego funkcjonowanie w latach 1917–2000. Studium prawno-historyczno-porównawcze, Warszawa 2021.
- Mogunowa M.A., Skandinawskije gosudarstwa. Centralnyje organy własti, Moskwa 1975.
- Nousiainen J., Democracy in Finland [w:] The Parliament of Finland, Helsinki 2000.
- Nousiainen J., From Semipresidentialism to Parliamentary Government. Political and Constitutional Developments in Finland, „Scandinavian Political Studies” 2001, t. 24, nr 2.
- Oliver D., Fusaro C., How Constitutions Change. A Comparative Study, Oxford 2011.
- Osiński J., Konstytucja Finlandii z 1999 roku, Warszawa 2003.
- Osiński J., Wstęp [w:] Konstytucja Finlandii, Warszawa 1997.
- Perustuslakivaliokunnan mietintö n:o 16 hallituksen esityksestä ylimpien valtioelinten eräitä valtaoikeuksia koskevaksi lainsäädännöksi, PeVM 1994, nr 16 vp.
- Sagan S., Serzhanova V., Konstytucja Finlandii, Rzeszów 2003.
- Saraviita I., Constitutional law in Finland, Alphen aan den Rijn 2012.
- Saraviita I., Perustuslaki, Helsinki 2011.
- Saraviita I., Perustuslaki 2000. Kommentaariteos uudesta valtiosäännöstä Suomelle, Helsinki 2000.
- Saraviita I., The Planned Constitutional Reform in Finland, „Scandinavian Studies in Law” 1978, nr 22.
- Saraviita I., Valtiosääntöoikeuden perusteet, Helsinki 2001.
- Serzhanova V., Suomen Perustuslaki. Ustawa zasadnicza Finlandii, Rzeszów 2017.
- Serzhanova V., Wapińska D., Ewolucja konstytucjonalizmu w Finlandii [w:] S. Bożyk (red.), Aktualne problemy reform konstytucyjnych, Białystok 2013.
- Suksi M., Ålands konstitution. Separat bilaga med författningstexter, Åbo 2005.
- Suksi M., On the Entrenchment of Autonomy [w:] M. Suksi (red.), Autonomy. Applications and Implications, The Hague 1998.
- Sylwestrzak A., Władza trzecia – „neutralna”, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2009, t. 20.
- Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2009.
- Topolski J., Metodologia historii, Warszawa 1983.
- Topolski J., Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983.