Słowa kluczowe
młodzi prawnicy
II Rzeczpospolita Polska
Jak cytować
Abstrakt
W okresie II Rzeczypospolitej Polskiej (1918–1939) środowisko tzw. młodych prawników dążyło do stworzenia systemu prawa opartego na tradycji i polskim duchu narodowym. Według tych kryteriów poddali oni ocenie kodeks karny z 1932 r., który był oryginalnym tworem polskiej myśli prawniczej. Ich zdaniem kodeks jako „w zasadzie surowy” mógł po wprowadzeniu sugerowanych przez nich zmian służyć prowadzeniu represyjnej polityki karnej. Jako przeszkodę w wymierzaniu surowych kar mających celu odstraszanie od popełniania przestępstw młodzi prawnicy postrzegali art. 54 kodeksu karnego, nakazujący uwzględniać sędziemu cechy indywidualne sprawcy. Młodzi prawnicy opowiadali się za wymierzaniem kar służących nie tyle poprawie sprawcy, ile ochronie społeczeństwa przed przestępczością. Koncepcja stosowania kodeksu karnego w duchu ochrony społecznej spotkała się jednak z ostrą ripostą jego twórcy Juliusza Makarewicza. Pod jej wpływem młodzi prawnicy odstąpili od krytyki rozwiązań kodeksu na rzecz podjęcia prac nad zmianą świadomości polskich sędziów.
Bibliografia
III Zjazd Prawników Polskich w Katowicach, „Głos Sądownictwa” 1937, nr 1, s. 55-60.
Bereza A., Sąd Najwyższy 1917-2017. Prezesi, sędziowie i prokuratorzy Sądu Najwyższego, Warszawa 2017.
Bereza A., Sąd Najwyższy w latach 1945-1962. Organizacja i działalność, Warszawa 2012.
Bieżanek R., Z rozważań nad koncepcją prawa narodowego, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 12, s. 1-9.
Doberski T., Nowe horyzonty, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 6, s. 2-5.
Fleszyński K., Echa prasowe Katowickiego Zjazdu Prawniczego, „Głos Sądownictwa” 1937, nr 1, s. 8-11.
Górnicki L., Pogranicza systemów prawnych, w szczególności pozaborowych, w pracach nad kodyfikacjami prawa cywilnego i handlowego w II RP, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2017, No 3799, seria Prawo, s. 129-167. DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.324.7
Informator III Zjazdu Prawników Polskich 1936.
Jasiński Z., Chłosta, ”Głos Sądownictwa” 1938, nr 5, s. 364-367.
Jaworski Cz., O udziale adwokatów w powstaniu warszawskim raz jeszcze, „Palestra” 2014, nr 10, s. 122-130.
Kahl M., Uwagi na czasie, „Prawo” 1932, nr 7, s. 251-254.
Kapitaniak Z., Niebezpieczne prądy, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1936, nr 10, s. 2-6.
Kocznur J., Za i przeciw karze chłosty, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1938, nr 5, s. 15-16.
Krzyżanowski L., Sądownictwo powszechne w II Rzeczypospolitej (1917-1939). Założenia organizacyjne, udowa struktur, funkcjonowanie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne” 2020, t. 147, z. 4, s. 745-759. DOI: https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.041.12495
Kuźmicz K., Wpływ filozofii kantowskiej na poglądy filozoficznoprawne Eugeniusza Jarry, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2008, nr 6, s. 79-95. DOI: https://doi.org/10.15290/mhi.2008.06.06
Laniewski A., III Zjazd Prawników Polskich, „Czasopismo Sędziowskie” 1936, nr 6, s. 285-298.
Lewandowski L., Prawo polskie i sędzia polski, „Głos Sądownictwa” 1936, nr 6, s. 435-438.
Lityński A., Historia prawa Polski Ludowej, Warszawa 2013.
Lityński A., Historia prawa radzieckiego 1917-1991. Krótki kurs, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2006, t. III, s. 139-177.
Lityński A., O prawie i sądach początków Polski Ludowej, Białystok 1999.
Lityński A., Prawo Rosji i ZSRR 1917-1991 czyli Historia wszechzwiązkowego komunistycznego prawa (bolszewików), Warszawa 2017.
Łętowski B., Kryzys na terenie prawa karnego, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 6-7, s. 1-6.
Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, Warszawa 2019.
Makarewicz J., Czy nowelizować Kodeks Karny?, „Głos Sądownictwa” 1938, nr 3, s. 180-192.
Makarewicz J., Prawo karne w Katowicach, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1937, nr 6, s. 81-88.
Medyński W., Czy wymiar kary z uwzględnieniem prewencji jest sprzeczny z duchem kodeksu karnego?, „Głos Sądownictwa” 1936, nr 5, s. 385-389.
Merczyński S., Za i przeciw karze chłosty, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1938, nr 5, s. 13-15.
Milewski S., Redzik A., Themis i Pheme. Czasopiśmiennictwo prawnicze w Polsce do 1939 r., Warszawa 2011.
Mostowski R., Związek Prawników Polskich, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 2, s. 11-13.
Nowy Minister Sprawiedliwości, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1936, nr 6, s. 22.
Od redakcji, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1938, nr 6-8, s. 1-2.
Orlewicz T., Problem unarodowienia prawa polskiego, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 3, s. 11-16.
Pamiętnik III Zjazdu Prawników Polskich, część II, Warszawa 1938.
Piątowski J., Polskie prawo narodowe a Konstytucja, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1938, nr 11, s. 35-40.
Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. 2: Polska pod zaborami, Kraków 2022.
Przed Zjazdem w Wilnie, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1936, nr 5, s. 2-3.
Romanowska E., „Wkrótce już stanę przed innym sądem...”. Prawnicy II Rzeczypospolitej represjonowani w Polsce w latach 1944-1956, Warszawa 2020.
Sas-Wisłocki J., Nowe tendencje w polityce prawa, Warszawa 1938.
Semadeni T., W walce o typ współczesnego sędziego karnego, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 5, s. 2-8.
Sieroszewski W., Celowość w organizacji wymiaru sprawiedliwości, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 2, s. 1-5.
Sprawozdania z dyskusji w Sekcji Prawa Karnego, złożone przez sprawozdawców na posiedzeniu plenarnym III Zjazdu Prawników Polskich w Katowicach, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1936, nr 47, s. 652-654.
Śliwowski J., Granice obrony w procesie karnym, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1936, nr 7, s. 10-16.
Śliwowski J., Naród w prawie karnym i wymiarze sprawiedliwości, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 4, s. 14-22.
Szerer M., Kodeks Karny a prewencja ogólna, „Głos Sądownictwa” 1936, nr 3, s. 201-203.
Szwedowski S., O właściwe drogi penitencjaryzmu, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1939, nr 3, s. 1-7.
Tomasiewicz J., W poszukiwaniu nowego ładu. Tendencje antyliberalne, autorytarne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej i społecznej lat 30. XX w.: piłsudczycy i inni, Katowice 2021.
Wojtacki M., Idea prawa narodowego na łamach „Prawa” i „Współczesnej Myśli Prawniczej”, „Historia i Polityka” 2011, nr 6, s. 53-72. DOI: https://doi.org/10.12775/HiP.2011.026
Zoll A., Prawo karne w systemie totalitarnym, „Znak” 1992, nr 11, s. 111-122.
Żenczykowski T., Młodzi prawnicy, „Współczesna Myśl Prawnicza” 1937, nr 3, s. 2-6.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marcin Łysko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
od 2023 r. 