Słowa kluczowe
prawo kanoniczne
uniwersytet
Bronisław Żongołłowicz
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 154
Liczba pobrań: 65
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest karierze ks. profesora Bronisława Żongołłowicza, wybitnego uczonego, który po dojściu bolszewików do władzy w Rosji opuścił Petersburg i poświęcił się pracy naukowej w odrodzonej II Rzeczypospolitej. Jego działalność naukowa była związana głównie z Uniwersytetem Stefana Batorego w Wilnie – był on jednym z tych przedstawicieli środowiska akademickiego, którzy rozpoczęli pracę dydaktyczną po wznowieniu działalności uczelni. Wykładał również na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Drogę naukową kontynuował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W artykule zostały omówione okoliczności, przebieg i zakończenie pracy Żongołłowicza na Uniwersytecie Lubelskim, a także jego wkład w rozwój szkoły lubelskiej w okresie pełnienia funkcji podsekretarza stanu w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1930-1936).
Bibliografia
Archiwum Uniwersyteckie KUL, Akta osobowe, Żongołłowicz Bronisław, sygn. A.
Archiwum Uniwersyteckie KUL, Wydział Prawa Kanonicznego i Nauk Moralnych. Protokoły posiedzeń, sygn. 56.
Archiwum Uniwersyteckie KUL, Zespół Przedwojenny, Protokoły plenarnych posiedzeń [wykładających] i Senatu Uniwersytetu Lubelskiego, 5 X 918 – 11 VI 1926, sygn. 24. I.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, MWRiOP, Bronisław Żongołłowicz, Akta osobowe, sygn. 6963.
Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie, F 98 – Spuścizna Walentyny Horoszkiewiczówny.
Biblioteka Uniwersytecka KUL, Dział Rękopisów, K. Jędrzejewski, Kilka wspomnień związanych z genezą KUL-u, sygn. 1139 A.
Litewskie Centralne Archiwum Państwowe w Wilnie, F. 175 – Uniwersytet Stefana Batorego, AP.1, B.IA 944.
Glaser S., Urywki wspomnień, Londyn 1974. DOI: https://doi.org/10.1515/juru.1974.1974.4.140
Jędrzejewicz J., W służbie idei. Fragmenty pamiętnika i pism, Londyn 1972.
Jędrzejewicz W., Wspomnienia, oprac. J. Cisek, Wrocław 1993.
Meysztowicz W., Gawędy o czasach i ludziach, Łagiewniki 2008.
Pastuszka J., Ludzie i fakty. Wspomnienia o KUL z lat 1934–1939, oprac. J. Gawrysiakowa, W. Okła, T. Ożóg, Lublin 2020.
Program wykładów i skład uniwersytetu w półroczu zimowem roku akademickiego 1919–1920, Wilno 1919.
Siedlecki M., Wspomnienia z pierwszych dwu lat organizacji Uniwersytetu Wileńskiego [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, t. 2: Dziesięciolecie 1919–1929, Wilno 1929, s. 59–114.
Spis wykładów i wykaz instytucyj uniwersyteckich. Półrocze zimowe 1918/1919, Lublin 1919.
Spis wykładów i wykaz instytucyj uniwersyteckich. Półrocze zimowe 1919/1920, Lublin 1920.
Szymański A., Zapiski 1929–1934, przedm. i oprac. A. Dębiński, Warszawa 2022.
Wrzosek A., Wskrzeszenie uniwersytetu wileńskiego w 1919 r. [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, t. 2: Dziesięciolecie 1919–1929, Wilno 1929.
Żongołłowicz B., Arcybiskup Jan Cieplak, odb. z „Kwartalnika Teologicznego Wileńskiego”, Wilno 1926.
Żongołłowicz B., Dziennik 1930–1935, oprac. J. Szczepaniak, Kraków 2000.
Żongołłowicz B., Dzienniki 1930–1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004.
Żongołłowicz B., Fakultet teologiczny w oddziale Nauk moralnych i politycznych w 1832 r. (Wykład wstępny wygłoszony w Uniwersytecie Wileńskim d. 21 listopada 1919 r.), „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie” 1922, t. 7, s. 181–188.
Żongołłowicz B., Wydział Teologiczny Uniwersytetu Stefana Batorego w okresie 1919–1929 r. [w:] Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, t. 2: Dziesięciolecie 1919–1929, Wilno 1929.
Brzozecki S., Żongołłowicz Bronisław [w:] E. Gigilewicz (red.), Encyklopedia katolicka, t. XX, Lublin 2014, kol. 1606–1607.
Burczak K., Bronisław Żongołłowicz [w:] A. Dębiński, I. Leraczyk, J. Misztal-Konecka, W.S. Staszewski (red.), Dziekani Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2021, s. 317–327.
Burczak K., Bronisław Żongołłowicz [w:] A. Dębiński, J. Misztal-Konecka, W.S. Staszewski, K. Adamczewski (red.), Profesorowie prawa Katolickiego Uniwersytetu Jana Pawła II, Lublin 2024, s. 743–753.
Dębiński A., Pyter M., Karol Jaroszyński. Atawistycznie obciążony wielkim hazardem życiowym, Warszawa 2022.
Dębiński A., Pyter M., Wizjoner i realista. O Idzim Radziszewskim – twórcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2020.
Durka J., Ks. Bronisław Żongołłowicz jako wiceminister oświaty w latach 1930–1931 [w:] P. Gołdyn (red.), Sławomir Czerwiński i wychowanie państwowe, Kalisz 2016, s. 52–72.
Godlewski M., Preliminarya konkordatu z roku 1847, „Przegląd Historyczny” 1910, t. 10, z. 1, s. 88–101.
Hemperek P., Bronisław Żongołłowicz [w:] Polscy kanoniści (wiek XIX i XX), cz. II: L–Ż, oprac. J.R. Bar, Warszawa 1981, s. 267–268.
Jurkowski R. (rec.), „Dzienniki 1930–1936”, Bronisław Żongołłowicz, Warszawa 2004, „Echa Przeszłości” 2005, t. VI, s. 298–305.
Karolewicz G., Ksiądz Idzi Radziszewski 1871–1922, Lublin 1998.
Karolewicz G., Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, t. 2: Biogramy, Lublin 1996.
Krahel T., Żongołłowicz Bronisław [w:] L. Grzebień (red.), Słownik polskich teologów katolickich 1918–1981, t. 7, Warszawa 1983, s. 501–503.
Krasowski K., Wydział Prawno-Ekonomiczny Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919–1939. Studium historycznoprawne, Poznań 2006.
Łoza S., Czy wiesz kto kim jest?, Warszawa 1938.
Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2011.
Petrani A., Nauka prawa kanonicznego w Polsce w XVIII i XIX wieku, Lublin 1961.
Wodzianowska I., Ksiądz Idzi Radziszewski w służbie Bogu i Ojczyźnie, „Summarium Societatis Scientiarum Catholicae Universitatis Lublinensis Ioannis Pauli II” 2018, r. 47, s. 21–40.
Wodzianowska I., Rzymskokatolicka Akademia Duchowna w Petersburgu 1842–1918, Lublin 2007.
Zarzycki Z., Katedra Prawa Kościelnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1918–1939 [w:] M. Pyter (red.), Nauki historycznoprawne w polskich uniwersytetach w II Rzeczypospolitej, Lublin 2008, s. 82–119.
Zasztowt L., Materiały dotyczące tajnego nauczania w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w latach 1939–1946, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1993, r. 38, nr 4, s. 71–118.
Żongołłowicz B., Uparty Litwin, dobry Polak. Sylwetka ks. prof. Bronisława Żongołłowicza, „Znad Wilii” 2019, nr 2(78), s. 101–107.
Żukowski P.M., Ksiądz Walerian Meysztowicz (1893–1982). Droga do objęcia katedry nadzwyczajnej prawa kanonicznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, „Studia Prawnicze KUL” 2024, nr 2(98), s. 181–214. DOI: https://doi.org/10.31743/sp.16849
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Antoni Dębiński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.