Rugi poselskie i losy „rozdwojonych” sejmików przedsejmowych w latach 1778-1786

Abstrakt

Problematyka rugów nie była przedmiotem szczegółowych badań. Informacje na temat ich przebiegu można znaleźć w monografiach poszczególnych sejmów. W szerszym ujęciu chronologicznym pisali na ten temat: W. Konopczyński, H. Olszewski, R. Łaszewski, W. Czapliński, W. Kriegseisen i J. Michalski. Syntetyczny charakter ich prac powodował, że rugi poselskie zostały omówione dość pobieżnie. Zwłaszcza związki z tłem politycznym wydarzeń nie zostały w pełni przedstawione. Szczególnie mało jest informacji o zależnościach między przebiegiem rugów poselskich a wynikami elekcji sejmikowych. Tymczasem rozstrzygnięcia związane z wyborami posłów, a zwłaszcza tzw. „rozdwojonymi” sejmikami zasługują na szersze omówienie. Zjawisko rozpadu sejmiku na dwa rywalizujące ze sobą zgromadzenia elekcyjne miało długą, sięgającą przynajmniej czasów Zygmunta Starego tradycję w dziejach parlamentaryzmu polskiego. Szeroko stosowane w XVI, XVII i XVIII w. przeżywało apogeum od 1764 r.