Artykuły mielnickie z roku 1501

Abstrakt

I. Uwagi wstępne. II. Treść prawna artykułów mielnickich. III. Treść ideologiczna artykułów mielnickich. IV. Polityczna geneza i losy artykułów mielnickich. V. Uwagi końcowe.

W dniu 17 czerwca 1501 r. o godzinie dziesiątej przed południem zmarł w Toruniu król Jan Olbracht. Jego nagła śmierć wysunęła na czoło wszystkich spraw państwowych kwestię wyboru następcy. Swoje kandydatury do tronu Piastów i Jagiellonów zgłosili zrazu dwaj synowie Kazimierza Jagiellończyka: Aleksander, wielki książę Litwy, oraz Zygmunt, książę głogowski, którego popierał najstarszy z Jagiellończyków, Władysław, król Czech i Węgier. Szanse wyboru Zygmunta były raczej znikome. Polska racja stanu wymagała, aby koronę oddać w ręce kogoś potężniejszego. Zygmunt wycofał tedy swoją kandydaturę, a w jego miejsce jako pretendent wystąpił sam Władysław, proszony o to przez szlachtę małopolską