O miejsce historii prawa w programie studiów uniwersyteckich. Polemika między Oswaldem Balzerem a Juliuszem Makarewiczem (1919-1923)

Abstract

Oswald Balzer i Juliusz Makarewicz to wybitni polscy prawnicy. Pierwszy z nich był historykiem prawa i ustroju, drugi - mimo, iż także nieobce były mu zagadnienia prawno-historyczne - zapisał się w dziejach polskiej nauki jako specjalista prawa karnego, jeden z głównych twórców Kodeksu karnego z 1932 r., zwanego od jego nazwiska „kodeksem Makarewicza”. Jakkolwiek obu uczonych łączył pogląd o konieczności zapewnienia polskiej nauce prawa należnego jej miejsca w systemie oświaty Odrodzonej Rzeczypospolitej, to jednakowoż dzieliło spojrzenie na kolejność uniwersyteckiego kształcenia prawników. W sporze tym chodziło zwłaszcza o miejsce studium prawno-historycznego w toku wykładów uniwersyteckich. Jeśli O. Balzer głosił konieczność rozpoczynania nauki od wykładu historii prawa, to J. Makarewicz zajmował stanowisko wprost przeciwne - według niego wykład ten miał być „koroną” wykształcenia prawniczego. Uczeni na poparcie swych tez przedkładali wiele interesujących argumentów. Uwagę zwraca, iż dysputa profesorów, pracujących przecież na jednym wydziale, toczyła się na forum ogólnokrajowym. Miała ona miejsce w latach 1919-1923; artykuły ukazywały się przede wszystkim na łamach „Przeglądu Prawa i Administracji”, były publikowane także w formie nadbitek i osobnych broszur.