Odstępstwa od narodowości polskiej w latach 1939-1945

Abstrakt

Odstępstwa od narodowości polskiej stały się istotnym problemem w czasie wojny i po jej zakończeniu. Zjawisko to było skutkiem prowadzonej przez okupanta polityki germanizacyjnej, która zakładała wzmocnienie niemieckiego potencjału na ziemiach wcielonych do Rzeszy. Narzędziem tej polityki stała się niemiecka lista narodowościowa (Deutsche Volksliste – DVL). W wyniku dobrowolnych i prowadzonych pod przymusem wpisów na listę tę zarejestrowano około trzech milionów obywateli mieszkających na terenie przedwojennej Polski. Zakwalifi kowanie do jednej z czterech grup volksdeutschów niosło za sobą zarówno przywileje, jak i obowiązki. Dla wielu osób wpis na listę stał się sposobem na przetrwanie okupacji, zachowanie majątku, uniknięcie wysiedlenia, represji czy obozu koncentracyjnego